Akupunktur, sırtınız, boynunuz, başınız ve yüzünüz de dahil olmak üzere vücudunuzdaki belirli noktaları uyarmak için cildinize yerleştirilen çok ince çelik iğnelerin kullanıldığı bir tedavidir. Akupunkturun amacı ağrı gibi bir sağlık durumunu veya semptomunu hafifletmektir. Uygulama geleneksel Çin tıbbından geliyor. Bilimsel çalışmalar bazı koşullar için etkinliğini doğrulamıştır. Akupunktur temel olarak tamamlayıcı bir tedavidir. Sağlık sorunlarınızı hafifletmek için başka tıbbi tedavilere ihtiyacınız olabilir.
Batı’nın titiz yöntemleri ile eğitilen titiz bilim insanları, Çin kültüründe MÖ 2500 yılına dayanan ağrı kesme yöntemi olan akupunktura ilk başta şüphe ile yaklaşıyorlardı. Bu yöntemde uzman bir pratisyen, vücudun çeşitli noktalarına ince iğneler batırır ve eliyle çevirerek ya da elektrik vererek uyarır. 10 – 20 dakikalık iğne uyarımının ardından hastalar genellikle ağrılarında azalma olduğunu bildirirler. Bu işlemin gizemli tarafı ise iğnelerin batırıldığı noktaların haritasının binlerce yıl önce çıkartılmış olmasıdır. Araştırmacılar ise artık bu noktaların şiddetli yaralanma noktalarından çok uzak olduğunu belirtiyor.
Akupunktur Neye İyi Gelir?
Akupunktur birçok sağlık sorununun tedavisine yardımcı olabilir. Çoğu zaman insanlar bunu aşağıdaki gibi kronik (uzun süreli) ağrıları hafifletmek için kullanırlar:
- Artrit.
- Sırt ağrısı, boyun ağrısı veya kas ağrısı.
- Baş ağrısı ve migren.
- Diz ağrısı.
- Menstrüel krampları.
- Spor yaralanmaları.
- Yüz ağrısı ve diğer sinir rahatsızlıkları.
Akupunkturun yardımcı olabileceği diğer sağlık durumları şunlardır:
- Kanser ve kanser tedavisinin yan etkileri.
- Bağışıklık sistemi sorunları.
- Kısırlık.
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS).
- Menopoz ve sıcak basması.
- Hamilelik rahatsızlıkları.
- Tekrarlayan zorlanma bozuklukları ve aşırı kullanım sendromu.
Farklı Akupunktur Türleri
Daha geleneksel/antik Çin ilkelerini takip eden akupunktur uzmanları, yalnızca vücudunuzdaki qi (“chee” olarak telaffuz edilir) veya enerji akışını yönlendirmeye odaklanır. Modern akupunktur, vücudunuzun sistemlerini uyarmak için iğneler kullanarak Batı tıbbını uygular. Birçok akupunktur uzmanı her iki yaklaşımın bir kombinasyonunu kullanır.
Başka bir akupunktur yaklaşımı miyofasiyal ağrıyı tedavi eder. Bu yaygın durum kasları ve bağ dokularını içerir. Kaslar gerildiğinde, gerildiğinde veya yaralandığında sıklıkla tetik noktalar (sıkı, ağrılı düğümler) oluştururlar. Bir kastaki tetik nokta vücudunuzun farklı bir bölgesinde ağrı yaratabilir (ağrı olarak anılır).
Akupunktur uzmanları miyofasyal ağrıyı hafifletmek için tetik nokta terapisini kullanabilirler. Tetik noktayı “çözmek” için iğneler kullanıyorlar.
Kulak akupunkturu nedir?
Kulak akupunkturu veya kulak akupunkturu, kulağınızın belirli bölgelerini uyarmayı içeren bir akupunktur türüdür. Akupunktur uzmanları, kronik sırt ağrısı ve kanser ağrısının giderilmesini sağlamak için belirli kulak akupunktur noktalarına iğneler yerleştirir.
Nasıl çalışır?
