İşlenmiş etler ve alkolsüz içecekler artan ölüm oranıyla güçlü bir şekilde ilişkilidir.
Yapılan bir araştırmada, NOVA sistemi tarafından sınıflandırılan büyük miktarda ultra işlenmiş gıda tüketen yaşlı yetişkinlerin, daha az işlenmiş gıda tüketenlere kıyasla ortalama 23 yıllık takip süresi boyunca yüzde 10 daha yüksek ölüm riskine sahip olduğu bulundu.
Bulgular, yaklaşık otuz yıldır yarım milyondan fazla ABD’li yetişkinin izlendiği büyük bir araştırmaya dayanıyor. Sonuçlara göre, aşırı işlenmiş gıdaların daha fazla tüketilmesi, herhangi bir nedene bağlı ölümlerde ve özellikle kalp hastalığı veya diyabetle bağlantılı ölümlerde ılımlı bir artışla ilişkilendirildi, ancak kansere bağlı ölümler için herhangi bir ilişki bulunamadı.
Ulusal Kanser Enstitüsü Stadtman Araştırmacısı Erikka Loftfield, “Çalışma sonuçlarımız, aşırı işlenmiş gıda alımının sağlık ve uzun ömürlülüğü olumsuz etkilediğini gösteren hem gözlemsel hem de deneysel çalışmalar da dahil olmak üzere daha geniş bir literatürü destekliyor.”
Bulgular, Amerikan Beslenme Derneği’nin Temmuz ayında Chicago’da düzenlenen en önemli yıllık toplantısı olan NUTRITION 2024’te sunuldu.
Araştırma, 1990’ların ortalarında, 50 ila 71 yaşları arasındayken, beslenme alışkanlıkları ve sağlıkları hakkında bilgi veren 540 binden fazla kişiden veri topladı. O zamandan beri katılımcıların yarısından fazlası öldü. Araştırmacılar, başlangıçta aşırı işlenmiş gıda tüketiminde yüzde 90’lık dilimde yer alan kişilerle yüzde 10’luk dilimde yer alan kişiler arasındaki genel ölüm oranlarını analiz etti ve ayrıca belirli gıdalar ve belirli hastalıklarla olan ilişkilere de baktı.
Beslenme Yönergeleri ve Sağlık Riskleri
Araştırmacılar, çeşitli gıda maddelerinin işlenme düzeyini sınıflandırmak amacıyla birden fazla strateji kullandılar. Bu, gıda sıklığı anketi verilerinin belirli gıda ve içerik türlerine bölünmesinin yanı sıra, NOVA sınıflandırma sistemi olarak bilinen bir değerlendirme tablosuna göre diyet bileşenlerini kategorize etmek için uzman görüş birliğinin de dahil edilmesini içeriyordu.
Araştırmacılar ayrıca sigara içmek ve obezite gibi kişinin ölüm riskini artırabilecek diğer faktörleri de hesaba kattı. Daha fazla ultra işlenmiş gıda tüketen kişilerin aynı zamanda daha yüksek vücut kitle indeksine ve daha düşük Sağlıklı Beslenme İndeksi puanına (bir kişinin diyetinin Amerikalılar için Beslenme Yönergeleri ile ne kadar uyumlu olduğuna dayanan bir diyet kalitesi ölçüsü) sahip olma eğiliminde olduklarını bulmuşlardır.
Ancak analiz, ultra işlenmiş gıda tüketimi ile artan ölüm oranı arasındaki ilişkilerin bu değişkenler tarafından açıklanmadığını gösterdi; çünkü daha yüksek ultra işlenmiş gıda alımı ile ölüm riski arasındaki ilişkiler, daha iyi veya daha kötü beslenme kalitesine sahip olarak sınıflandırılan kişiler arasında da devam ediyordu.
Ekip, çalışmanın temel verilerinin toplandığı 1990’lardan bu yana ABD’deki gıda tedarikinin ve beslenme tercihlerinin önemli ölçüde değiştiğini kaydetti ve gıda işleme ile insan sağlığı arasındaki ilişkileri daha fazla aydınlatmak için araştırmaların sürdürülmesinin öneminin altını çizdi.
