Güncel bir konu hakkında hukuk alanından uzman görüşü talebimizi Prof. Dr. Hakan Hakeri’ye yönelttik,;
T.C. Sağlık Bakanlık onayı olmayan (ruhsatsız ve tedavi protokol listesinde olmayan ) ilacın acil durum bile olsa kullanılmasının hukuki sonuçları neler olabilir?
Hastanın rızası var
Hastanın rızası yok
sonuca etkisi olur mu?
Prof. Dr. Hakan Hakeri- Herhangi bir ilacın ülkemizde ruhsatsız olarak kullanımı yasaktır.
İstisnaen ruhsat süreci uzun sürecekse ve ilacın acilen kullanımı gerekliyse, gerekli şartları karşılayan ilaçlar bakımından acil kullanım süreci işletilerek yine Bakanlık onayıyla da bir ilaç kullanılabilir. Ruhsatı olmamasına rağmen bir ilaç kullanılmışsa, nedensellik bağı vs gibi hiç bir husus araştırılmaksızın ortaya çıkan zarardan sorumluluk söz konusu olur. Bu sorumluluk hem tazminat hem ceza sorumluluğu olabilir.
Bununla beraber, o an için başka hiç bir çare yok ve ilacın bu hastalıkta fayda sağladığına ilişkin çalışmalar varsa veya yabancı ülkelerde zaten ruhsat almışsa, hastaya bu genişçe anlatıp rızası alınırsa, o zaman zorunluluk hali çerçevesinde, ilacı kullanan hekimlerin sorumluluğu söz konusu olmayabilir. Ancak bunun için zorunluluk haline ilişkin sıkı şartların tümünün gerçekleşmiş olması gerekir.
Prof. Dr. Dr. h. c. M. Hakan HAKERİ 1987 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 1990 yılında “Haksız ve Hukuka Aykırı Yakalanan ve Tutuklananlara Tazminat Verilmesi” konulu yüksek lisans tezi ile yüksek lisans yapmış ve 1996 yılında “Die türkischen Strafbestimmungen zum Schutz des Lebens der Person im Vergleich mit dem deutschen Recht” konulu doktora tezi ile ve “Magna cum lauda” derecesiyle Almanya’nın Köln Üniversitesi’nde doktorasını tamamlamıştır. 1997 yılında Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne yardımcı doçent olarak atanmış, “İhmali Suçlar” adlı doçentlik teziyle, 2002 yılında doçent unvanını almıştır. 1 Haziran 2005’te Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne atanmıştır. 1 Temmuz 2007’de profesör unvanını almıştır. Profesörlük çalışmasının konusu “tıp hukuku”dur. Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku ile Tıp Hukuku alanlarında çalışmaktadır. Temmuz 2009’da Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi kurucu dekanlığına, Eylül 2011’de de İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi kurucu dekanlığına atanmış, Şubat 2015’e kadar bu görevi sürdürmüştür. 2012-2020 yılları arasında İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Hukuku Araştırmaları Birimi’nin başkanlığını yürütmüştür. 2021 yılında Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı’na öğretim üyesi olarak atanmıştır. Değişik tarihlerde Almanya, Avusturya, Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde konuk öğretim üyesi olarak bulunmuştur. Bu çerçevede, DAAD, Alexander von Humboldt Stiftung, TÜBİTAK ve TÜBA’dan burs almıştır. Almanya, Endonezya, Gürcistan, Japonya, İngiltere, İspanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Portekiz ve Ukrayna’da düzenlenen çeşitli uluslar arası toplantılarda yüz yüze; Pakistan, İtalya ve Azerbaycan’da düzenlenen toplantılarda online sunumlar yapmıştır. 2005 yılından beri her yıl düzenli olarak Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumunu yürütmektedir. Ayrıca ilki 2010 yılında düzenlenen Uluslar arası Karadeniz Hukuk Günleri’nin de düzenleyicisidir. Akademik Araştırma ve Dayanışma Derneği ve Dünya Tıp Hukuku Derneği üyesidir. Tıp Hukuku Derneği kurucu başkanı ve üyesidir. İyi derecede Almanca, orta derecede İngilizce bilmektedir.