Çin tıbbı vücudunuzda akan enerjiye qi adını verir. Çin tıbbı uygulayıcıları, qi kesintilerinin vücudunuzun enerjisinde hastalığa yol açan dengesizlikler yarattığına inanıyor. Bazı akupunktur biçimleri, vücudunuzdaki akupunktur noktalarına (akupunktur noktalarına) dokunan iğnelerle qi’yi yeniden dengelemeyi amaçlar. Vücudunuzda enerji taşıyan kanallar olarak da adlandırılan 14 ana meridyen boyunca yüzlerce akupunktur noktası vardır.
İğneler vücudunuzun merkezi sinir sistemini ve bağışıklık sistemini şu amaçlarla uyarır:
- Bir hastalığa veya semptoma tepki verin.
- Vücudunuzu yeniden dengeleyin.
- Vücudunuzun doğal ağrı kesicileri olan endorfinler ve sinir uyarılarını kontrol eden nörotransmiterler gibi doğal kimyasalları serbest bırakın.
Akupunktur tedavisi sırasında ne olur?
İlk randevunuzda akupunktur uzmanınız sizinle durumunuz hakkında konuşacaktır. Daha sonra vücudunuzda akupunktura tepki verecek alanlar var mı diye inceleyecekler. Uzmanınız iğneleri vücudunuzun her yerinde cildinizdeki noktalara dokunduracaktır.
İğneleri sterildir, tek kullanımlıktır ve insan saçı kadar incedir. Uzmanınız bir inçten birkaç inç’e kadar çeşitli derinliklere iğneler sokar. İğneler birkaç dakika veya 20 dakika kadar uzun süre içeride kalır.
Acıtır mı?
Her iğnede küçük bir batma hissedebilirsiniz. Aşı yaptırdığınızda veya kan aldığınızda hissettiğiniz duygudan daha az acı verir. İğneleri tıbbi iğnelerden çok daha incedir. Ve içi boş değil, katıdırlar.
İğneler, hafif ağrılar veya karıncalanma gibi bazı kas hislerine neden olabilir. Uygulayıcınız sizden derin bir ağırlık veya uyuşukluk hissettiğinizde bunu bildirmenizi isteyecektir. Bu hisler genellikle tedavinin işe yaradığı anlamına gelir.
Akupunktur tedavisinden sonra ne olur?
Akupunkturun sakinleştirici bir etkisi vardır, bu nedenle randevularınızdan, özellikle de ilk randevunuzdan sonra eve gitmek isteyebilirsiniz. Bu mümkün değilse, yola çıkmadan önce 5 ila 10 dakika dinlenmeye çalışın. Uygulayıcınız her seanstan sonra bir veya iki gün dinlenmenizi önerebilir.
Akupunktur Bilimsel Temellere Dayanıyor mu?
Günümüzde bilim insanları akupunktur ile ilgili bazı gizemleri çözmeyi başardı. Birincisi, iğnelerin batırıldığı noktalar yaralanma noktaları ile ilgisiz görünse de genellikle ağrıyı ileten yollara çok yakındır. İkincisi, bu noktaların uyarılmasının endorfin salgılanmasına sebep olduğu ile ilgili bazı kanıtlar bulunmuştur. Örneğin, bir hastaya önce endorfin salgılanmasına engel olan bir ilaç (naloxan) verilirse bu yöntem ağrı kesmede başarılı olamıyor. Üçüncü olarak ise, fMRI taramaları akupunkturun beyinde ağrı hissi ile ilgili olan bölgelerdeki hareketliliği azalttığını gösteriyor.
Akupunkturun baş ağrısı ve sırt ağrısını azaltması konusundaki etki derecesi üzerine yapılan araştırmalar, hastaların %50-80’i kadarının kısa vadede iyileşme gösterdiğini ancak 6 aydan sonra bu hastaların %50’sinde belirtilerin geri döndüğünü gösteriyor. Akupunkturun, sporcularda görülen bazı kronik ağrıların (eklem tendonu iltihabı) giderilmesinde başarılı olduğu yönünde de bazı kanıtlar bulunuyor. Yapılan araştırmalar akupunkturun mide bulantısı (kemoterapi kaynaklı bulantı veya sabah bulantısı) ve diş tedavisinin ardından görülen bazı ağrılarda etkili olduğunu göstermiştir. Akupunkturun eroin, kokain ve nikotin bağımlılığının tedavisinde başarılı olduğunu gösteren çok az kanıt bulunuyor.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
www.sinirbilim.org/akupunktur/
