Yeni yapılan bir araştırmada, doğum kontrol ilaçları ile aynı anda kullanılan, steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) adı verilen ağrı kesicilerin etkileşime girerek kadınlarda kan pıhtılaşması riskini artırdığı öne sürüldü.
Danimarka’da 2 milyon kadın üzerinde yapılan gözlemsel bir çalışmada araştırmacılar, NSAID’leri hormonal doğum kontrolüyle aynı anda kullananların damarlarında kan pıhtılaşması riskinin arttığını buldu. Venöz tromboembolizm (VTE) olarak bilinen potansiyel olarak sakatlayıcı veya ölümcül bir durumdur. NSAID’ler ibuprofen, naproksen ve diklofenak gibi ilaçları içerir.
Çalışmanın yazarları, incelenen en yüksek riskli doğum kontrol seçeneğini kullanan kadınlar arasında bile gözlemledikleri mutlak VTE riskinin hâlâ nispeten düşük olduğunu, en yüksek risk kategorisindeki kadınların yaklaşık yüzde 0,02’sinin olduğunu vurguladı. Yine de bulguların, hastalara hangi ilaçların kendileri için en uygun olabileceği konusunda sağlık hizmeti sağlayıcılarından yardım almaları konusunda uyarıda bulundular.
Çalışmayı yürten Kopenhag Üniversitesi’nden Dr. Amani Meaidi, “Bu ilaç sınıflarına maruz kalan milyonlarca kadın göz önüne alındığında, halk sağlığı açısından bu iki ilaç sınıfını birlikte kullananlarda tromboz (kan pıhtılaşması) riskini azaltmak elbette ilgi çekicidir” dedi.
Yeni çalışmada araştırmacılar, 1996 ile 2017 yılları arasında Danimarka’da yaşayan ve hiçbir zaman kan pıhtısı, kanser, kısırlık tedavisi görmemiş veya rahimlerinin alınması için ameliyat edilmemiş 15 ila 49 yaşlarındaki kadınların tıbbi kayıtlarına baktı.
Danimarka Ulusal Tıbbi Ürün İstatistikleri Kaydı’nı kullanarak insanların hormonal doğum kontrolü ve NSAID’lere yönelik reçetelerini takip ettiler. Toplamda 529.000’den fazla kadın hormonal kontrasepsiyon ve NSAID’leri aynı anda kullandı; en yaygın NSAID’ler ibuprofen, diklofenak ve naproksen oldu.
Ekip, farklı hormonal kontrasepsiyon türlerini, bunları kullanan kişilerde kan pıhtılaşması riskini araştıran daha önceki çalışmalara dayanarak risk düzeylerine göre sınıflandırdı.
Ekip “Yüksek riskli” doğum kontrol yöntemleri arasında kombine östrojen ve progestin bantları, vajinal halkalar ve 50 mikrogram östrojen içeren haplar yer alıyordu. Kombine oral kontraseptifler ve medroksiprogesteron enjeksiyonları (Depo-Provera) “orta riskli” olarak kabul edilirken, yalnızca progestin içeren tabletler (genellikle “mini haplar” olarak adlandırılır), implantlar ve hormonal RİA’lar “düşük” veya “risksiz” olarak kabul edildi.
NSAID’leri tek başına kullanmanın kan pıhtılaşması riskinde hafif bir artışla bağlantılı olduğunu ve orta ila yüksek riskli bir hormonal kontraseptif eklendiğinde riskin bir miktar arttığını buldular.
Yüksek riskli kontrasepsiyon kullanan kadınlarda birleşik risk, orta veya düşük riskli doğum kontrolü kullanan kadınlara göre daha yüksektir.
Ekip, hormonal kontrasepsiyon kullanmayan kadınlar için, bir hafta boyunca NSAID kullanan her 100.000 kadından, NSAID kullanmayan kadınlara kıyasla fazladan dört kadında kan pıhtısı gelişeceğini tahmin etti. Bu sayı, düşük riskli kontraseptiflerle birlikte NSAID’leri kullanan kadınlar için hemen hemen aynı kalıyor, ancak orta riskli seçenekleri kullananlar için 11’e, yüksek riskli kontraseptif kullanan kadınlar için 23’e çıkıtığı kaydedildi.
Araştırmacılar, bu tür ilaç etkileşimlerinin potansiyel varlığını ve mekanizmasını belirlemek için daha fazla araştırma yapılması gerektigini belirttiler.
