W- Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu II.Başkanı Dr. Hacı Yusuf Eryazgan ile aile hekimliği sistemi özelinde görüşlerini alacağız.
Aile hekimliğinde Covid testi yapılmamaktadır, bu konuda ASM’ler uygun mudur, talebiniz var mıdır?
Y.E.- ASM ler hem fiziki hemde teknik şartlar nedeniyle ayrıca aşı ve gebelerin özellikle geldikleri bir alan olarak test yapımına uygun değildir.
W- Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2020/12 sayılı genelgesinin Yargıtay 21.HD kararına aykırı olduğunu düşündüğünüzü açıkladınız, Görev başında Covid 19’a yakalanan sağlık çalışanları için neden; “iş kazası ve meslek hastalığı” olmalı?
Y.E.- Bu konuda daha önce alınmış yargı kararları dünyada örnekleri ve iş kanundaki dayanaklar bizim bu işi yaparken hastalığa yakalandığımızı acık açık ortaya koymakta olduğu için bunu destekliyoruz. İş kazası ve meslek hastalığı sayılması aynı zamanda tazminat hakkı da sağlar.
W- Covid-19 sebebi ile hayatını kaybeden sağlık personellerinin “şehit olması talebinizle ilgili gelişme oldu mu?
Y.E.- Şu an için bir gelişme yok ama bu yönde TBMM bünyesinde girişimlerimiz devam etmekte.
W- AHEF sağlıkta şiddet yasası için düzenleme talebiniz var, açar mısınız?
Y.E.- AHEF olarak Türk ceza kanuna dahil olmuş ertelenmesi olmayan para ya çevrilmeyen arttırımlı ceza istiyoruz sağlıkçıya şiddette.
W- Aşı konusunda duruşunuz son derece net. Aşı reddi konusunda önerileriniz nelerdir?
Y.E.- Aşı reddi konusunda önerimiz Toplumun bulaşıcı hastalık noktasında bireyin insiyatifinde kalamayacağı yasa ile bunun cezası olması gerektiği. Sağlık okur yazarlığı ve erken yaşta bu konuda topyekün bir eğitimin düzenlemesi gerektiği bununda kalıcı olması gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca Sağlıklı ülke geleceği için sağlık harcamalarının azaltılması, iş gücü kaybının azalması, için de her yaş grubunda aşılama önemli.
W- Performans kesintileriniz konusu basına yansıdı, kesintiler pandemi kaynaklı mı?
Ayrıca ek ödeme talebiniz neleri içermektedir?
Y.E.- Kesinti yapılması konunda ne yazık ki bazı illerimizde covid-19 pozitif yada temaslı olup idari izinli olan arkadaşlarımızdan kesinti olduğu bilgisini aldık bu konuda yaşanan sıkıntıları en aza indirmeye çalıştık ama yinede kesinti yapılan arkadaşlarımız için hukuk yolunu kullanacağız. Ek ödeme konusunda özellikle bizim talebimiz salgın dönemlerinde asgari ücreti 3 katı bir ödemenin yapılabilmesiydi bununda aile hekimliği kanunda kalıcı olmasını talep ettik .
W- Bakanlıktan talepleriniz sayfamızda yansımıştı, bir öncelik sıralaması var mıdır?
Y.E.- Şu an öncelik sıramız;
1-Vekaletsiz izin
2- Ek ödemenin Kanunlaşması salgınalr pandemiler için
3-Aile sağlığı çalışanı açığının giderilmesi
W- Pandemi döneminde çalışma programınız nasıldır?
Esnek mesai uygulaması var mı?
Y.E.- Evet 1 hazirana kadar bir çok ilimizde uygulandı ama uygulanmayan illerde vardı ne yazık ki . Aile hekimleri hem normal polikliniklerini kapamadan devam ettiler hem de aşı ve gebelerini bebeklerini aksatmadan baktılar ve de tarama-izlemler ile filyasyona katkı sunarak bu dönemi çok yoğun geçirdiler.
W- En önemli konu “yeni normal” de güncel genelge-rehberlere göre ASM’de çalışma koşulları nelerdir?
Tüm ASM’lerin fiziki koşulları ve personel yapısı “yeni normal”e uygun mudur ?
AHEF olarak “yeni normal” ASM’de nasıl olmalıdır?
