Yeni bir çalışma, bağırsak mikrobiyomunun sağlıklı çocuklarda beyin gelişimi ve bilişsel işlev üzerindeki önemli etkisini ortaya çıkarmaktadır. Ortaya çıkan kanıtlar bağırsak mikrobiyomunun bilişsel sonuçlarda ve nörogelişimsel bozukluklarda rol oynadığını gösteriyor ancak bağırsak mikrobiyal metabolizmasının tipik nörogelişim üzerindeki etkisi ayrıntılı olarak henüz araştırılmadı.
Wellesley Üniversitesi’nde çalışan araştırmacılar, diğer kurumlarla işbirliği yaparak, bağırsak mikrobiyomlarındaki farklılıkların sağlıklı çocuklarda genel bilişsel işlevler ve beyin yapısıyla ilişkili olduğunu gösterdi.
Belirli Bakteriler Daha Yüksek Bilişsel İşlevle İlişkili
Science Advances dergisinde yayınlanan bu çalışma, Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından finanse edilen Çocuk Sağlığı Sonuçları Üzerindeki Çevresel Etkiler (ECHO) Programının bir parçasıdır. Bu çalışma, tümü Providence, Rhode Island’daki RESONANCE kohortunun bir parçası olan 381 sağlıklı çocukta bu ilişkiyi araştırıyor ve erken çocukluk gelişimine yeni bakış açıları sunuyor. Çalışmanın sonuçlarında RESONANCE kohortunda 381 çocuktan elde edilen verileri analiz eden araştırma, daha yüksek bilişsel yeteneklerle bağlantılı belirli mikrobiyal türleri tanımlarken, diğerleri daha düşük bilişsel puanlarla ilişkili görüldü.
Araştırma, çocuklarda bağırsak mikrobiyomu ile bilişsel işlevler arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Alistipes obesi ve Blautia wexlerae gibi spesifik bağırsak mikrobiyal türleri, daha yüksek bilişsel işlevlerle ilişkilidir. Tersine, Ruminococcus gnavus gibi türler bilişsel puanları düşük olan çocuklarda daha yaygındır.
Çalışma, mikrobiyal genlerin, özellikle de kısa zincirli yağ asitleri gibi nöroaktif bileşiklerin metabolizmasında rol oynayanların, bilişsel yetenekleri etkilemedeki rolünü vurguluyor. Gelişmiş makine öğrenimi modelleri, bağırsak mikrobiyal profillerinin beyin yapısındaki ve bilişsel performanstaki değişiklikleri tahmin etme yeteneğini göstererek, nörogelişimde erken tespit ve müdahale stratejileri potansiyelini vurguladı.
Bu çalışma çocuklarda bağırsak biyomu ile bilişsel işlevler arasındaki ilişkinin anlaşılmasında önemli bir ilk adımı temsil etmektedir. İlgili yazar Vanja Klepac-Ceraj şunu belirtiyor: “Tek bir grup üzerinde yapılan bu araştırma, şimdi ek ortamlarda test etmek istediğimiz heyecan verici hipotezler sunuyor.”
Bu Araştırmayı Yeni Yapan Nedir?
Bu araştırma, sağlıklı çocuklarda normal nörobilişsel gelişimde bağırsak-beyin-mikrobiyom eksenini inceleyen ilk araştırmadır. Bağırsak mikrobiyom profilleri ile nörogelişim arasındaki karmaşık ilişkiyi analiz etmek için çok değişkenli doğrusal ve makine öğrenimi modellerinin entegrasyonu yenilikçidir.
Bu modeller yalnızca bağırsak mikrobiyotasının bilişsel işlevle ilişkisini kurmakla kalmadı, aynı zamanda erken yaşamdaki mikrobiyal profillere dayalı olarak gelecekteki bilişsel performansı da tahmin etti.
Bulgular, nörobiliş ve beyin gelişimi için biyobelirteçler geliştirmenin yolunu açıyor. Bu araştırma, gelişimsel sorunların ve müdahalelerin erken tespitine yol açarak potansiyel olarak uzun vadeli bilişsel zorlukları hafifletebilir. Erken çocukluk döneminde bağırsak sağlığının önemini vurguluyor, ebeveynlere ve sağlık hizmeti sağlayıcılarına beslenme ve yaşam tarzıyla ilgili hususlar öneriyor. Ayrıca bu çalışma, deneysel olarak ve hayvan modellerinde test edilebilecek hipotezlerin formüle edilmesinde ilk adımı oluşturmaktadır.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş