Nobel Kimya Ödülü bu yıl, ‘genom kurgulamasına olanak sağlayan yöntemin geliştirilmesine katkılarından ötürü’, Fransız mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile ABD’li biyokimyacı Jennifer A. Doudna’ya verildi.
sputniknews: İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden yapılan açıklamada, Charpentier ve Doudna’nın DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan ‘CRISPR/Cas9’ siteminin geliştirilmesine katkılarından ötürü ödüle layık görüldüğü belirtildi.
Açıklamada, ‘hayvanların, bitkilerin ve mikro-organizmaların DNA’larının çok hassas şekilde değiştirilmesine imkan sağlayan sistemin yaşam bilimleri üzerinde devrim niteliğinde bir etki yarattığı, kanserin ve kalıtsal hastalıkların tedavi etmeye yönelik umutlara katkı sağladığı’ belirtildi.
In 2011, Emmanuelle Charpentier and Jennifer Doudna had no idea that their first meeting, in a café in Puerto Rico, would be life-changing.
Read more about their discovery that reshaped the life sciences and has led to the 2020 #NobelPrize in Chemistry: https://t.co/PCa3Br2HSb pic.twitter.com/R0zMeYQlmW
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2020
2020 Nobel Kimya Ödülünü, DNA biçimlendirme araçlarını geliştiren iki bilim kadını kazandı.
Prof. Charpehtier Streptoccocus pyogenes adlı bakteri üzerine çalışmaları sırasında, tracrRNA adlı, daha önce bilinmeyen bir molekül keşfetti. Çalışmaları, tracrRNA’nın organizmanın bağışıklık sisteminin bir parçası olduğunu gösterdi.
Crispr-Cas, genetik makaslar gibi DNA’larını kırparak, virüsleri silahsızlandırıyor.
Charpentier, 2011’de çalışmasını yayımladıktan sonra, Berkeley Üniversitesi’nden Prof. Doudna’yla işbirliğine başladı.
İkili, birlikte, bakterinin genetik makaslarını bir test tüpü içinde yeniden yarattılar. Kullanımının kolaylaşması için makasın moleküler yapısın basitleştirdiler.
Bakteriyel makaslar, doğal formunda DNA’ları virüslerden ayırt edebiliyor. Ancak Charpantier ve Doudna, 2012’deki çalışmalarında, makasların herhangi bir yerde, herhangi bir DNA molekülünü kırpmak üzere, yeniden programlanabileceğini gösterdi
