Son SUT’da (Sağlık Uygulama Tebliği) yapılan değişikliğe göre, akıl ve ruh sağlığı uzmanının (psikiyatr) da “olur” vermediği hasta ameliyat olamayacak. Değişikliğe kadar genel cerrahi ve endokrinoloji uzmanlarının imzaladığı sağlık kurulu raporu yetiyordu. Türkiye’de yılda yaklaşık 16 bin-18 bin obezite ameliyatı yapılıyor.
Geçtiğimiz 4 Şubat’da yapılan SUT değişikliği obezite ameliyatlarında bazı düzenlemeler yaptı. Buna göre, beden kitle indeksi 40 kg/m2’nin üzerinde olanların genel cerrahi, endokrinoloji (endokrinoloji uzmanının bulunmaması halinde dahiliye), akıl ve ruh sağlığı hastalıkları ile anestezi ve reanimasyon uzman hekimlerinin yer aldığı ve tıbbi gerekliliğinin belirtildiği sağlık kurulu raporunun düzenlenmesi gerekiyor.
6 AY YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ DENEYECEK
Değişikliğine göre hastaların ameliyat kararından önce yaşam tarzı değişikliği ve başka tıbbi tedavileri denediği halde kilo vermemesi de gerekiyor. Tebliğe göre, beden kitle indeksi 35-40 kg/m2 olan ve eşlik eden hastalığı (damar, diyabet, yüksek kan yağları, yüksek tansiyon, uyku apnesi, hareket kısıtlılığına neden olan eklem hastalığı, omurgada disk bozuklukları) bulunanların ameliyattan önce 6 ay yaşam tarzı değişikliği ve başka tıbbi tedavileri denemesi gerekiyor. Deneyip, başarısız olanların bunlarla kilo veremediğinin sağlık raporunda yazılması şartı geldi.
Yine beden kitle indeksi 35-40 kg/m2 olan ve eşlik eden hastalığı bulunan kişilerde de genel cerrahi, endokrinoloji (endokrinoloji uzmanının bulunmaması halinde dahiliye), akıl ve ruh sağlığı hastalıkları, anestezi ve reanimasyon uzman hekimleri ile mevcut eşlik eden hastalığı ile ilgili branş uzman hekiminin de yer aldığı ve tıbbi gerekliliğinin belirtildiği sağlık kurulu raporu düzenlenecek.
Dr. Ümit Yazman (Psikiyatri uzmanı): “Bu olumlu bir karar. Çünkü biliyoruz ki obezite sorunu bulunanların önemli bir bölümü yeme bağımlısı aslında. Yemek yediklerinde, alkol, madde, kumar gibi bağımlılıklarda olduğu gibi beyin dopamin salgılıyor. Dopamin beyin için bir ödül mekanizmasının sonucu. Psikiyatr zorunluluğu yeme bağımlısı olduğu halde ameliyata giden hastaların belirlenmesine olanak sağlanabilir. Biliyoruz ki yeme bağımlılarının ameliyat olması sorunu çözmüyor. Ameliyat olsalar da bağımlılıklarını gidermenin yollarını arıyorlar. Çok yiyemese de örneğin bir avuç Şam fıstığı yiyor. Yemek yeme keyfini kaybettikleri noktadan itibaren mutsuz olmaya başlıyorlar.”
Ameliyat olup, eski haline dönmek isteyenler var
Prof. Dr. Erhan Aygen (Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kliniği): “Biz bazı hastalarımızı zaten ameliyattan önce psikiyatra gösteriyorduk. Ama tümünü değil. Psikiyatri uzmanı görüşünün zorunlu olması doğru. Yemek bozukluğu, ciddi psikiyatrik hastalığı olanlar da ameliyat olmak istiyor. Ameliyattan sonra eski haline dönmek isteyen, estetik amaçlı bu cerrahiyi yaptırmak isteyenler böylece saptanabilecektir. Kaldı ki obezite cerrahisi zaten bir ekip işi.”