Ana Sayfa Tıp&Sağlık Adenovirüs mevcut durumda en olası etken gibi görünse de…..

Adenovirüs mevcut durumda en olası etken gibi görünse de…..

Yazar
winally
-
Paylaş Paylaş Paylaş Paylaş

Çocuklarda Görülen Nedeni Bilinmeyen Akut Ciddi Hepatit

COVİD-19 pandemisinin hızını kesmesine sevindiğimiz şu günlerde maalesef çocuklarda görülen ve henüz etiyolojisi belli olmayan akut ciddi hepatitler tüm dünyada tedirginliğe sebep olmaktadır. Ocak 2022’den itibaren bildirilmeye başlayan vakaların sayısı 2 Mayıs 2022 itibarıyla toplam 19 ülkede (İngiltere, İtalya, İspanya, Belçika, Fransa, Norveç, Danimarka, Hollanda, İrlanda, Almanya, Polonya, Avusturya, Slovenya Romanya, İsrail, ABD, Japonya, Kanada ve Singapur) 200’ün üzerine çıkmış bulunmaktadır. Çoğunluğu 10 yaş altında olmak üzere 1 ay – 16 yaş arasında, öncesinde sağlıklı olan çocuklarda görülen bu tabloda çocukların çoğunluğu yatırılarak takip edilmiş olup %10 gibi yüksek bir oranında karaciğer transplantasyonu gerekmiş, 1 çocukta ölüme neden olmuştur. Ağırlıklı görülen klinik tablo bulantı, kusma, karın ağrısı ve sarılık gibi ciddi hepatit semptomları iken ateş ve ishal daha az vakada görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 23 Nisan 2022’de yayınladığı raporda kesin vaka için belirlenmiş bir tanım yokken, olası vaka şu şekilde tanımlanmıştır:

Akut hepatit bulguları ile birlikte;

  • 1 Ekim 2021 sonrasında görülen,
  • 16 yaş ve altı,
  • Serum transaminazları 500 IU/ml üzerinde,
  • Hepatit A-E saptanmamış (non hepA-E) vakalar

Mevcut sürveyans sistemlerinin bu düzeyde non spesifik bir vaka tanımını yakalamada yetersiz olacağı ortada olup gerçek vaka sayısının bildirilenin çok üzerinde olması muhtemeldir. Etkenin/etyolojinin henüz ortaya konmamış olması sebebiyle bulaş yolu, olası risk faktörleri de belli değildir. Vakaların bildirildiği ülkelerin hepsinde sadece mikrobiyolojik değil, olası çevresel maruziyet, ilaç veya toksinler açısından da detaylı epidemiyolojik incelemeler devam etmekte olup henüz sonuçlanmamıştır. Bilinen birçok etkene yönelik testler yapılmış olup saptanan en yaygın patojenler adenovirüs ve SARS-CoV-2’dir. İngiltere’de vakaların %75’inde adenovirüs izole edilmiş olup bunların bir kısmının adenovirüs 41F olduğu bildirilmiştir. Vakaların en çok bildirildiği İngiltere’de 18 çocukta ise SARS-CoV-2 saptanmış olup diğer ülkelerde bildirilen vakalarda saptanmamıştır. Amerika’da bildirilen 11 vakanın 9’unda adenovirüs saptanırken bunlar arasında 6 hastada yapılan karaciğer biyopsisi sonucunda herhangi bir viral inklüzyon veya adenovirüsün immünohistokimyasal kanıtı olabilecek bulguya rastlanmamıştır. Farklı derecelerde hepatit bulguları dışında elde edilen bir sonuç henüz bulunmamaktadır.

Etiyolojiye Yönelik Olası Senaryolar

Gerek Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (ECDC) gerekse İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı’nın etiyolojiye yönelik hipotezleri olasılık sırasına göre şu şekildedir:

  1. Çocuklarda normal adenovirüs enfeksiyonlarını daha şiddetli hale getiren veya aşırı immün yanıtı tetikleyen bir kofaktör

Olası kofaktörler ise;

    1. Artmış duyarlılık (pandemi döneminde azalan maruziyete bağlı)
    2. SARS-CoV-2 veya başka bir etken ile önceden geçirilen bir enfeksiyon
    3. SARS-CoV-2 veya başka bir etken ile koenfeksiyon
    4. Toksin, ilaç veya çevresel maruziyet

2. Adenovirüsün yeni bir varyantı

3. İlaç, toksin veya çevresel maruziyet

4. Yeni bir patojen

5. SARS-CoV-2’nin yeni bir varyantı

Adenovirüs mevcut durumda en olası etken gibi görünse de en çok vakada izole edildiği ülke olan İngiltere’de son zamanlarda genel olarak artmış bir adenovirüs aktivitesi rapor edilmiştir. Fakat artmış aktivitenin artmış test sayısına bağlı olup olmadığı hususu henüz net değildir. Bunun yanısıra mevcut ağır hepatit kliniği adenovirüs için beklenen bir tablo değildir, sağlıklı çocuklarda hepatite sebep olduğu daha önce gözlenmemiştir. Bir diğer olası etken olarak ileri sürülen SARS-CoV-2 ise son 6 hafta içerisindeki pozitiflik dikkate alınmasına rağmen vakaların az bir kısmında saptanmıştır.

Mevcut durumda gerek DSÖ gerekse ECDC olası vakalarda kan, serum, idrar, gayta ve solunum yolu örneklerinin yanı sıra mümkünse karaciğer biyopsi numunelerinin olası tüm etkenler açısından sekans analizi dahil olmak üzere detaylı incelenmesini önermektedir. Ülkelerin mevcut sürveyans sistemlerini vaka bildirimleri için uygun hale getirip farkındalığı arttıracak dernekler ile iş birliği içerisinde çalışması önem arz etmektedir.

Referanslar

  1. Baker JM. Acute Hepatitis and Adenovirus Infection Among Children — Alabama, October 2021–February 2022. MMWR Morb Mortal Wkly Rep https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/71/wr/mm7118e1.htm
  2. Christie B. Scientists search for cause of hepatitis cases in children. BMJ. 2022 Apr 14;377:o982.
  3. Marsh K, Tayler R, Pollock L, Roy K, Lakha F, Ho A, et al. Investigation into cases of hepatitis of unknown aetiology among young children, Scotland, 1 January 2022 to 12 April 2022. Euro Surveill. 2022 Apr;27(15).
  4. Multi-Country – Acute, severe hepatitis of unknown origin in children
    https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON376
  5. Hepatitis of unknown origin – Reporting protocol 2022. European Centre for Disease Prevention and Control.
    https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/hepatitis-unknown-origin-reporting-protocol-2022
  6. Acute hepatitis: technical briefing. GOV.UK. https://www.gov.uk/government/publications/acute-hepatitis-technical-briefing

İlgili HaberlerYazarın Diğer İçerikleri