Bir kez daha yıl sonuna yaklaşıyoruz ve bir kez daha ilaç yokluğu ile karşı karşıyayız. Bir kez daha eczacılarımız ve halkımız mağdur. İlaç yokluğu artık kronik bir sorun haline gelmiştir ve kalıcı çözümlere ihtiyaç vardır. Nitekim sahadan, eczacı kooperatiflerimizden, meslektaşlarımızdan aldığımız bilgiler, piyasada pek çok ilacın bulunmadığını gösteriyor. Şu anki tabloda 645 ilaçta sıkıntı yaşanıyor; eczacılarımız ilaç temininde ve ilaçları hastaya ulaştırmada güçlük yaşıyor. Halk sağlığını tehdit eden bu durum karşısında önlem alınmazsa ilaç krizi derinleşecek, bulunamayan ilaç sayısında artış yaşanacaktır. Öte yandan pandemi koşulları göz önüne alındığında bir tek ilacın dahi bulunamaması kabul edilemez bir durumdur.
Güncel ilaç kuru 4.57 TL ve Avro kuru ise 11 TL civarında seyrediyor. Aradaki ciddi fark, piyasada bulunamayan ilaç sayısındaki artışın temel sebeplerinden birisi. Kur farkı, pek çok ilaç firmasının ülkemize ilaç vermemesine ya da hammaddeleri yurt dışından gelen ilaçları üreten yerli ilaç firmalarının ilaçları üretememesine sebep oluyor. Geçtiğimiz yıllarda da benzer krizler ortaya çıkmış, Sağlık Bakanlığı ve ilaç firmaları ilaç kurunda anlaşana dek pek çok kalem ilaçta yokluk yaşanmıştı.
Her sene yaşanan ilaç krizinin tekrarlanmaması adına önerilerimiz şu yöndedir:
– İlaç kuru ve ilaç fiyat politikaları belirlenirken yalnızca Sağlık Bakanlığı ve ilaç firmalarının anlaşmaya varması yerine tüm paydaşları kapsayan, şeffaf ve katılımcı mekanizmalar geliştirilmelidir.
– Ekonomik iklimin gerçeklerine uygun fiyatlandırma yapılmalı, ilaç kuru güncel hâle getirilmelidir.
– İlaçta kur ayarlamasının yılda bir kez yapılmasından vazgeçilmeli, belirli periyotlarla kur düzenlemesi yapılmalıdır.
– Yerli ilaç politikalarına ağırlık verilmeli, ilaçta dışa bağımlılığın azaltılmasını sağlayacak politikalar geliştirilmelidir.
– Sağlık Bakanlığı tüm paydaşların katılacağı bir “ilaç yokluğu uyarı sistemi” kurmalıdır.
– İlaç yokluğu olarak tanımlanan sınır belirlenmeli, ilaç kutu sayısı bu sınırın altına düşerse ek önlemler alınmalıdır.
TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİ
