Merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapı bölgelerinde motor sinir hücrelerinin (nöronlar) kaybından ileri gelen bir hastalık olan Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), kişinin yaşam kalitesini etkiliyor. Hastalığın ilk evrelerinde anahtar çevirmede zorlanma, tarak, mouse ve kalem kullanma gibi ince beceri gerektiren hareketlerde güçlük olduğunu belirten uzmanlar, kimi hastalarda ise yutma güçlüğü ve konuşma bozukluğu görüldüğüne dikkat çekiyor. Uzmanlar hastalığın bir doktor takibinde izlenmesinin önemine işaret ediyor.
21 Haziran Dünya ALS Günü olarak anılıyor. Merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapı bölgelerinde motor sinir hücrelerinin (nöronlar) kaybından ileri gelen bir hastalık olan Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS), aynı zamanda motor nöron hastalığı olarak da biliniyor. Dünya ALS Günü’nde hastalıkla ilgili bilgi vermek ve farkındalık oluşturulması hedefleniyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, Dünya ALS Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada hastalığa ilişkin bilgiler verdi.
Kaslarda güçsüzlük, seyirme ve incelme görülür
ALS’nin Amyotrofik Lateral Skleroz denilen hastalığın kısaltılması olduğunu belirten Dr. Celal Şalçini, “İnsanın kol ve bacak gibi uzuvlarına, konuşma kaslarına giden motor sinirlerin tutulumuyla ilişkili bir rahatsızlıktır. Duyu sistemiyle ilgili bir bozukluk olmaz yani bu hastalar hissizlik ya da uyuşma gibi benzer bir şikayet duymadan sadece kaslara giden sinirlerin bozukluğu olduğu için hastalarda kaslarda güçsüzlük, seyirme, incelme gibi sıkıntılar ve şikayetler olur.” dedi.
Anahtar çevirmede zorluk yaşanıyor
Hastalığın ilk evresinde sakarlık diye tarif edilen davranışların ortaya çıkabildiğini kaydeden Dr. Celal Şalçini, “Ekstremiteler yani uzuvların uçlarındaki kasların beceriksizliği başlar. Özellikle bilhassa anahtar çevirmede, tarak ve mouse kullanmada, kalem kullanma gibi ince beceri gerektiren hareketlerde güçlük olur. İlk başta sakarlık diye tarif ederler hastalar. Daha sonra güçsüzlük olur. Daha sonra o kasların ve üstteki kasların incelmesiyle ilerleyen bir hastalıktır.” diye konuştu.
Yutma güçlüğü ve konuşma bozukluğu da ortaya çıkabiliyor
ALS hastalığında kimi zaman yutma güçlüğü, konuşma bozukluğu gibi şikayetlrin de görülebildiğini belirten Dr. Celal Şalçini, “Bazen de hastalık blumer dediğimiz yutma ve ağız etrafında ve geniz kaslarının tutulumuyla başlar. Bu hastalar kısık konuşma, konuşma bozukluğu, yutma güçlüğü, dilde incelme ve dilde seyirme gibi yakınmalarda bulunabilir.” dedi
Birçok faktörün neden olduğu bir hastalık
ALS hastalığının çok az bir kısmının genetik ve ailesel olduğunu kaydeden Dr. Celal Şalçini, “Hastalığın diğer kısmı da genetik yatkınlıkla beraber, birçok faktörün toplamıyla oluşan bir hastalıktır. Tek başına genetik ya da otoimmun olduğunu söyleyemeyiz.” dedi.
ALS hastalığının mutlaka doktor kontrolünde olması lazım
ALS hastalığının kesin bir tedavisi olmadığını ancak araştırmaların devam ettiğini kaydeden Dr. Celal Şalçini, sözlerini şöyle tamamladı:
“Biz de ümitle sonuçlarını bekliyoruz. ALS hastalarının mutkaka bir doktor kontrolünde ve takibinde olması lazım. Yutma güçlüğü, kas güçsüzlüğü ilerleyebiliyor. Bazen diyafram ya da solunum kaslarını da tutabiliyor. Solunum kaslarının yakın takibi ve beslenme takibi, ek başka bir hastalık olma ihtimali takibi önemli. ALS’nin yanında oluşan başka hastalıklar var, onların eşlik edip etmediğini de takip edilmesi gerekir.”
