Koronavirüs genetik yapıya göre bazı insanlarda ağır komplikasyonlara yol açabiliyor. Global biyoinformatik sektörünün Türk oyuncusu Gene2info, geliştirmiş olduğu COVID-19 Yatkınlık Testi ile kişileri virüse yakalanma riski ve yakalandığı takdirde ağır şartlarda geçirip geçirmeyeceğine dair önceden bilgilendiriyor. Test, normalleşme sürecine giren Türkiye’de tedbirleri gevşetmemesi gereken bireyler için büyük önem taşıyor.
Türkiye aşılamanın yaygınlaşmasıyla birlikte kısıtlamaları kaldırırken, normalleşme süreci de hızlanmış durumda. Bununla birlikte salgın henüz bitmedi. Hastalığa yakalanmamak için tedbirlere sıkı bir şekilde devam edilmesi hala önemini koruyor. Özellikle genetik yapılarına bağlı olarak bazı bireylerin COVID-19’u ağır şartlarda geçirebileceği yönünde bilim adamları uyarıyor. Global biyoinformatik sektörünün Türk oyuncusu Gene2info tarafından geliştirilen COVID-19 Yatkınlık Testi, kişilerin koronavirüse yakalanma riskleri ve yakalandıkları takdirde ağır komplikasyon geçirme risklerini ortaya çıkarıyor. COVID-19 Yatkınlık Testi, Türkiye’de de yapılmaya başladı.
Virüse yakalanma ya da virüs kaynaklı ölüm riskleri
Genetik hastalıkların teşhisine yönelik tanı kitleri geliştiren ve biyoinformatik çözümler sunan Gene2info CEO’su Bahadır Onay, “COVID aslında bir viral enfeksiyon hastalığı ve enfeksiyon hastalıklarına genetik yatkınlık söz konusu. COVID-19’a baktığımızda yakalanan insanların belli bir kısmının hastalandığını, hasta olanların da yüzde 3’ünün hayatını kaybettiğini görüyoruz. Diyabet, tansiyon gibi kronik hastalıklara sahi olanların dışında, bu kişisel farklılıkların nedeni virüse cevap veren savunma sistemindeki genetik farklılıklar. Bunu COVID-19’dan önce tüberküloz ya da HIV hastalığında da yaşadık. Yani kimin AIDS’e yakalanacağı, kimin tüberküloza yakalanma açısından risk altında olduğu genetik olarak biliniyordu. Ama COVID-19 çok yeni olduğu için bu genetik bilginin ortaya çıkması biraz zaman aldı. Yani şu anda COVID-19 konusunda kim risk altında, kim hastaneye yatacak kadar ağır geçirebilir ya da bu hastalıktan hayatını kaybetme riski var, genetik yapısına bakarak söyleyebiliyoruz.”
Gene2info tarafından Türkiye’de geliştirildi
Bu testlerin yaklaşık 500 bin hastanın genetik haritalarının incelenmesi sonucu oluşturulduğunu belirten Bahadır Onay,“İki grup testimiz var. Birincisi, koronavirüse yatkınlık testi. Hastalığı ne kadar ağır geçireceğinize ilişkin yüksek-orta-düşük risk olmak üzere bilgi veriyor. İkincisi ise, 400’e yakın immün sistem geninin tamamının dizilendiği ve Covid-19 için hayatı risk oluşturan genetik mutasyonlara sahip olup olmadığınızı belirliyor. Buradaki kritik nokta şu: 70 yaşında obez, diyabeti olan bir erkek koronavirüse yakalandığında, hayati riski tabii ki çok yüksek. Bizim bahsettiğimiz ise 25-30 yaşlarındaki sağlıklı bir erkeğin ya da kadının sahip olduğu genetik mutasyonlardan dolayı hayati riskle karşı karşıya olduğunu bilebiliyoruz” diye konuştu.
Yapılan test sonrasında COVID-19’a yatkın ya da immün sisteminde genetik mutasyonlar çıkan yüksek riske sahip bireylerin tedbirleri sıkı bir şekilde devam ettirmesi öneriliyor.
Bilim insanları tarafından hazırlanan testleri seçin
Dünyada benzer başka testler olduğunu aktaran Bahadır Onay, “En önemli farkımız bu testi çok detaylı bir raporla ve genetik danışmanlık eşliğinde vermemiz. Burada güvenilir, bilimsel referanslı, bilim insanlarının hazırladığı ciddi testlerin tercih edilmesi konusunda uyarıyoruz. Biz yıllardır bu metotla test geliştiriyorduk ve aynı metodu COVID-19 için geliştirdiğimiz testte de kullanıyoruz. Gene2info olarak şu anda Türkiye ve Bulgaristan’da bu hizmeti veriyoruz. Ayrıca talep geldiğinde yurtdışında farklı ülkelere de bu hizmeti sunabiliyoruz.” dedi.
