En önemli sebebi sigara olan ve erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülen mesane kanseri, idrar yollarında en sık rastlanan kötü huylu tümörlerin başında geliyor. 40-50’li yaşlardan sonra daha sık görülen ve hiçbir belirti vermeden ilerleyebilen mesane kanseri; idrarda kan, ayaklarda şişlik, sırt ağrıları ve sebepsiz kilo kayıpları ile kendisini belli ediyor. Erken teşhis her kanser türünde olduğu gibi mesane kanserinin tedavisinde de büyük önem taşıyor. Mesane kanseri evresi, derecesi, hastanın genel sağlığı göz önünde bulundurularak hastaya özel planlanan tedavilerle başarısını artırıyor. Memorial Şişli Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Fatih Yanaral, mesane kanserinin nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sigara kullananlar 3 kat daha fazla risk altında
En önemli sebebi sigara bağımlılığı olan mesane kanserinin başlıca nedenleri şunlardır;
- Sigara: Sigara kullanan kişiler, sigara kullanmayan kişilere göre en az 3 kat daha fazla mesane kanserine yakalanma riski altındadır. Sigara dumanındaki kimyasalların bir kısmı idrarla dışarı atılır. Ancak bu zararlı kimyasallar, mesanenin iç yüzeyine zarar vererek kanser riskinizi artırabilir.
- İleri yaş: Mesane kanseri genç yaşlarda seyrek görülür. Ancak yaş ilerledikçe özellikle 40-50’li yaşlardan sonra bu risk her geçen gün artar.
- Erkek cinsiyetinde olmak: Mesane kanserinin görülme sıklığı kadınlara oranla erkeklerde daha fazladır.
- Kimyasallara maruz kalma: Böbrekler zararlı kimyasalları kan dolaşımınızdan filtrelemede ve onları mesaneye taşımada önemli bir rol oynar. Bu nedenle mesanede biriken bazı kimyasallar mesane kanseri riskini artırır.
- Kronik mesane iltihabı: Uzun süre kullanılan idrar sondaları, kronik veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları mesane kanseri riskini artırabilir.
- Kişisel veya ailede kanser öyküsü: Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ve özellikle pelvise yönelik radyasyon tedavileri mesane kanseri gelişme riskini artırır. Ayrıca ailesinde mesane kanseri ya da başka bir kanser hikayesi olan kişilerde mesane kanseri gelişme riski daha fazladır.
Mesane kanserinin %25’i geç teşhis ediliyor
Erkeklerde en sık görülen kanserler arasında dördüncü sırada bulunan mesane kanserinin görülme sıklığı her geçen gün biraz daha artmaktadır. 2022 verilerine göre yeni kanser tanısı alan hastaların %4’dünden fazlasını, tüm kansere bağlı ölümlerin ise yaklaşık %3’nü mesane kanseri oluşturmaktadır. Mesane kanseri genellikle mesanenin iç yüzeyinden köken alır ve hastalık ilerledikçe daha derindeki kas dokusuna doğru büyüyerek lenf bezlerine yayılabilir. En önemli sebebi sigara olan ve başlangıçta hiçbir belirti vermeden sinsice ilerleyebilen mesane kanserinin %25’i ileri evrede geç teşhis edilmektedir. Mesane kanseri yayılmadan ve metastaz oluşturmadan önce verdiği bu belirtiler hastalığın erken teşhis edilmesini sağlayabilir;
- İdrarda kan: Mesane kanserinin en sık ve en önemli belirtilerinden birisidir. Hematüri olarak da bilinen idrarda görülen kan genellikle ağrısızdır ve kolaylıkla fark edilebilir.
- Ayaklarda şişlik: İdrar yollarında oluşan kötü huylu tümör, idrar yolları üzerine baskı oluşturarak böbreklerin çalışma bozukluğuna yol açmaktadır. Bu durum da hastanın ayaklarında uygun kan dolaşımının olmamasına bağlı olarak şişmeye neden olabilir.
- Sırt ağrısı: Tümörlerin boyutu arttığında veya kanser hücreleri vücudunuzun diğer bölgelerine yayılmaya başladığında sırt-bel ağrıları oluşabilir.
- İstenmeyen kilo kaybı: Mesane kanserinin belirtilerinden biri bağışıklık sistemi zayıfladığında meydana gelen istenmeyen kilo kaybı ve iştahsızlıktır.
- Diğer idrar şikâyetleri: İdrar yolu enfeksiyonlarına benzer şekilde, mesane kanseri de idrar yaparken ağrı ve yanma hissi gibi idrar şikâyetlerine yol açabilir. Kanamaya bağlı pıhtı nedenli idrar yapamama görülebilir. Ayrıca sık idrara çıkma ihtiyacı, ani idrara çıkma isteği gibi şikâyetlere de neden olabilir.
Kişiye özel tedaviyle yüksek başarı
Tüm kanser tiplerinde olduğu gibi mesane kanserinde de erken tanı ve tedavi büyük önem taşıyor. Mesane kanserinin farklı tedavi türleri mevcuttur. Kanserin evresi ve derecesi, hastanın genel sağlığı göz önünde bulundurularak hastaya özel tedavi planlaması yapılmaktadır. Mesane kanserinin öncelikli tedavisi cerrahidir. Kanserin evresi, derecesi, bulunduğu yere göre planlanan ameliyatlarla başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Bazı hastalara ameliyattan önce tümörü küçültmek ve ameliyat sırasında çıkarılması gereken doku miktarını azaltmak için ameliyattan önce kemoterapi verilebilir. Ameliyattan sonra kanserin tekrarlama riskini azaltmak için de bazı tedaviler uygulanmaktadır. Ayrıca bazı hastalara ameliyattan sonra kemoterapi, radyasyon tedavisi, immünoterapi veya hedefe yönelik tedaviler verilmektedir.