Kemoterapi yıllardır kullanılan ve kanserle mücadelede en yaygın tedavi türü. Ancak kemoterapinin en önemli yan etkisi ise tümör hücreleri ile birlikte insanların sağlıklı hücrelerini de öldürmesi. Tüm dünya ile birlikte Türkiye’de de son birkaç yılda kanserle mücadelede tüm bildiklerimizi unutturup, ‘yüzyılın tedavisi’ olarak adlandırılan ‘immünoterapi’ de olumlu gelişmeler var. Geleceğin kanser tedavisi olarak görülen, bağışıklık sistemi hücrelerini güçlendirerek tümör hücrelerini yok eden bir anlamda bireylerin kendi savaşçı kan hücreleriyle genetik ajanlar kullanılarak yapılan immünoterapi için Türkiye kolları sıvadı. Dünya Aferez Birliği Başkanı ve Yıldırım Beyazıt Ünv. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, tedavi ile ilgili gelişme ve Türkiye’deki çalışmaları SABAH’a anlattı:
KANSERE KARŞI SAVAŞÇI HÜCRELER: Bağışıklık sisteminde yer alan T hücresinin genetik olarak tasarlanmış hali ‘CAR- T’ hücresi kanserle savaşta ümit vaat ediyor. Türkiye’de 90’ın üzerinde kök hücre nakli merkezinde 4 bin 700 nakil yapıldı, bunlardan yaklaşık 2 bin 300’ünün allojenik kök hücre nakli oldu. Türkiye immünoterapi merkezi olmada en uygun ülkelerden biri.
TÜRKİYE KANSERDE ÜST BÖLGESİ OLABİLİR: Kan kanserleri başta olmak üzere, akciğer kanseri, meme kanseri, yumurtalık kanseri, kolon kanseri, deri kanserleri gibi alanlarda da kullanılan immünoterapi vücudun savunma sistemini oluşturan hücreleri artırarak kanserleri yenmeyi hedefliyor. Uzun bir dönem kapanıyor, kanserle savaşta yeni dönem başlıyor, kendi kan hücrelerimiz ve genetik ajanlarla iyileşebileceğiz. Ülke olarak yüzyılın tedavisi için kolları sıvadık, klinik araştırmalar tamam, Türkiye hücresel immünoterapi’de yerli ürünlerini üretip, kanser tedavisinde bölge üssü olabilir.
YERLİ VE MİLLİ KANSER İLAÇ İÇİN HAZIRIZ: Türkiye, yılda 5 bine yakın nakil sayısı, 90 nakil merkezi, JACIE akredite merkezleri, yetişmiş insan gücü ile CAR- T hücre tedavisi gibi immünoterapi uygulamalarına klinik araştırma düzeyinde hazır. Hücresel immünoterapi uygulamaları kanser tedavisinde önümüzdeki süreçte daha önem kazanacak, Türkiye’deki alt yapı ise şimdiden oluştu.
20 KANSER TÜRÜNDE 20 BİN HASTAYA TEDAVİ: Kanser ile savaşan hücreler insanın doğal bağışıklık hücreleri. Biz bunları güçlendiriyoruz ve bu hücrelerin kanser hücresini tanıyarak, güçlü bir şekilde bu hücreleri yok etmesini hedefliyoruz. Bağışıklık hücrelerine laboratuvar ortamında kişiye özel moleküller ekleyerek yapıyoruz. Bu kanser hücresini tanıması için yapıyı da güçlendiriyoruz. Yani sizi çok daha iyi tarif ediyoruz ve daha iyi tanımasını sağlıyoruz gibi. Umut verici bir tedavi. Obama bunun için ‘yeni bir çağ’ dedi ve bu 20 kanser türünde 20 bin hastaya kadar alınacak bir proje başlattı.
ON YIL İÇİNDE HER YERDE OLACAK: Türkiye klinik araştırmalar kapsamında CAR T hücre tedavisini kullanmaya en hazır ülkelerin başında geliyor. Önümüzdeki on yıl içinde daha da yaygınlaşacak olan CAR T hücre tedavisi ile ilgili en büyük endişe, finansal olarak yüksek maliyetidir. Amerika’da mevcut iki tedavi ürününden biri 475 bin dolar diğeri 373 bin dolar civarıdır.
