Eczacıbaşı’nın Yeni Öncülüğü: OSGB
W- Değerli Sedat Bey, Haziran 2014’de WinAlly’de yayınlanan paylaşımınızda Eczacıbaşı Sağlık Grubu işletmelerinin işlevlerini aktarmıştınız. Bu kez, Kasım 2013’de hayata başlayan önemli yatırımınız Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) A.Ş’den beklentilerinizi alabilir miyiz?
S.B.- Topluluğumuzda iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, son yıllarda yasal düzenlemelerle getirilen zorunluluklardan önce, özgün bir yapıyla tüm kuruluşlarımıza veriliyordu.
Bu yapıyı genişletip, Sağlık Grubu’nu rol model alınan bir yapıya dönüştürerek sağlık ve güvenlik çözüm hizmetlerini Topluluk dışına da taşımak istedik. Bankacılık ve perakende sektörü gibi ülke çapında yaygın sektörlerde yoğunlaşarak tüm illerimizde hizmet vermeyi hedeflemiş bulunuyoruz.
W- Türk İlaç Sanayi’nde özel yeri bulunan Eczacıbaşı İlaç Pazarlama’da (EİP) sonra Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş’nin de ülkemiz için özel bir misyon üstlendiği söylenebilir mi?
S.B.- Çalışanların sağlığı ve güvenliği gibi toplumu yakından ilgilendiren oldukça önemli bir konuda hizmet sağlayıcı olarak yer alan Eczacıbaşı OSGB, kusursuz hizmet anlayışı ve teknolojik donanımıyla kuruluşlara güvenli ve özenli çözümler üretiyor. Bunu özel bir misyon olarak kabul ediyoruz.
W- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş’nin ortaya çıkmasında Eczacıbaşı Topluluğu’nun ihtiyaçları ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu’nun etkileri nelerdir?
S.B.- 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu sonrasında, ülkemizde hızlı bir değişim ve farkındalık yaşandı.
Biz de Sağlık Grubu içerisinde yaptığımız değerlendirmeler sonucunda, bu alanı, Topluluğumuzda yürüttüğümüz sürdürülebilirlik çalışmalarına katkı sağlayacak bir yatırım fırsatı olarak gördük.
W- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş’nin Eczacıbaşı Topluluğu içindeki kuruluşlarda algılanması nasıl oldu? Topluluk içinde işletmelere özel bir konumlandırmanız oldu mu?
S.B.- Topluluğumuzun İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini bir çatı altında toplayarak sürdürülebilirlikte çok önemli olduğunu düşündüğümüz hizmet standardizasyonunu sağladık ve hukuki sorumlulukları kuruluşlarımızla birlikte belirledik.
Kuruluşlarımızın İSG uygulamalarının gerek ilgili mevzuat ve gerekse yönetim sistemleri açısından değerlendirilmesi için kapsamlı envanter çalışmaları yaptık.
İş güvenliği ve çalışanların sağlığı hata kabul etmeyecek, ihmal edilemeyecek bir konudur. Dolayısıyla, yaptığımız çalışmalarda kalite standardının sağlanması için iş süreçlerimizin devamlı kontrol altında olması gerektiğini düşündük ve Eczacıbaşı OSGB’yi dışarıdan, objektif olarak denetleyebilecek bir Denetleme Kurulu oluşturduk. Bu kurulda, süreçlerimizin uygulanıp uygulanmadığını devamlı takip edebiliyor, hem iş planımızın hem de kuruluşlarda verilen hizmetin sürdürülebilirliğini sağlıyoruz.
W- Eczacıbaşı Topluluğu ve Eczacıbaşı Sağlık Grubu büyüklüğü hakkında bilgi alabilir miyiz?
S.B.- Eczacıbaşı 41 kuruluşu, 12.450 çalışanı ve 8,2 milyar TL net satış ile Türkiye’nin önde gelen toplulukları arasında yer alıyor. 1.725 çalışanı ile Eczacıbaşı Topluluğu içindeki büyümesini sürdüren Sağlık Grubu, 2015 yılı verilerine göre yaklaşık 870 milyon TL net satış gerçekleştirmiştir.
W- Sn. Anıl Bey Eczacıbaşı Topluluğu’na katılışınızın hikâyesini alabilir miyiz?
