İLAÇ YAN ETKİLERİNİ BİLDİRMEK NEDEN ÖNEMLİDİR?
İlaçlar piyasaya verilmeden önce kapsamlı klinik araştırmalar ile test edilmekte ve elde edilen bilimsel veriler doğrultusunda ruhsatlandırılmaktadır. Ancak ilacın yaygın veya uzun süreli kullanımında görülebilecek yan etkilerden bazılarının; zaman içerisinde ortaya çıkabilmesi de olasıdır.
İşte bu sebeple; “ilaç yan etki bildirimleri”, ilaçların potansiyel risklerini gözlemlemek ve anlamak için gereklidir. Bu bildirimler diğer güvenlik bilgileriyle birlikte kullanılmakta ve sağlık otoriteleri ile ilaç üreticilerinin gerektiğinde önlem almalarına olanak tanımaktadır. Dolayısıyla bu bildirimler, ilaçların güvenliliği ve etkililiği açısından kritik öneme sahiptir.
YAN ETKİ BİLDİRİMLERİ SONUCUNDA NE OLUR?
Farklı kanallardan yapılan ilaç yan etki bildirimleri, Kurumumuzun bünyesinde bulunan Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜFAM) veri tabanına kaydedilmekte ve benzer raporların izlenmesi yoluyla ilacın güvenliği yakından izlenmektedir.
Bildirimler aynı zamanda, 170’ten fazla üye ülkenin bildirim yaptığı Dünya Sağlık Örgütü global veri tabanına da iletilmektedir. Bu veri tabanlarının amacı; ilaç güvenliliği ile ilgili olası sorunların (sinyal) tespit edilmesine ve bunların değerlendirilmesine yarayan kanıtları sağlamak ve güvenli ilaca erişimi en üst düzeyde sağlamaktır.
Bir ilaç ile ilgili yeni bir yan etki bildirimi yapıldığında, söz konusu ilaç yarar/risk dengesi bağlamında dikkatlice değerlendirilmekte; gerektiğinde ilacın güvenli kullanımına yönelik önlemler alınmaktadır. Örneğin; ilacın kullanma talimatı ve kısa ürün bilgisine yeni bilgiler ya da uyarılar eklenmekte, ilacın kullanımı ile ilgili düzenlemeler yapılmakta veya eğitim materyalleri oluşturulabilmektedir.
Bunların dışında ilacın kalitesiyle ilgili bir şüphe varsa o ilaçla ilgili olarak ivedilikle analiz süreci başlatılmaktadır.
KİMLER BİLDİRİM YAPABİLİR?
Bir hasta ve tüketici olarak kendiniz için bildirim yapabildiğiniz gibi; ebeveyn olarak çocuğunuz için veya bakımını üstlendiğiniz yakınınız için de bildirimde bulunabilirsiniz.
Sağlık mesleği mensupları için yan etki bildirimi gönüllülük esasına dayanmakta ve mesleki bir sorumluluk olarak kabul edilmektedir.
Ruhsat sahiplerinin kendi ürünleriyle ilgili yan etkileri TÜFAM’a bildirmeleri için ise yasal gereklilikler bulunmaktadır.
NASIL BİLDİRİM YAPABİLİRİM?
Kurumumuzun ana sayfasında (www.titck.gov.tr) bulunan “İlaç Yan Etki Bildirimi” sekmesinden elektronik bildirimde bulunabilmektedir.
Ücretsiz aranabilen ve 09:00-18:00 saatleri arasında ulaşılabilen 0 800 314 00 08 numaralı hat da, ilaç yan etki bildirimleri içindir.
Ayrıca; https://www.titck.gov.tr/faaliyetalanlari/ilac/farmakovijilans adresinden de yan etki bildirimleri yapılabilmektedir. Bunun için; hastalarımızın, “Formlar” bölümünde yer alan “İlaç Yan Etki Bildirim Formu”nu, sağlık mesleği mensuplarının ise “Advers Reaksiyon Bildirim Formu”nu doldurarak [email protected] adresine iletmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak; ilaç yan etki bildirimleri, hastaların daha güvenli tedavi seçeneklerine erişimini sağlar ve genel halk sağlığını korur. Yan etki bildirimini ihmal etmemek, hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı açısından hayati öneme sahiptir.
Unutmayın! Yan etki bildiriminiz sonucunda herhangi bir tıbbi tavsiye verilememektedir. İlaca bağlı bir sorun yaşıyorsanız yapılması gerekenler konusunda ilacın içinde bulunan kullanma talimatını okuyunuz ve doktorunuza ya da eczacınıza danışınız.
