Herkesin baharatlı yiyecekler ve acıya karşı toleransı farklı. Bazılarının mutfağında vazgeçilmez olan acı ve baharatlar, bir başkası için çok tercih edilmeyebilir. Peki baharatlı yiyecek tüketmenin uzun vadede kişinin sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi var mı?
Beslenme epidemiyologları, uzun yıllardır baharatlı yiyecek tüketiminin potansiyel risk ve faydalarını araştırıyor. Ancak baharatlı yiyeceklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri halen tartışma konusu.
ABD’deki Tennessee Üniversitesi’nden epidemiyoloji profesörü Paul D. Terry, baharatlı ve acı yiyeceklerin uzun vadede insan sağlığına büyük bir zarar vermeyeceği görüşünde.
Acı biberlerin içinde “kapsaisin” adlı kimyasal bileşenler bulunuyor. Kapsaisin oranı arttıkça, biberin Scoville ölçeğindeki (biber acılık birimi) konumu da yükseliyor. Kapsaisin vücuda girdiği anda hissedilen “acı”, bazı kişilerde endorfin ve dopamin salgılamasına ve rahatlamasına neden oluyor.
Hakemli tıp dergisi British Medical Journal’da (BMJ) yayımlanan bir araştırmada, düzenli baharat tüketenlerin kanser, kalp ve solunum yolu hastalıklarına bağlı ölme olasılıkları, nadir tüketenlere göre daha düşük olduğu ortaya konuldu. Aynı araştırmada, her gün baharatlı yiyecek tüketenlerin, haftada birden daha az tüketenlere göre yüzde 14 daha uzun yaşama şansına sahip olduğu belirtildi.
Canlılarda yeme ve içme alışkanlıkları üzerine araştırmalar yayımlayan hakemli dergi Appetite’de yayımlanan bir araştırmada da baharatların iştah azalttığı ve enerji yakımına faydası olduğu öne sürüldü.
Baharat ve acıların kanserle ilişkisi hakkındaki araştırmalarda da farklı yaklaşımlar var.
Bir başka hakemli dergi Frontiers in Nutrition’da yayımlanan araştırmada, günlük biber tüketiminin yemek borusu kanseri riskinin artmasıyla bağlantılı olduğu, ancak mide veya kolon kanseriyle bir ilişkisi olmadığı ifade edildi.
Fazlası zarar
Nüfusa dayalı çalışmalarda araştırmacıların diyet ve yaşam tarzı faktörlerini kolay bir şekilde ölçmesinin kolay olmadığını belirten Terry, insanların alışkanlıkları hakkında her zaman doğru bilgi paylaşmayabileceğine de dikkat çekti.
Aşırı baharatlı yiyecek tüketiminin, çeşitli sindirim sistemi rahatsızlıkları, mide yanması baş ağrısı, kusma gibi kısa süreli rahatsızlıklara neden olduğu biliniyor.
Uzmanlar, bu şikayetlere sahip kişilerin baharat ve acı tüketimini sınırlandırmasını tavsiye ediyor.
