Hepatit toplum genelini ilgilendiren bir problem olmakla birlikte, özellikle diyaliz hastaları için ayrı bir önem taşıyor. Bu konuda yürütülen çalışmaların sonuçları ise yüz güldürüyor. Yeditepe Üniversitesi İhtisas Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, son yıllarda enfeksiyon kontrol önlemlerinin diyalizde daha yaygın olarak kullanılmasıyla, hepatitler gibi hastalıkların sıklığının giderek azaldığına işaret ediyor.
Böbrek yetmezliği, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de önemli bir sorun olmaya devam ediyor. Bu hastalıkla mücadele eden yaklaşık 75 milyon kişinin yüzde 80’e yakını da hayatını sürdürebilmek için diyalize girmek zorunda kalıyor. Yeditepe Üniversitesi İhtisas Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, diyaliz hastalarının hepatit enfeksiyonu yönünden toplumun diğer kesimlerine göre daha fazla risk altında olduğunu hatırlatıyor. Dolayısıyla bu grup hastalarda enfeksiyon kontrolünün çok daha önemli olduğuna işaret ediyor. İyi haber şu ki, ülkemizde de evrensel enfeksiyon kontrol önlemlerinin yaygın kullanımı sayesinde, diyaliz hastaları için önemli bir sorun olan hepatitlerin sıklığı giderek azalıyor..
Enfeksiyon sıklığını azaltmak için bunlar mutlaka yapılmalı!
Hepatit B taşıyıcısı olan diyaliz hastalarının oda ve makinelerinin ayrılmasıyla, diğer hemodiyaliz hastalarının hepatit B enfeksiyon riski azaltılabiliyor. 1990’larda yüzde 20 civarında olan hepatit B sıklığının son verilerde yaklaşık yüzde 4’e indiği görülüyor.
Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, diyalizlerde kan yoluyla bulaşan enfeksiyonların önlenmesi için yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:
- Hasta bakımı sırasında ve diyaliz ekipmanlarına dokunulduğunda tek kullanımlık eldivenler giyilmeli.
- Bir hastadan başka bir hastaya geçerken ve diyaliz alanından ayrılırken eldivenler çıkarılmalı, eller yıkanmalı.
- Diyaliz işlemi sırasında hastanın kullandığı diyaliz cihazı, sandalye, yatak, masa vb. malzemeler her hastadan sonra temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli.
- İğneler kapalı, kırılması mümkün olmayan kutulara atılmalı.
- Kullanılan malzemeler diyaliz istasyonundan uzaklaştırılırken iyi sarılmalı ve su geçirmeyen kutu içinde taşınmalı.
Yeni kullanıma giren ilaçlarla hepatit B taşıyıcısı hastaların etkin şekilde tedavi edilebilmesi de, hem enfeksiyon sıklığının, hem hepatit B’ye bağlı gelişen siroz görülme sıklığının azalmasını sağlıyor.
Hepatit C oranında da düşüş var
Hem akut hepatit, hem kronik hepatitte neden olan, aynı zamanda bazı hastalarda siroz veya karaciğer kanserine de yol açabilen hepatit C enfeksiyonu da hemodiyaliz hastalarında genel nüfusa oranla sık görülüyor. Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, “Son yıllarda bu grup hastalarda enfeksiyon oranı yüzde 55’ten yüzde 5’e kadar düşürülebildi. Ayrıca, tıbbi tedavide yaşanan gelişmelerle, hepatit C enfeksiyonu geçiren hastaların siroz ve karaciğer kanserine yakalanma riski de azaldı” diyor.
