Yeni bir fare araştırmasına göre bağırsak bakterileri bazı göz hastalıklarında görme kaybına neden olabiliyor ve bu durum antibiyotiklerle tedavi edilebiliyor.

Çin ve Birleşik Krallık’tan araştırmacılar, farelerin gözlerinin hasarlı bölgelerinde bağırsakta, kalıtsal göz hastalıklarının önemli bir nedeni olan Crumbs homolog 1 (CRB1) geninde mutasyon olan bakteriler keşfettiler.

CRB1-associated retinal degeneration is dependent on bacterial translocation from the gut

CRB1 ile ilişkili göz hastalıklarında görme bozukluğu erken yaşta başlar. Gözümüzün arkasında bulunan ve ışığın dalga boylarını beynimizin görme olarak yorumladığı sinyallere dönüştüren doku olan retina, ışığa duyarlı fotoreseptör hücrelerinden oluşan ince katmanlı yapısını geliştiremeyerek anormal derecede kalınlaşır.

Ekip, önceki araştırmalarında bakterilerin gözlerde beklenmedik şekilde yaygın olduğunu ortaya çıkardıktan sonra, bakterilerin retina hasarına neden olup olmadığını merak etti.

Trilyonlarca bağırsak bakterimizin çoğu zararlı olmaktan çok faydalıdır ve genel sağlıkta çok önemli bir rol oynar. Ancak Lee ve meslektaşları CRB1 mutasyonunun bağırsak bakterilerinin gözlere ulaşmasına izin vererek görme kaybına katkıda bulunabileceklerini düşünüyor.

Gen tarafından kodlanan Crb1 proteininin yalnızca beyinde ve gözü koruyan dış kan-retina bariyeri olan retina pigment epitelinde (RPE) bulunduğu düşünülüyordu. Araştırmacılar ilk kez bağırsak duvarının da proteini ifade ettiğini keşfetti.

Crb1 proteini, bağırsak ile vücudun geri kalanı ve RPE arasındaki bariyeri korumak için hayati öneme sahiptir. Mutasyona uğramış bir CBR1 geni, Crb1 proteinini yeterince ifade edemez ve bu iki koruyucu bariyerde ihlallere yol açar.

Mutasyonun fare modellerinde bu bariyerlerin her ikisinde de bozulmalar vardı; bu da bağırsak bakterilerinin kan dolaşımından retinaya geçmesine ve lezyonlara neden olmasına izin veriyordu. Antibiyotik tedavisi retina hasarını azalttı ve görme kaybını önledi.

Araştırmacılar, CRB1 mutasyonlu farelerin bağırsaklarına normal Crb1 ekspresyonunu yeniden verdiklerinde, bariyer ihlalini tersine çevirmedi ancak retinadaki hasar azaldı. Bakteri popülasyonu azalmış CRB1 mutasyonlu farelerde de çok fazla retina hasarı görülmedi.

Bu sadece CRB1 gen mutasyonunun neden olduğu göz hastalıkları arasında olası bir bağlantıyı akla getiriyor. Retinanın ışığa duyarlı fotoreseptör hücrelerini etkileyen yaklaşık 100 gen, retinitis pigmentozaya neden olabilir ve en az 28 gendeki varyantlar, Leber konjenital amarozisine neden olabilir.

Gen terapisi, genetik göz hastalıklarının tedavisinde ümit verici olmuştur ve şu ana kadar tedavilerin geliştirilmesinde ana odak noktası olmuştur. Ancak 2023’te bilim insanları, bağırsaktan retinaya göç eden spesifik bağışıklık hücrelerinin glokomun ciddiyeti ile bağlantılı olduğunu gösterdi.

Ekip,  bulgularının bağırsak ve gözün başka bir şekilde bağlantılı olduğunu gösterdiğini söylüyor; canlı bakteriler, geçirgen bağırsaktan retinaya geçebilir. Bağırsakların göz sağlığıyla bağlantısını henüz tam olarak anlamış.