Dünya Tüberküloz Günü, 1882 yılında Robert Koch’un tüberküloz yani verem mikrobunu gösterdiği gündür. Bugün, verem mikrobunu göstermede Koch’un yaklaşımını hala kullanmakla birlikte, yeni ve çok yararlı başka yöntemler de kullanılmaktadır. Tüberküloz tarihinin ikinci önemli olayı 1950’li yıllarda verem tedavisinin başlamasıdır. Bugün, yeni bulunan tüberküloz ilaçları ile bu hastalığın tedavisinde de önemli gelişmeler olmaktadır. Dünyada bu tanı yöntemlerini ve tedavileri kullanamayan yoksul ülkelerde çok büyük dramlar yaşanmaktadır. Her yıl 1,6 milyon verem hastası ölmektedir.
Dünya Tüberküloz Gününü 2023 yılında ülkemizde, büyük bir afetle boğuşurken karşılıyoruz. Bu gibibüyük afetlerde, verem hastalığının kontrolünde de sorunlar yaşanmaktadır. Tanısı konulmuş ve tedavisi uzun süren hastaların tedavilerini sürdürmek, ilaçlarını temin etmek önemli bir görevdir. Bunun yanında verem hastalığına karşı koruyucu tedavisini almakta olan kişilerin de ilaçlarını ulaştırmamız ve tedaviye devam etmelerini sağlamamız gereklidir. Ayrıca, ülkenin sağlık sistemi henüz tanı konulmamış yeni tüberküloz hastalarına en erken sürede tanı koymalı ve tedaviye başlamalıdır. Bulaşma zincir ancak bu şekilde kırılabilir. Özetle, afetlerde mutlaka verem savaşı da
sürdürülmelidir.
Son dönemde ülkemizde tüberküloz kontrolünün önemli bir sorunu, İstanbul’da verem hasta yataklarının sayısının azalmasıdır. Gerek deprem riski nedeniyle gerekse de başka nedenlerle İstanbul’da verem hasta yatakları ciddi sayıda azalmıştır. Günümüzde verem hastaları ayakta tedavi edilebilmektedir, fakat dirençli verem hastaları, tedavilerinde sorun yaşanan hastalar, yatarak tedavi gereken hastalar için yeterli hastane yatağına ihtiyaç vardır. İstanbul’da verem yatak sayılarının acilen artırılması gereklidir.
Dünyada yeni tüberküloz ilaçları, tedavi sürelerini kısaltmakta ve daha az yan etki ile dirençli hastaları tedavi etmeyi sağlamaktadır. Bizim bu ilaçlara ulaşabilmemiz önemlidir.
Türkiye’de göç sonucu nüfusun artışı ile diğer ülkelerden tüberküloz hastaları da ülkemize
gelmektedir. Özellikle hastalığın çok sık olduğu (insidansı yüksek) ülkelerden gelen ve ülkemizde uzun süre kalacak öğrenci, işçi ve diğer kişilerin ülkeye girişte tüberküloz açısından taranmasına ihtiyaç vardır. Böylece, bu kişilere erken tanı konulacak, tedavileri sağlanacak ve toplumda verem mikrobu bulaştırmaları önlenebilecektir.
Dünya Sağlık Örgütü 2023 Dünya Tüberküloz Günü için “Evet, Tüberkülozu sonlandırabiliriz!” sloganını seçmiştir. Bütün zorluklara, sağlık alt yapısının ve sağlık personelinin yetersizliğine karşın tüberküloz kontrolü konusunda umutluyuz, kararlıyız. Türkiye’de ve Dünyada tüberkülozu bitireceğiz!
Türk Toraks Derneği