Y.E.- Bu konuda yeni yayınlanan rehberlerde ASM lerle ilgili yeni konu yok biz önlemlerimize, triaja devam edeceğiz. Mutlaka ASM lere MHRS den randevu alarak gelmeleri aşı ve izlemlerin aile sağlığı çalışanları ile koordineli olmaları ve yanlarında refakatçi getirmeden mümkün olan en az başvuru ile bulaş riskini azaltmaları.Tabi burda Türkiye’nin hiçbir yerinde Sağlık Bakanlığı binaları dahil izolasyon odası yok. Buna bakanlığımızın ek bütçe ile çözüm bulması, kendisinin organize etmesi gerekmektedir ayrıca kişisel koruyucu ekipmanda başta yaşadığımız sorunlar yaşanmamalı ve devamlı dağıtılmalı .Aile sağlığı çalışanı acığı giderilmelidir.
W- Pandemi döneminde Aile Hekimleri ve yardımcı personelin iş yükü değişikliği oldu mu?
Y.E.- Pandemi döneminde tüm Sağlık kurumları polikliniklerini %80 azalttı ancak aile hekimleri normal poliklinikleri devam etti ayrıca aşılama hizmetleri gebe bebek izlemleri devam etti. Ayrıca üstüne temaslı izlemleri,cezaevi çıkış izlemleri,65 yaş üstü izlemleri,asker dönüşü izlemleri ile çok fazla ek yük bindi.
W- Aile Hekimliği Mevzuatında pandemi düzenlemesi yapılmalı mı? Yeni sözleşme dönemine yönelik talepleriniz nelerdir?
Y.E.- Covid 19 pandemi dönemi ile birlikte hayata geçen ve olumlu etkileri olduğunu gözlemlediğimiz bazı uygulamaların devamlılığını, aşağıda yer alan önerilerimizin dikkate alınmasını talep ediyoruz.
Birinci basamak sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesinin, Ülkemizin sağlıklı geleceği için de bir dönüm noktası olacağı inancındayız.
Aile Hekimlerinin ilaç reçete kısıtlamalarının kaldırıldığı
Türk Ceza Kanunu’na giren bir şiddet yasasının çıkarıldığı
ASM’lerin aşı deposu olarak kullanılmadığı, ATS nöbetinin kaldırıldığı
Tek birimli ASM Çalışanlarının izin haklarının 20 gün olduğu
Entegre hastanelerde çalışan Aile Hekimleri’ne verilen ekstra işler için ek ücret ya da izin verildiği
Her ilde farklı uygulanmayan Aile Hekimliği yönetmeliği
İdarece Aile Sağlığı merkezlerinde çalışan sağlığı konusunda tüm yükümlülüklerin sağlandığı
Aile Hekimliği yeni açılan birimlerle hak kaybı gözetilerek düşen nüfusa göre artan kat sayı uygulamasının olduğu
Yerinde ölü muayenesi için gönüllülük usulü sertifikalı hekimler tarafından günümüz şartlarına uygun adli bilirkişi ücreti verildiği
Performans itiraz komisyonlarında dernek ve aile hekimliği temsilcilerinin yer almasının yönetmelikte yer bulduğu
Kronik hastalık raporlu ilaçların reçete edilmeden eczaneden alındığı
Aile Hekimliği Sözleşmesi iki taraf arasında net kuralları olan Uluslararası hukuka uygun sözleşmeler
Negatif performans kaldırılmalıdır. Aşı ve izlemler için kişilere sorumluluk verilmelidir.
Aile Hekimlerinin ilaç reçete kısıtlamaları kaldırılmalıdır .
184 SABİM hattı Halkımızı sağlığı hakkında doğru bilgilendirilmeli, 184 SABİM hattı gerçek amacı dışında kullanılmamalıdır.
Toplum ve birey sağlığı açısından tehlikeli boyutlara ulaşmaya başlayan Aşı retleri ile ilgli kanuni düzenleme yapılması
Aile Hekimliği çalışanlarına vekaletsiz izin hakkı verildiği
Aile Sağlığı Çalışanı eksiğinin olmadığı
Sağlık Raporları için İlçe Sağlık Müdürlüğü ve Hastanelerde Rapor birimlerinin oluşturulduğu
Yeni Aile Hekimliği Birimi açılmasının Bölge Aile Hekimleri ile görüşülerek planlandığı, yeni birim binalarının kamu tarafından yapıldığı
Cari gider kayıplarının telafi edildiği ve artış oranlarının en çok kullanılan ASM sarf malzemelerinin fiyat artış oranı ve asgari ücret oranına göre hesaplandığı
Düzenlemeleri talep ediyoruz
W- AHEF olarak görüşlerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ederiz.
WinAlly’a biz teşekkür ederiz.