Google, Çarşamba günü, Google Doodle olarak bilinen logosunun tasarımında Hint doktor Rakhmabai Raut’a yer vererek Hintleri şaşırttı, zira çoğu Hint de Doktor Raut’un kim olduğunu bilmiyordu.
Raut, Britanya Hindistanı’nda görev yapan ilk kadın doktorlardan.
Çarşamba günü de Raut’un 153’üncü doğum günüydü. Google da doktor Raut’u anmak ona özel bir Doodle yarattı.
Hindistan’da birçok kişi Google arama motorunu açtıklarında karşılarında Rakhmabai Raut’yu görünce şaşırdı çünkü birçoğu kim olduğunu bilmiyordu.
Hindistan’ın ilk kadın doktoru olarak Anandibai Joshi bilinir. Joshi, tıp eğitimi alan ilk Hint kadın olarak anılıyor, eğitimini de ABD’de tamamlamıştı. Ama 22 yaşında, eğitimini tamamlamadan, dolayısıyla resmi olarak görevine başlayamadan hayatını kaybetti.
Raut, modern tıp yeni gelişmeye başlarken doktor oldu. Dünya genelinde kadınlar için ilk tıp fakültesini 1874’te açan İngiltere’de bile o dönem görev yapan kadın doktorların sayısı çok azdı.
Kadınların çoğunun evlerinde oturduğu bir dönemde Raut’un Hindistan’daki yaşamı sıra dışıydı.
11 yaşında evlendirildi, Kraliçe’den yardım istedi
Raut, 1864’te (1995’e kadar Bombay olarak bilinen) Mumbai’de doğdu. Dul annesi kızını 11 yaşında evlendirdi. Ama Raut hiç kocasıyla yaşamadı ve annesiyle kalmaya devam etti.
Birçokları bunu çok sıra dışı buldu, bu durumun döneminde büyük skandala neden olduğu söylenir. Raut daha sonra evliliklerinin durumuna ilişkin kocasını mahkemeye verdi.
Kocası Bombay Yüksek Mahkemesi’nden ‘evlilik haklarının iade edilmesi’ talebinde bulununca Raut, çok genç olduğu için hiçbir zaman rıza vermediği evliliğe zorlanamayacağını söyledi.
Sonunda mahkeme evliliklerinin onaylanması hükmüne vardı. Ama Raut bunu kabullenemedi ve İngiltere Kraliçesi Victoria’ya bir mektup yazdı.
Kraliçe de mahkeme kararını bozdu ve evliliği feshetti.
Dava İngiltere’de de büyük yankı uyandırdı, basın büyük ilgi gösterdi ve Raut kadın dergilerine konu oldu.
Raut’un davası ve Kraliçe’ye mektubunun etkisi öyle bir boyuta geldi ki, Britanya Hindistanı’nda 1891’de kanun haline gelen Yasal Evlilik Yaşı Yasası’nı da tetikleyen olayların başında geldi.
Yasa uyarınca Britanya Hindistanı’nda yasal cinsel rüşt yaşı 10’dan 12’ye çıkarıldı.
.
Telif hakkıDR SWAPNA PATKERKocasına karşı mücadelesi Raut’u çocuk yaşta evliliklere karşı mücadelenin de neferi halinle getirdi, ama aynı zamanda çevresindeki Hint toplumundan da dışlanmasına neden oldu.
Dava süresince Times of India adlı gazetede ‘Bir Hint Leydisi’ mahlasıyla yer alan ve Hint toplumunda kadınlara biçilen zorunlu rolleri eleştiren iki makalenin yazarının da Raut olduğuna inanılır.
Raut’un annesi daha sonra yeniden evlendi. Raut’u eğitimine devam etmeye teşvik eden, üvey babası cerrah Sakharam Arjun’du.
Eğitimine üvey babası sayesinde devam etti
Yakında yayınlanacak ‘Doktor Rakhmabai’ adlı filmin prodüktörü klinik psikolog Doktor Swapna Patker, “Yeteneklerini, becerilerini üvey babası keşfetti, toplumsal normları karşısına aldı ve Raut’un hayallerinin peşinden gitmesine yardım etti” diyor.
Evliliği feshedilince Raut, 1889’da Londra’da kadınların gittiği tıp fakültesine (London School of Medicine for Women) kaydını yaptırdı.
Mezun olduğu 1894 yılında doktor kimliğiyle Hindistan’a dönüp göreve başladı.
Ama ülkesinden ayrılırken çevresini saran toplumsal damga hala yerindeydi. Doktor Patker, “Onu tanıyan kadınlar, onunla büyüyen insanlar Raut tarafından tedavi edilmeyi reddediyordu” diye anlatıyor o dönemi.
Hala faaliyet gösteren Mumbai’deki Cama Hastanesi’ndeki işinden ayrıldı ve doktorluğa edebilmek için Surat’a taşındı.
Sonunda yeniden Mumbai’ye döndü ve tam 35 yıl yaptığı doktorluk mesleğini 1930’da bırakıp emekli oldu.
Tıp dünyasındaki başarılarına rağmen Raut, Hindistan tarihinde çok bilinen bir isim değil.
Doktor Rakhmabai filminin yönetmeni Anagha Pathak, BBC Marathi Servisi’ne “Bu nedenle Rakhmabai’nin hayatıyla ilgili bir film yapmak istedik” diyor.
“Raut, Hindistan’ın ilk isyankârıydı. Hayat yolculuğu gerçekten ilham verici.”
