COVID-19’u Erken Fazlarında Bloklayabilen Orijinal Molekül

Şu anda dünyada yürürlükte olan 306 COVID-19 çalışmasının içinden 204 tanesi ‘girişimsel’ olan yani hastalar üzerinde bir tedavi veya aşıyı test eden veya etmeyi hedefleyen çalışma olarak kaydedilmiş. Ne var ki, aşı çalışmaları hariç tedavi çalışmalarının yani bir veya birden fazla ilacın çalışıldığı veya çalışılacağı hiçbir klinik araştırma orijinal bir molekül denemiyor.

Yani sadece bu virüs üzerinde etkisi olacağını düşündüğümüz, SARS-CoV-2’ye özel bir tekil orijinal molekülümüz yoktu. Ancak şimdi bu unvanın ilk adayı ile karşı karşıyayız. Daha önce İsviçre University of Basel Faz I ünitesinde yürütülen faz I çalışmasında pulmoner hastalıklar, kardiyovasküler rahatsızlıklar böbrek hastalıkları ve kanser tipleri için verileri toplanan ancak bu gruplardan herhangi bir endikasyon için klinik çalışmaları başlatılmamış olan bir molekül olan APN01 ilacı (rhsACE2) şimdi COVID-19 endikasyonunda denenecek ilk orijinal molekül olmaya aday.

Bunun dışında aynı molekül, akut solunum yetmezliği için faz I ve II deneylerini tamamlamıştı. (Khan et al., 2017*) COVID-19’un bu hastalıkla tamamen aynı şekilde seyreden bir hastalık olmadığını az çok görebilsek de endikasyon anlamında ilacın etkilerine nasıl tepki vereceğinin baştan itibaren faz çalışmaları ile denenmesi gerekiyor.

APN01 laboratuvar ortamında in vitro çalışmalarda insan dokuları üzerinde virüsü engelleyici etkileri olduğunu gösterdi. University of British Columbia araştırmacılarından Dr. Josef Penninger, SARS-CoV-2’nin hücreye giriş kapısını kapatabildiğini tespit ettikleri bu molekül ile ilgili ilk verilerini Cell’de yayımladı.

Çalışma özgün bir ilacın işe yararlığı hakkında ilk verilerin yanı sıra aynı zamanda virüsün hücre içi etkileşimlerini ve böbrek, kalp ve damar hastalıkları ile ne tip bağıntılarının olduğu konusunda literatüre ek bilgiler sunuyor.

Orijinal Molekül Olarak APN01

Pandemik daha önce görülmemiş özgün bir virüs olan SARS-CoV-2’nin sebep olduğu COVID-19’a karşı, bu moleküle kadar; özgün ve orijinal bir ilacımız yoktu. Şu ana kadar başlatılmış veya başlatılacak girişimsel çalışmaların tedavi çalışması olanları, başka endikasyonlarda işe yaradığı bilinen (AIDS, Romatoid artirit, kanser ve SARS hastalıkları gibi) bir takım moleküllerin kombinasyonlarına odaklanıyor. Yeni çalışmada bahsi geçen Apeiron Biologics’e ait APN01 molekülü ise bu noktada özgün ve daha önce bir endikasyonu olmayan ilk molekül olarak karşımıza çıkıyor.

Kanada, İsveç, İspanya ve İngiltere’den birçok bilim insanı ve şirketin dahil olduğu ilk preklinik laboratuvar çalışmalarında hastalığın histopatolojisi üzerine yeni veriler elde etmek üzere çalışıldı ve olası terapötik yolaklar tekrar tekrar değerlendirildi.

Hepimizin yakın zamanda öğrendiği ve bildiği üzere ACE2 adı ile bildiğimiz hücrelerimizin yüzeyinde bulunan angiotensin-converting enzyme 2, SARS-CoV-2’Nin yüzeyinde bulunan S (spike) glikoproteinin tutunduğu bir protein. Şu ana kadar medikal olarak kliniklere gelen hastalara verilecek tedaviye karar verilmesinde bu kadar zorlanılmasının sebebi de mevcut ve onaylı (klinik çalışmaları tamamlanmış) ve de yalnızca ACE2’yi hedefleyen bir ilacın bulunmamasıydı.

Bu noktada çok fazla ihtiyaç duyduğumuz şey, APN01 (hrsACE2 – human recombinant soluble angiotensin-converting enzyme 2) gibi direkt antiviral etkiye sahip ACE2 hedefleyici bir ilaçtı. İsminden de anlaşılacağı üzere insan dokularında üretilen yani human recombinant olan ACE2 beklediğimiz direkt etkili özgün molekül olabilir. Kullanımı ise elbette ancak klinik faz çalışmalarından sonra mümkün olacak.