Aşıda randevu süresi tartışması: Öğleden önce 10, öğleden sonra 5 dakikada 1 aşı randevusu
AHEF 2.Başkanı Eryazğan: “Bu uygulama saha ile uyumsuz, uygulanabilirliği yok”
Sağlık Bakanlığı, koronavirüs aşısı için normalde 10 dakida bir açılan Merkezi Hekim Randevu Sistemi’ni(MHRS) öğleden sonrası için 5 dakikada 1’e çekti. Bu kapsamda her gün öğleden önce her 10 dakikada 1, öğleden sonraları ise her 5 dakikada 1 kişi aşılanacak.
Öğleden sonrası için geçerli olan uygulamanın aile sağlığı merkezlerinde kalabalığa neden olacağını belirten Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu 2. Başkanı Hacı Yusuf Eryazğan, “5 dakikada 1 demek, öğleden sonra her saat için bir hekime 12 randevu demek. Yaklaşık 4 saat için her birime 48 randevu demek. 5 aile hekimi varsa toplamda 240 kişi demek. 240 kişinin bir aile sağlığı merkezinde aşı olması, hem aşı alanlarının kısıtlı olması hem de AŞILA programının çok ağır ve aksak çalışmasından dolayı, yüzde 50’sinin aşı olamadan geri dönmesi demek. Bu uygulama saha ile uyumsuz ve uygulanabilirliği yok” dedi.
Koronavirüs aşılamasında Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden alınan randevuların süresi tartışma yarattı. Bu kapsamda öğleden önce her 10 dakikada 1 randevu alınırken, öğleden sonraları için bu sürenin 5 dakikada 1’e çekilmesi tartışmalara neden oldu. Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu 2. Başkanı Hacı Yusuf Eryazğan, hafta sonu hastanelerde uygulanan bugün ise aile sağlığı merkezlerinde hayata geçen uygulamaya tepki gösterdi. Uygulamanın aile sağlığı merkezlerinde kaosa neden olacağını öne süren Eryazğan, “Sağlık Bakanlığı, normalde 10 dakikada bir açılan Merkezi Hekim Randevu Sistemi’ni(MHRS) 5 dakikada 1’e indirdi. 5 dakikada 1 demek, öğleden sonra bir hekim için her saat için 12 randevu demek. Yaklaşık 4 saat için her hekime 48 randevu demek. Aile sağlığı merkezinde 5 aile hekimi varsa, toplamda 240 kişi demek. 240 kişinin bir aile sağlığı merkezinde aşı olması, hem aşı alanlarının kısıtlı olması nedeniyle hem de aşılama programının çok ağır ve aksak çalışmasından dolayı, yüzde 50’sinin aşı olamadan geri dönmesi demek” dedi.
“Uygulanabilirliği yok”
Aşı için geliştitilen AŞILA uygulamasında geçtiğimiz cuma günü sıkıntılar yaşandığını kaydeden Eryazğan, özetle şunları söyledi: “Aşıla programı cuma günü tıkanmış durumdaydı. 65 yaş açıldığından bu yana doğru dürüst çalışmıyor. Şu anda bu randevu sistemi Bilim Kurulu’nun her aşı sonrası, bir hasta için 15 dakika bekletme uyarısını da ortadan kaldırıyor. Kişilerde herhangi bir alerjik reaksiyon olduğunda bunu yapan sağlık çalışanları, hekimler sorumlu tutulacak. Sahadaki hekimlere sorulmadan randevu sisteminin bu şekilde 5 dakikaya indirilmesi doğru değil. Bu kadar hızlı aşılama yapılabilmesi için aşılama merkezlerinin kurulması gerektiğini AHEF olarak tekrar söylüyoruz. Aile hekimliği bilgisi sisteminin mutlaka devreye girmesi ve bu sistem üzerinden aşıların yapılması gerekli… Kişilerin kamu spotlarıyla nasıl randevu alacağı, nasıl onam alacağının bilgilendirilmesi şart… Bir aile hekimine 4 saat içinde 48 randevu verilen bir aile sağlığı merkezinde, diğer poliklinik hizmetleri devam ederken bir de aşı eklenince aşısını olanların koridorda, dar alanlarda beklemesi mümkün değil. Bu uygulama saha ile uyumsuz ve uygulanabilirliği yok.”
