ABD’deki Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, doyumsuz açlık algısının tek başına aralıklı orucun yaşlanma karşıtı etkilerini tetikleyebileceği öne sürüldü. Meyve sinekleri ile yapılan çalışmada, sineklerin bol miktarda kalori aldıklarında bile daha uzun yaşadıkları kanıtlandı.
Aralıklı oruç son yıllarda popüler bir diyet modası haline geldi, ancak bu noktada faydalarını destekleyen kanıtlar sınırlı ve büyük ölçüde hayvan çalışmalarına dayanıyor.
Kalori kısıtlaması yaşam sürelerini uzatabilir
Meyve sinekleri (Drosophila melanogaster) ve kemirgenler üzerinde yapılan çalışmalar, kalori kısıtlamasının yaşam sürelerini uzatabileceğini ve sağlığı iyileştirebileceğini gösteri. Ancak sonuçların insanlara genişletilebilmesi için çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç oldugu belirtildi.
Araştırmacılar, orucun moleküler mekanizmalarını daha fazla incelemek için bir kez daha meyve sineklerini kullandılar. Bilim insanları daha önce meyve sinekleriyle yaptıkları çalışmalarda sineğin beyinde açlık ve tokluk için çok sayıda sinirsel sinyali tanımladılar.
Meyve sinekleri, bizimle aynı hastalık genlerinin yüzde 75’ini paylaşıyor ve metabolizmaları ve beyinleri, memelilerdekilerle faydalı benzerlikler gösteriyor.
BCAA yemek, açlık duygularını azaltır
Dallı zincirli amino asitler (BCAA), tüketildiğinde sineklerde tokluk hissini tetiklediği görülen temel besinlerdir. Bu nedenle daha fazla BCAA yemek, açlık duygularını azaltır. Bunun yaşlanmayı nasıl etkileyebileceğini keşfetmek için araştırmacılar meyve sineklerine BCAA’sı düşük atıştırmalıklar vererek onları aç tuttular. Açlıkları, atıştırmayı tükettikten saatler sonra böceklerin bir yemek büfesinden ne kadar yedikleri ile ölçüldü. Düşük BCAA’lı bir atıştırmalıkla beslenen sinekler, sonraki büfede daha fazla yiyecek yedi. Ayrıca, karbonhidrat ağırlıklı yiyecekler yerine protein ağırlıklı yiyecekleri hedef aldılar. Sineklerin istek temelli değil, ihtiyaç temelli bir açlık tarafından yönlendirildiğinin bir işareti.
Sineklerin de daha uzun yaşadığı bulundu
Böylece araştırmacılar doğrudan kaynağa gittiler. Ekip, meyve sineklerinde açlık tepkilerini tetikleyen nöronları doğrudan aktive ettiğinde, bu açlıkla uyarılan sineklerin de daha uzun yaşadığını buldular.
Araştırmada, sineklerin diyetlerindeki BCAA’nın düşürülmesinin, aynı zamanda, açlık nöronlarının, DNA’ya bağlanan ve gen aktivitesini düzenlemeye yardımcı olan, histon adı verilen modifiye edilmiş destek proteinlerini biçimlendirmesine yol açtığını gösterdi. Araştırmacılar, bu değiştirilmiş histonların diyet, açlık tepkileri ve yaşlanma arasındaki bağlantı olabileceğini düşünüyor. İlginç bir şekilde, geçmiş çalışmalar, artan histon tedarikini daha uzun bir yaşam süresiyle ilişkilendirmiştir.
Bulguların ışığında, araştırmacılar, kronik açlığın, “ayrık nöral devrelerdeki histon proteinlerinde yaşlanmayı yavaşlatan modifikasyonların aracılık ettiği” adaptif bir tepki olabileceğini düşünüyorlar. Bulgular, düşük BCAA diyetlerinin neden kendi sağlığımız için iyi göründüğünü açıklamaya yardımcı olabilir. Belki de beyindeki açlık sinyallerini tamamen susturmazken vücuda yeterli besin sağlıyorlar.
Şimdilik araştırmacılar, meyve sineklerinin sağlığının ihtiyaç için olduğu kadar zevk için de yemek yemeye bağlı olup olmadığını araştırmakla ilgileniyorlar.