Her yılın sonunda olduğu gibi ilaç fiyatlarını belirleyen Dönemsel Avro değerinin güncellenmesi beklentisi ilaç bulunabilirliğinde sıkıntılara yol açmaktadır.
Temmuz 2023 tarihinde açıklanmış ve halen geçerli olan 14,03 TL = 1 Avro Dönemsel Avro Değeri ilaç fiyatlarını belirlemekte yetersiz kalmaktadır. 31 TL ler civarında seyreden Avro değeri karşısında ilaç tedarikçileri için finansal açıdan son derece zorlu koşullar oluşturmaktadır. Maliyetlerdeki olağanüstü artış karşısında, Dönemsel Avro değerinin gecikmeden güncellenmesi beklenmektedir.
Ülkemizdeki İlaç fiyatları ilaç firmaları için sürdürülebilirlik sorunlarına neden olmakta. Düşük ilaç fiyatları uzun vadede sürdürülebilirliği zorlaştırmaktadır.
Bunun yanı sıra, düşük fiyatların aynı zamanda bazı tedarik zinciri sorunlarına yol açabileceği de unutulmamalıdır. İlaç endüstrisi genellikle karmaşık bir tedarik zinciriyle çalışmakta ve bu zincirdeki herhangi bir aksaklık üretim ve dağıtım sorunlarına neden olabilmektedir.
İlaç, gereksinim duyan birçok insan için hayati öneme sahiptir. İlaç firmalarının araştırma ve geliştirme maliyetleriyle birlikte yüksek üretim ve dağıtım maliyetlerini de karşılamaları gerekmektedir.
Düşük fiyat politikasıyla ilaç firmalarının büyüme ve yenilik yapma yetenekleri olumsuz etkilenebilir. Sürdürülebilirlik konusunda zorluklar yaşamalarıyla beraber araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ayırdıkları kaynaklar azalabilir.
Bu sorunların çözümünde farklı paydaşların iş birliği büyük önem taşımaktadır. Hükümetler, sağlık kuruluşları ve ilgili tarafların birlikte çalışarak adil ve sürdürülebilir çözümler bulması gerekmektedir.
İlaç fiyatları tüm sektörün sürdürülebilirliği açısından ciddi bir sorundur. Kamunun gerek fiyatlandırma gerekse de geri ödenme politikalarıyla çok düşük fiyatlara odaklanma yerine, daha dengeli ve sürdürülebilir bir yaklaşımı gerekmektedir.
Çözüm önerisi olarak;
Aralık ayı sonunda Dönemsel Avro değeri güncellenmelidir.
14.03 TL sürdürülebilir bir oran olmayıp en az %30 düzeyinde yükseltilmelidir.
Dönemsel Avro Değeri yılda bir kez yerine yılda iki kez güncellenmelidir.
Dr. Ahmet Kemal Kardan