Konuyla ilgili olarak, İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Yönetim Kurulu’nun yaptığı açıklamada;
İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Yönetim Kurulu tarafından, Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüs aşılarının vurulmasında aile hekimlerine kişi başına 10 dakika tanımasına ilişkin, “Her vatandaş için en az 20 dakika süreye ihtiyaç vardır. Randevu saatine erken gelenlerle, aşı sonrası 15 dakika beklemesi gereken vatandaşlar ve yakınları bir araya geldiğinde çok fazla yoğunluk meydana gelecektir” açıklaması yapıldı.
Yapılan yazılı açıklamada, “Covid aşılaması için sistemde randevular oluşturulurken aile hekimlerine bilgi verilmedi ve aile hekimlerinin o saatteki mevcut randevularına bakılmadı. Aile hekimlerinin mesai saatlerine, Aile Sağlığı Merkezi (ASM) dışındaki görevlerine de bakılmadı. O saatlerde mesaisi olmayan hekimlere de randevu açılmış oldu. Normal muayene randevusu açık olan hekimlere de aynı dakikalara aşı randevusu açıldı.” İfadeleri yer aldı.
HER AŞILANAN KİŞİ İÇİN 20 DAKİKA SÜRE GEREKİYOR
Örnek olarak 5 birimlik bir ASM’de 13:30’dan sonraya toplam 210 randevu açıldığı belirtilen açıklamada, “Bu saatlerde hekimlerin normal muayene randevuları, bebek aşı, gebe aşı ve izlemleri de mevcutken açıldı. Şu an aşılama yapılan grup 65 yaş üstü olduğundan, bu 210 kişinin yanında hasta yakınları da olacak, en az 420 kişi ASM’ye giriş yapacak. Covid aşısı için gelen kişiye bilgilendirme yapılması, onam alınması, aşı yapılan kişinin sonrasında en az 15 dakika ASM’de kalması gerekirken, ASM’lerin fiziki şartları göze alınarak bir ASM’de tüm bunların yapılabileceğini düşünmek ‘masa başında alınmış bir karardır’ ve gözden geçirilmelidir. Her vatandaş için en az 20 dakika süreye ihtiyaç vardır. Randevu saatine erken gelenlerle, aşı sonrası 15 dakika beklemesi gereken vatandaşlar ve yakınları biraraya geldiğinde çok fazla yoğunluk meydana gelecektir. Aile hekimleri aşı yapmaktadır ve yapmaya devam etmektedir. Ancak aile hekimlerine danışılmadan, ASM’lerin farklı fiziki şartlar gözetilmeden bu ani kararlar alınması kabul edilemezdir.
AYNI HEKİM HEM ASM’DE HEM DIŞARDA GÖREVDE OLAMAZ!
Aile hekimleri arasında özellikle Anadolu’da gezici hizmeti olanlar bulunduğuna da dikkat çekilen açıklamaya şöyle devam edildi:
“Hatta İstanbul’da da köylere giden aile hekimleri vardır. Bakanlık bu şekilde aşı randevusu açtığında, onların gezici hizmet saatlerine de aşı randevusu açıldığı görülmektedir, yani hekim hem köylerde hem ASM’de olamayacağı için, 2 görevden birini yerine getirmek zorunda kalacaktır ve bu da bir mağduriyet yaratacaktır. Aile hekimlerinin bilgisi olmadan, fiilen uygulanması imkânsız olan bu aşılama programı birçok sıkıntıya yol açacaktır. Özellikle önümüzdeki hafta soğuk ve kar altında gelen kişiler dışarda soğukta bekletilmeyip, ASM içerisine almak zorunda kalınacaktır. Pandemi açısından risk artacaktır. Yığılmalar bekleme sürelerini artıracak, sağlık çalışanlarıyla vatandaşı karşı karşıya getirecektir. Bu uygulanması imkansız kararın tekrar değerlendirilerek, bu bariz hatadan dönüleceğine inanıyoruz.
