Türkiye’de ruhsatların neredeyse yarısı, toplamda 10.174 ruhsatla, 20 firma tarafından alınmış durumda. (kaynak)
22.151 Ruhsattan Sadece 7.172’si Aktif Kullanımda
Türkiye’de ilaç sektörüne dair dikkat çeken veri . Sağlık Bakanlığı’ndan alınan toplam ilaç ruhsatı sayısı 22.151 iken, bu ruhsatlardan yalnızca 7.172’si aktif olarak kullanımda. Bu durum, ruhsatların yaklaşık üçte ikisinin atıl durumda olduğunu gösteriyor. Peki, bu atıl ruhsatların sektöre ve halk sağlığına olan potansiyel katkısı nedir? Neden bu kadar çok ruhsat aktif olarak kullanılmıyor?
Ekonomik ve Tıbbi Önemi
İlaç ruhsatları, bir ürünün piyasaya sunulmadan önce yasal olarak onaylanmasını ve güvenli kullanımını sağlıyor. Ancak atıl durumdaki ruhsatlar, hem sektör açısından hem de kamu sağlığı açısından büyük bir fırsat penceresi barındırıyor:
- Arz-Talep Dengesi: Ruhsatların aktif hale getirilmesi, piyasada bulunmayan bazı ilaçların temin edilmesini sağlayabilir.
- Yerli Üretim İmkânı: Atıl ruhsatlar, Türkiye’deki yerli ilaç üreticileri için yeni ürün geliştirme fırsatları sunabilir.
Sebepleri
Ruhsatların büyük kısmının neden aktif olarak kullanılmadığını farklı faktörlere bağlı.
- Ekonomik Engeller: Ruhsat sahibi firmaların, belirli ilaçları üretme ya da piyasaya sunma maliyetlerini karşılamakta zorlanmaları.
- Pazar Koşulları: Bazı ilaçlara olan talebin düşük olması nedeniyle firmaların bu ürünlere yatırım yapmaktan vazgeçmesi
- Tedavide kayma : Tedavide yeni moleküllerin devreye girmesi
Sektöre ve Halk Sağlığına Katkı Sağlanabilir
Eğer atıl ruhsatların değerlendirilmesi için stratejik adımlar atılırsa, hem ekonomik hem de sağlık alanında önemli gelişmeler sağlanabilir. İşte bu konuda öneriler:
- Teşvik Politikaları: Halk sağlığı için önemli kullanılmayan bazı ruhsatların aktifleştirilmesi için firmalara teşvik paketleri sunalabilir.
- Ortak Üretim Modelleri: Ruhsat sahibi şirketler, üretim kapasitesi olan diğer firmalarla iş birliği yaparak bu ruhsatları değerlendirebilir.
- Hızlı Ruhsat Yenileme: Atıl durumdaki ruhsatların tekrar kullanımına yönelik süreçlerin kolaylaştırılması, sektöre ivme kazandırabilir.
Sonuç
Bu potansiyelin harekete geçirilmesi, hem halk sağlığı hem de yerli üretim kapasitesini artırarak Türkiye’yi ilaç sektörüne katkı sağlayabilir. Sağlık Bakanlığı ve sektör temsilcilerinin bu konuya odaklanarak, çözüm önerilerini hayata geçirmesi kamu yararına faydalar sağlayacaktır.
