AİLE HEKİMLERİ DERNEKLERİ FEDERASYONU (AHEF) SAĞLIK BAKANLIĞI’NA SORUYOR; HEKİMLERİN TÜKENİŞLERİNE VE İNTİHARLARINA DAHA NE KADAR SESSİZ KALACAKSINIZ?
Hekim ve Tıp Fakültesi öğrencilerinin intihar sayılarında son günlerde maalesef oldukça anlamlı bir artış gözlenmekte. 2023 Yılı Ekim ve Kasım aylarında 7 hekim arkadaşımız tükenmişlikleri ile mücadelelerini, yaşamlarına son vererek kaybettiler. Bu kabul edilemez bir durumdur. Toplumun eğitimleri ve ürettikleri iş ile en saygın tabakasındaki insanların bu şekilde aramızdan ayrılmasına hekim arkadaşları olarak sessiz ve tepkisiz kalmamız beklenemez.
ZORLU TIP EĞİTİMİ VE ASİSTANLIK DÖNEMİ HEKİMLERİN MESLEĞE YIPRANMIŞ BİR HALDE BAŞLAMALARINA SEBEP OLMAKTADIR
Hazırlık, temel tıp, stajlar ve intörnlük dönemiyle toplam 7 yıl süren zorlu pratik/teorik bir eğitim Tıp Fakültesi öğrenciler için oldukça zorlu bir süreç. Henüz öğrencilik yıllarında kendilerinden, hayatlarından, sosyal yaşamlarından fedakarlıklarda bulunarak ruhsal ve bedensel sağlıklarından kayıplarla mezun olabiliyorlar. Mecburi hizmet, yoğun uzmanlık sınavı çalışmalarını takiben uzmanlık sınavı…Bunların hepsi yorucu ve yıpratıcı süreci devam ettirmekte. Asistanlık yıllarında iş yoğunluğu, akademik eğitimin zorluğu, bölümde mobbing, uzun nöbetler ve hasta hasta yakınlarından gelen şiddet orta yaşlara artık merdiven dayamış hekimlerin yıpranmışlıklarını ve tükenmişliklerini biraz daha artırmakta.
SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI, SAĞLIK POLİTİKALARI VE SAĞLIKTA ŞİDDET HEKİM YIPRANMIŞLIĞININ EN ÖNEMLİ NEDENLERİDİR.
2000’li yılların başından bu yana uygulanan “Sağlıkta Dönüşüm Programı” adı altında hekimlerin iş yükü artmış, çalışma saatleri uzamış ve dinlenme zamanları azalmıştır. Ne kadar muayene o kadar hak ediş mantığı; hekimlerin fiziksel yorgunluklarının artmasının yanında iş huzurunun bozulup mesleki tatminlerinin çok azalmasına neden olmuştur.
Sağlık kuruluşlarında liyakatsiz yönetimler ve onların uyguladıkları haksız ve hukuksuz mobbingler hekimlerin yıpranmalarına zemin hazırlayan faktörlerden biridir.
Son yıllarda artan sağlık terörü, hekimleri çaresiz savunmasız ve can güvenliği olamayan bir yaşama mecbur bırakmıştır. Sağlıkta şiddeti etkin yöntemlerle çözemeyen Sağlık Bakanlığı hekimlerin ve sağlık çalışanlarının tükenişlerini sadece seyretmektedir.
AİLE HEKİMLERİ MUTSUZ…..
AHEF olarak sahada yaptığımız görüşmeler ve uyguladığımız anketlerin sonucuna göre Aile Hekimlerinin çok büyük kısmı kendilerini mutsuz, çaresiz, mesleki tatminsizlik içinde hissetmekte. Aile Sağlığı Merkezlerinde uygun olmayan talepler, usulsüz rapor talepleri, her gün bir yenisi eklenen etkinliği olmayan iş tanımları ve aile sağlığı merkezlerinin fiziksel yetersizlikleri aile hekimlerinin tüketen en önemli nedenlerinden sadece birkaçı.
Kısa bir süre önce Gebze’de aile hekimi bir arkadaşımız maalesef hayatına son verdi. Vefatının ardından eşinin sosyal medyadan yaptığı açıklamalar aslında her şeyi açıklıyor. Rahmetli meslektaşımızın eşi ; “ Eşimi iş yerindeki belirsizlikler, yanlış uygulamalar, hastaların gereksiz istekleri hastaların kaba davranışları ve baskılar intihara sürükledi” diyerek açıkça eşini intihara sürükleyen nedenleri sıralamıştır.
HEKİMLER İNTİHAR EDİYOR BAKANLIK SESSİZ…. AHEF OLARAK SAĞLIK BAKANLIĞ’INI GÖREVE ÇAĞIRIYORUZ;
Herhangi bir işyerinde veya zincir şirketlerden birinde çalışanlar içinde bu denli intiharlar yaşansa o işyerleri patronları gözaltına alınır, inceleme yapılır, sebebi bulunup, düzeltilmeye çalışılır .PEKİ ya SAĞLIK BAKANLIĞI BU KADAR İNTİHAR EDEN DOKTOR ÇALIŞANLARI İÇİN NE YAPIYOR?
Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu olarak hekim intiharları ile ilgili Sağlık Bakanlığını etkin önlem ve uygulamalar planlamaya davet ediyoruz. Sağlık Bakanlığı öncelikle hekimleri yıpratan, yoran, tüketen ve maalesef sonunda intihara sürükleyen nedenleri ortadan kaldırmalıdır. Acilen;
- Sağlıkta şiddet çözülmeli ve hekimlere can güvenliği sorunu olmayan iş ortamları sağlanmalı,
- Sağlık kuruluşlarında iş yoğunluğu uzun çalışma saatleri azaltılmalı, liyakatsiz yönetimlerin yanlış yönetimleri ve mobbingleri sona erdirilmeli,
- Hekimlerin özlük hakları yoksulluk sınırı seviyesinden refah bir yaşam sürebilecekleri bir seviyeye çıkarılmalıdır. Hekimler hekimliğin stres ve zorlukları ile uğraşırken bir de ekonomik sıkıntılar yaşamamalı.
Gerçekleşmiş ve bundan sonra gerçekleşmesi muhtemel hekim intiharları için de taleplerimiz şunlardır;
*TBMM’de hekim intiharları ile ilgili bir araştırma komisyonu kurulup hekim örgütlerinin katılımı ile bu olaylar tüm boyutları ile incelenmelidir. Nedenleri tespit edilip varsa sorumlular yargılanmalıdır.
*Sağlık Bakanlığı bünyesinde hekimlere ve sağlık çalışanlarına psikolojik destek hizmeti sunacak birimler kurulmalı, bu birimler ulaşılabilir olarak başvuranlara anında destek olmalıdırlar.
*Hekim ve sağlık örgütlerinin katılımı ile Sağlık Bakanlığında bir komisyon oluşturularak hekim ve sağlık çalışanlarının tükenmişliklerini önlemek çözmek için planlamalar oluşturulmalıdırlar.