Greyfurt ve alkol gibi bazı yiyecek ve içeceklerin belirli ilaçlarla birlikte tüketilmemesi gerektiğini duymuş olabilirsiniz . Ancak süt ürünlerinin bazı ilaçları daha az etkili hale getirebileceğini biliyor muydunuz?
Bu etki, bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan ilaçlar olan belirli antibiyotik sınıfları için özellikle sorunludur. Ağız yoluyla alınan antibiyotiklerin (örneğin hap veya sıvı formda) etkili bir şekilde çalışması için kan dolaşımına emilmesi gerekir. Ancak süt, peynir veya yoğurt gibi süt ürünleriyle birlikte alındığında, bazı antibiyotikler olması gerektiği gibi emilmez.
Örneğin, bir çalışmada demeclocycline adı verilen bir antibiyotiğin kan dolaşımına emiliminin , su ve süt içermeyen bir öğünle karşılaştırıldığında sütle alındığında %83 gibi şaşırtıcı bir oranda düştüğü bulunmuştur. Demeclocycline, zatürre gibi solunum yollarının bakteriyel enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır. Başka bir çalışmada, siprofloksasin sütle alındığında, kan dolaşımındaki ilaç seviyelerinin suyla alındığında olduğundan yaklaşık %30 ila %36 daha düşük olduğu gösterilmiştir.
The mechanisms of pharmacokinetic food-drug interactions – A perspective from the UNGAP group
Diğer süt ürünlerinin etkileri hakkında daha az veri bulunmaktadır; ancak çalışmalar genel olarak bunların da kandaki antibiyotik seviyelerini düşürdüğünü, ancak bunun bir bardak süt kadar fazla olmadığını göstermektedir .
Peki süt ürünleri bu ilaçların emilimini nasıl engelliyor?
Süt ürünleri, “iyon” adı verilen yüklü kalsiyum ve magnezyum parçacıkları bakımından zengindir. Bu iyonlar bazı antibiyotiklere bağlanarak “çözünmeyen bir bileşik” oluşturabilir, New York’taki Touro Eczacılık Koleji’nde yardımcı doçent olan Anastasiya Shor , Live Science’a bir e-postada söyledi. Çözünmeyen bileşikler suda çözünmez ve bir ilaç bağırsaktaki sıvıda çözünemezse , kan dolaşımına emilemez.
Yani, bağırsakta kalsiyum ve magnezyum iyonları mevcut olduğunda, antibiyotik moleküllerini etkili bir şekilde orada hapsederler. Kan dolaşımına giren antibiyotik miktarı böylece önemli ölçüde azalır ve ilacın vücuttaki etkinliği azalır.
Süt ürünleriyle bu etkileşim yalnızca belirli antibiyotiklerde, özellikle iki sınıfa ait olanlarda bir sorundur : tetrasiklinler ve florokinolonlar. Tüm antibiyotikleri etkilemez.tamamı için kaynağa bknz
İLAÇ-BESİN ETKİLEŞİM LİSTESİ İstanbul Tıp Fakültesi
