DÜNYADA ilk kez kadavradan rahim naklini gerçekleştiren Prof. Dr. Ömer Özkan, nakilden sonra birkaç kez embriyo transferi yapılarak, gebe kalan ancak kese büyümediği için gebeliği sonlandırılan Derya Sert’in bebek sahibi olması için detaylı tetkiklerinin devam ettiğini söyledi. Prof. Dr. Özkan, Türkiye’de rahim nakline yoğun talep olduğunu belirtti.
Antalya’da, 2011 yılında Sağlık Bakanlığı’nın özel izniyle dünyada ilk olarak kadavradan rahim nakli gerçekleştiren Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, o dönemde naklin yanlış anlaşıldığını söyledi. Özkan, “İnsanlar, ‘Nereden çıktı bu rahim nakli?’ dediler. Sanki bir soyun nakli gibi düşünüldü. Dini otoriteler, karşı çıkmıştı. Biz de çok fazla bilgi vermediğimiz, aniden olduğu için insanlar bunu öyle düşünmüştü” dedi.
‘BİZ DÜNYADA İLKİZ’
Dünyada hala Çek Cumhuriyeti ve ABD gibi ülkelerde rahim nakli ameliyatlarının yapıldığını, geçen aylarda ABD’de canlı vericiden rahim nakli yapılan bir hastanın bebek sahibi olduğunu aktaran Prof. Dr. Özkan, şunları söyledi:
“Nakil sonrası birkaç kez gerçekleşen embriyo transferi sonucu gebe kalmasına rağmen çocuk sahibi olamasa da dünyada en başarılı rahim nakli bize, bizim kliniğimize ait. 2011 yılında ilk defa yaptığımızda dünyada hiçbir yerde kanun, mevzuat yokken Sağlık Bakanlığı’mız güvenip, bize izni verdi, yaptık. Sonra Çek Cumhuriyeti, ABD gibi ülkelerde rahim nakilleri yapıldı. Hatta ABD’de kadavradan da yapıldı; ama başarılı olamadı. Bizim için önemli olan çocuk sahibi olunması tabi. Biz buna odaklanıyoruz.”
‘CANLI VERİCİDEN RAHİM NAKLİ TERCİHİMİZ DEĞİL’
Canlı vericiden bağışı çok tercih etmediklerini kaydeden Prof. Dr. Özkan, “Ama rahim naklinde en önemli sıkıntı, böbrek ve karaciğer naklinde olduğu gibi kadavradan bağış yapılmaması” dedi. Canlı vericiden böbrek ve karaciğer naklinde ufak da olsa risk söz konusu olduğunu belirten Özkan, “Canlıdan rahim nakli, diğer organ nakillerine göre karın içinde daha çok ameliyat gerektiren ve donöre daha çok zarar verecek bir nakil. Bunun için dünyada da bir tecrübe gerekiyor. Çok tecrübe gerektiren bir nakil. Çok sayıda yapmak gerekir. Bir süre sonra tecrübe geliştikçe bu tür nakiller yapılabilir. Yapılması da lazım” diye konuştu.
‘DERYA’NIN DETAYLANDIRILMIŞ TETKİKLERİ DEVAM EDİYOR’
Türkiye’de rahim nakline çok fazla talep olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özkan, dünyada kadavradan rahim nakli yapılan ilk hasta Derya Sert ile ilgili şunları anlattı:
“Derya’nın bebek sahibi olması için birkaç kez embriyo transferi yapıldı ve gebe kaldı; ancak kese büyüyemediği için gebelik sonlandırıldı. Şimdi Derya’nın tetkikleri, kadın doğum uzmanı arkadaşlarımızla birlikte detaylandırılarak devam ediyor. Sonuç bekleniyor. Amacımız, Derya’nın bebek sahibi olması. Eğer Derya’yı bebek sahibi yapabilirsek rahim nakli bekleyen diğer hastalar için nakil daha güvenli olacak.”
‘KADAVRADAN NAKİL DAHA MAKBUL’
Dünyada henüz rahim nakli ile ilgili belirgin mevzuat olmadığını da kaydeden Prof. Dr. Özkan, “Biz, bunun ön ayağı olduğumuz için ayrıca çok da seviniyoruz. Rahim nakline inanılmayacak ölçüde talep var. Şu aşamada rahim naklinin kadavradan yapılması daha makbul görünüyor. Tecrübe ve sayı arttıkça canlıdan nakle de ihtiyaç duyulacaktır; çünkü ihtiyaç sahibi çok insan var. Dünyada tecrübeler artsın sonra muhtemelen bizde de bunun mevzuatı olacaktır. Geri kalınacağını düşünmüyorum” diye konuştu.
DÜNYADA İLK HASTA
Mersin’in Anamur ilçesinde yaşayan ve doğuştan rahmi olmayan Derya Sert’e, 2011 yılında kadavradan alınan rahim, Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi tarafından 7 saat süren ameliyatla nakledildi. Sağlık Bakanlığı’nın özel izniyle yapılan nakil sonrası Mustafa Sert ile evli olan Derya Sert, bebek sahibi olması için birkaç kez denenen embriyo transferi sonucu gebe kaldı; ancak kese büyüyemediği için gebelik sonlandırıldı.
Selma KUNAR
