İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Bilim Komisyonu Üyesi Uzm. Dr. S. Handan Karahan Saper: “Her geçen yıl aşılanan çocuk ve yetişkinlerin sayısı, görsel medyada, sosyal medyada çıkan aşı karşıtı haberler, köşe yazıları ve kitaplar nedeniyle gittikçe azalmaktadır. Bu durum toplum sağlığını ciddi biçimde tehlikeye atmaktadır.”
“HER 10 HASTADAN BİRİ KOAH OLDUĞUNU BİLİYOR”
Tüm dünyada ve Türkiye’de Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) bilincini arttırmak ve farkındalığı sağlamak amacıyla 20 Kasım tarihi Dünya KOAH günü olarak ilan edildiğini belirten Saper, “Dünya KOAH Günü, risk faktörü olan insanların sağlık hizmeti sunucularına başvurusunu arttırmak ve bu hastalığın toplum tarafından fark edilmesini sağlamak ve doğru şekilde tanı konabilmesi amacıyla düzenlenmektedir. Toplum tarafından bilinmediği için tanısının doğru konması mümkün olamayan KOAH (Kronik tıkayıcı akciğer hastalığı) nefes yollarında mikroplar sebebiyle olmayan bir iltihaplanmaya bağlı oluşan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır ve tüm dünyadaki ölümlerin 3. nedenidir. 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH görülmesine rağmen her 10 hastanın sadece birine KOAH tanısı konabilmektedir. Bu istatistiklere göre Türkiye’deki 3-5 milyon KOAH hastasının sadece 500.000’i KOAH tanısıyla izlenmektedir.” dedi.
“KOAH HASTALARI İÇİN DE AŞI ÇOK ÖNEMLİ”
“Hava kirliliği, odun ve tezek kullanımı, sigara içimi, aşırı kilolu olmak, fiziksel aktivitede azalma KOAH hastalığı için büyük risk faktörleridir.” diyen Saper, şöyle devam etti:
“KOAH nefes darlığı, balgamlı öksürük, gibi bulgular vermektedir ve kesin tanısı ‘nefes ölçüm testi’yle konmaktadır. KOAH tanısı konduktan sonra hasta öncelikle sigara içiyorsa sigarayı bırakmalı, sağlıklı beslenmeli, bol hareket etmeli ve aşılarını yaptırmalıdır. KOAH hastaları grip ve zatürre aşılarını mutlaka yaptırmalıdır çünkü grip hastalığı özellikle KOAH hastalarında solunum yetersizliğine ve zatürreye neden olmaktadır. Gribe bağlı gelişen zatürrenin de 2 türü bulunmaktadır. Primer gribe bağlı gelişen zatürre akciğerlere kadar virüsün ulaşıp akciğerlerde iltihaba yol açmasıyla oluşur. Bu zatürre türü grip hastalığının bir türlü düzelmemesi ve kötüleşmesiyle ve ateşin yüksek kalmaya devam etmesiyle görülür. KOAH hastalarında gribe bağlı gelişen zatürreden ölme riski akciğerlerin hastalık nedeniyle düzgün çalışamaması nedeniyle diğer insanlardan çok daha yüksektir bu sebeple KOAH hastaları her yıl mutlaka grip aşısı olmalıdır. KOAH tanısı olan hastalar hekim tarafından reçete edildiği takdirde grip aşısını ücretsiz olarak eczaneden temin edebilmektedir. Sekonder grip zatürresi ise grip hastalığı düzeldikten 1-2 hafta sonra ortaya çıkabilir. Ateş yüksekliği, öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi şikayetler görülebilir. Grip düzeldikten sonra oluşan bu zatürrenin sebebi başta stafilokok adı verilen mikroplar olmak üzere bakterilerdir, antibiyotikle tedavi edilebilir ama KOAH hastalığı olanlarda antibiyotikle tedavi edilebilse de ölüm riski sağlıklı bireylere göre çok daha yüksektir.”
“SAĞLIK BAKANLIĞI ÖZELLİKLE RİSKLİ GRUPLARA AŞIYI ÖNERİYOR”
Sağlık Bakanlığı’nın 2016 yılında yayınlamış olduğu genelgeyle özellikle KOAH gibi risk grubunda olan hastalara zatürre aşısının ücretsiz olarak aile sağlığı merkezlerinde yapılmasını önerdiğini belirten Saper, “Böylece normal bireylere göre zatürre nedeniyle 4 kat artmış ölüm riski olan KOAH hastalarını korumak hedeflenmiştir.” dedi.
Dünyada her yıl 2-3 milyon insan aşıyla korunabilen hastalıklar nedeniyle hayata veda ettiğine dikkat çeken Saper, “Aşılar özellikle risk gruplarında hem kalıcı sakatlıkları hem de ölümleri önleyebilmektedir. Toplumlarda aşılı birey sayısı arttıkça aşılanmamış bireylerin hastalık etkeniyle temas olasılığı azalır ve o hastalığın görülme sıklığı da büyük oranda azalır.” diye konuştu.
“HABER VE KİTAPLARDAKİ AŞI KARŞITLIĞI, AŞILANMA ORANLARINI DÜŞÜRÜYOR”
İSTAHED Bilim Komisyonu Üyesi Uzm. Dr. S. Handan Karahan Saper, her geçen yıl aşılanan çocuk ve yetişkinlerin sayısının görsel medyada, sosyal medyada çıkan aşı karşıtı haberler, köşe yazıları ve kitaplar nedeniyle gittikçe azalmakta olduğunu, bu durumun toplum sağlığını ciddi biçimde tehlikeye attığının altını çizdi.
Saper ayrıca, “Dünya Sağlık Örgütü aşı kararsızlığının yayılması üzerine 2012 yılında Aşı Tereddütleri Grubu kurmuş ve bu alanda yoğun şekilde çalışmalar yapmaya başlamıştır. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı aşı kararsızlığının artması üzerine bir site kurmuş ve bu siteyle doğru ve güvenilir bilgileri paylaşmayı amaçlamıştır. İstanbul Aile Hekimliği Derneği de bu konuyla yakından ilgilenmiş halkı bilgilendirmek amacıyla doyurucu içeriğiyle ‘asinedir.com’ isimli web sitesini kurmuş ve bu alanda çalışmaya başlamıştır. KOAH hastalığı, aşılar ve etkileri konusunda doğru bilgilendirmenin ve bilinçlendirmenin sağlanması amacıyla sosyal medyanın ve kitle iletişim araçlarının doğru kullanılması farkındalığı ve bilinci kesinlikle arttıracaktır.” dedi.