İnsanoğlu çağlar boyunca; gerek sosyal, gerekse zihinsel gelişimi açısından her zaman diğer bireyler ile iletişim halinde olmuştur. Hepimizin bildiği gibi, hepsi birbirinden önemli beş duyu organımız mevcuttur ve bunlardan özelikle işitme duyumuz, iletişim gerekliliği konusunda çok önemli role sahiptir.
İşitme Kaybının Nedenleri Nelerdir?
İşitme kayıplarının; birçok farklı nedeni ve nedene bağlı olarak değişen farklı tedavi uygulamaları vardır. Yeni doğan bir bebekte fark edilen işitme kayıpları sıklıkla genetik olan ve çok ileri derecede kayıplardır. Bu nedenle ülkemizde her yeni doğan bebeklere işitme taraması yapılmaktadır ve işitme kaybı tespit edilen bebeklere mümkün olan en kısa sürede, dil gelişimi ve zeka gelişimi olumsuz etkilenmeden işitme cihazı veya koklear implant (biyonik kulak) gibi tedaviler uygulanarak normal işitme ve zeka düzeylerine erişmeleri hedeflenmektedir.
Çocuklarda İşitme Kaybı Tedavisi Daha Kolay
Çocuk yaş grubunda ise neden daha çok; nispeten daha iyi seyirli, ilaç tedavisine yanıt veren orta kulak iltihapları veya orta kulakta sıvı toplanmalarıdır ve bunlar ilaç veya basit kulak zarına tüp takma ameliyatlarıyla çözülebilmektedir. Erişkin dönemde problemler biraz değişir. Genellikle kulak zarında oluşan delikler, işitmeyi sağlayan örs, üzengi, çekiç kemiklerindeki kopukluklar veya tekrarlayan kulak enfeksiyonlarına bağlı orta kulaktaki yapısal sorunlar işitme kaybına neden olmaktadır. Bu sayılan nedenlerin çok büyük bir kısmının tedavisi ise ameliyattır. Buna ek olarak bu dönemde gürültülü ortamlarda çalışan bireylerde çınlamayla beraber gelişen işitme kayıpları da izlenebilmektedir. Yaşlanmanın doğal sonucu olarak görme yetisinin, hareket kabiliyetinin azalması gibi işitme yetisi de giderek azalır. İleri yaş grubunda (buradan kastedilen 65 yaş ve üzerindeki bireyler) neden daha çok sinirsel işitme kaybıdır, yaşlılığa bağlı olarak gelişir ve tedavide işitme düzeylerini yükseltmemizi sağlayan işitme cihazı uygulamaları önerilir.
İşitme Kaybı Şüphesi Varsa Ne Yapılmalı?
Bir birey işitme kaybından şüpheleniyorsa ilk yapması gereken şey vakit kaybetmeden bir kulak burun boğaz hastalıkları hekimine başvurmak olmalıdır. Burada yapılacak kulak muayenesi ve işitme testleriyle, işitme kaybının seviyesi ve nedeni saptanarak uygun olan tedavinin hastada kalıcı hasar kalmasına fırsat vermeden bir an önce başlanması önem arz etmektedir.
Kulak Çubuğu Kullanımına Dikkat!
Hastalarımızın en sık yaptığı hata, kulaklarını kulak çubuğu ile temizlemeye çalışmalarıdır ve biz bunu hekimler olarak kesinlikle istememekteyiz. Birçok hasta kulaklarını temizlerken kulak zarını patlatıp ameliyat olmak zorunda kalmaktadır.
Kulaklık ile Yüksek Ses Müzik Dinlemek Zararlı!
Bir diğer önemli konu ise gürültülü ortam kontrolüdür. Özellikle gürültülü ortamda çalışan işçilerde ve yüksek sesle müzik dinleyen insanlarda çınlamanın eşlik ettiği işitme kayıplarını çok sık görmekteyiz. Bunu önlemek için gürültülü ortamda çalışan kişilerin kulaklık takması ve çok yüksek sesle müzik dinleyen bireylerin ise uzun süreli ve kulaklık ile yüksek ses maruziyetini azaltmalarını; mümkünse kulaklık kullanmamalarını önermekteyiz. Son olarak; her insanın mutlaka en az bir kere işitme testi yaptırması, risk altındaki bireylerin yılda bir bu testi tekrar etmesi ve işitme kaybı şüphesi olan kişilerin en kısa zamanda bir kulak burun ve boğaz hastalıkları hekimine başvurmasını önermekteyiz.
Okan Üniversitesi Hastanesi Kulak, Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat Sertan Şahin