A.S.- Ludwig-Maximilians Universitat Münih’te Ekonomi eğitimi aldıktan sonra 1996 yılında Uludağ Üniversitesi İktisat Bölümünde lisans eğitimimi tamamladım. İş yaşamıma Yapı Kredi Sigorta’da Pazarlama Yönetmeni olarak başladım, sırasıyla MFI-Homeworks Satış Müdürü, Securitas Güvenlik Türkiye Satış ve Operasyon Koordinatörü, Doğan Hayat Sigorta Satış Müdürü ve HMO Sağlık Bakım Organizasyonu’nda Ülke Müdürü olarak görev aldıktan sonra 2004 yılında Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Pazarlama ve Satış Müdürü olarak Eczacıbaşı Topluluğu’na katıldım. Eylül 2010 tarihinden itibaren Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü olarak görevimi sürdürüyorum ve aynı zamanda Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi’nin yönetimini üstlenmiş bulunuyorum.
W- 2012 de Resmi Gazete’de yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun ülkemiz için anlamı nedir ve yasayı nasıl buluyorsunuz, kısa değerlendirmenizi alabilir miyiz?
A.S.- Elbette ilk aşamada istenilen düzeye bugünden yarına hemen gelmek mümkün değildir, bu nedenle de kanunda zaman içinde değişiklikler ve aşama aşama yapılacak düzenlemelerle ideal bir modelin şekillenmesi söz konusudur. Bu düzenlemelere tamamen olumlu bakıyoruz.
İşyerlerinde, iş sağlığı ve güvenliğinin sürekli denetim altında tutulması, iş kazaları ve meslek hastalıkları için önlem alınarak risklerin azaltılması çalışan motivasyonunu artıracak ve hem işverene hem de ülke ekonomisine olumlu katkıları olacaktır.
W– Bu alanın paydaşları kimlerdir?
A.S.- Aslında çalışma hayatında yer alan her bir rol, paydaştır. Saymak gerekirse; Kamu kuruluşları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çalışanlar, OSGB kuruluşları
W- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş’nin büyüklüğü hakkında bilgi alabilir miyiz?
A.S.- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi, 2016 yılına atılımlar ve yeni hedeflerle giriyor. Türkiye’nin 81 ilinde, beş bölge müdürlüğüne bağlı 19 şube ile sağlık ve güvenlik ekibimiz 300 kişiye ulaşıyor.
W- OSGB’yi diğer işletmelerden ayıran özellikleri var mı?
A.S.- OSGB’ler ilk olarak, 27 Kasım 2010 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tanımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği” ile hayatımıza girdi. Sonrasında 29 Aralık 2012 tarihli ve 28512 sayılı yasasıyla İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri “Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri; işyerlerine İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini vermek için oluşturulan, Bakanlıkça yetkilendirilen, verdiği hizmetler karşılığında fatura kesebilen ticari kuruluşlar” olarak tanımlandı, ayrıca yetki ve sorumlulukları detaylandırılarak çalışma esasları belirlendi.
W- Hizmet alan firmaların OSGB’ye bakışı nasıldır? Devlet bu konuda teşvik vermekte size göre yeterli midir?
A.S.- OSGB hizmeti bir iş yerine yalnızca İSG ile ilgili kadroları istihdam etmek değildir.
İş yerine tam anlamı ile bir OSGB hizmeti vermek için firmaya doğrudan hizmet veren personelin yanı sıra bu personelin yönetiminde, hizmet kalitesinin belirli bir standartta olmasına kadar arka planda yer alan geniş bir kadroyla çalışmaktadır.
Kamu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İSG konusundaki mevzuat ve yaptırımlar konusunda toplumu bilinçlendirmek adına yol gösterici rol bir üstlenmekte. İş Sağlığı ve Güvenliğinin, kuruluşlar, çalışanlar ve toplum sağlığı açısından önemini ve faydasını vurgulayan çalışmalarının yanı sıra, yasal denetimleri gerçekleştirip ilgili düzenlemeleri sağlayarak bu konuyu toplum sağlığı için vazgeçilmez kılacaktır.
W- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş’nin hizmet anlayışı nasıldır? Çalışanlarınız özelinde ise alınabilecek riskler-önlemler karşısında karşı tarafın duyarsız hatta olumsuzluğunda yaklaşımınız nasıl olmaktadır? Eczacıbaşı çalışanı güvenli bir şemsiye altında mıdır?
A.S.- Eczacıbaşı OSGB olarak biz, hizmet kalitemizden ödün vermeden kalitemizi hep aynı düzeyde tutmak amacıyla yola çıktık. Etik çerçeveden çıkmadan, mevzuat gerekliliklerini en iyi şekilde yerine getiren, çalışanın hakkını koruyan, işvereni doğru şekilde bilgilendiren ve hatta bilinçlendiren bir kuruluş olma hedeflerimiz doğrultusunda vizyonumuzu kurguladık.
Eczacıbaşı Topluluğu’nda iş sağlığı ve güvenliği uzun yıllardır topluluk kültürünün ayrılmaz bir parçası olarak görüldüğü için duyarsız ve olumsuz bir yaklaşımla karşılaşmamaktayız, İş sağlığı ve güvenliği açısından uygulanan her türlü faaliyet çalışanlarımızın sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarına olanak sağlamaktadır.
W- Eczacıbaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi A.Ş olarak farklılıklarınız nelerdir?
A.S.- Topluluk kuruluşlarımızın yapı üretim, sağlık, maden, inşaat gibi çeşitli sektörlerde faaliyet göstermesi ve yabancı firmalarla ortak girişimleri sebebiyle iş sağlığı ve güvenliği konularında yasal zorunluluğu karşılamanın ötesinde bir bilgi birikimini Eczacıbaşı OSGB’ye kazandırmıştır. Hedefimiz iş sağlığı ve güvenliği hizmetini bir maliyet olmaktan çıkartıp, müşterimizin çalışanına en önemli yatırımı olmasını sağlamak ve böylece müşterimize çalışma veriminin artışı ile bu yatırımını getirisini almasını hedefliyoruz.
Bu yaklaşımla Eczacıbaşı OSGB’yi diğer OSGB’lerden farklılaştırmaktadır.
W- İşbirliği modelinizin temelinde sanırım hukukun-sözleşmenin özel önemi var, bu konuda sıkıntı yaşıyor musunuz?
A.S.- Bütün iş modellerinde hukukun özel bir önemi var, temel mevzuata uyumlu olmakla yükümlü olduğumuz için iş sağlığı ve güvenliği konularını bu çerçevede değerlendiriyoruz. İş birliği modelinde oluşturulan iş sağlığı ve güvenliği sözleşmelerinde İSG kapsamının dışında ortaya çıkan beklentiler zaman zaman süreçleri uzatabilmektedir.
W-Gelecekte “ofis hastalıkları”nın taraflar için ciddi sorun olacağı bekleniyor. Bu konuyu bize açar mısınız?
A.S.- Genel anlamda iş sağlığı ve güvenliği üretim yapan sanayi kuruluşlarında daha fazla ciddiye alınıp özellikle iş sağlığı konularında iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ancak ofis çalışanlarının en büyük sorunlarından olan “ofis ergonomisi” konusu ileriki dönemde meslek hastalığı riski olarak karşımıza çıkacaktır. Çalışanların önemli bir kısmının ofis ortamında çalıştığı düşünülürse ortaya çıkabilecek çeşitli meslek hastalıkları kuruluşlara hem hukuki hem de sosyal yönden büyük yükler getirecektir.
W- Ülkemizin İş Sağlığı ve Güvenliği karnesi-durumu nedir? İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda model ülkemiz var mıdır?
A.S.- Ağır sanayi ve üretimin olduğu iş kollarında özellikle büyük iş kazaları ve meslek hastalıkları ülke gündemine üzücü olaylarla gelmektedir. İş sağlığı ve güvenliği konusunda bizler ağır sanayi ve ileri teknoloji olarak dünya çapında iş yapan kuruluşların uyguladığı İSG çalışmalarını temel almaktayız, özellikle Kanada ve Avusturalya ve ardından İngiltere’yi yaptığı çalışmalardan dolayı örnek almaktayız.
W- Eczacıbaşı Topluluğu’nun yurtdışı işletmelerine hizmet vermekte misiniz? Bu alanda yurtdışına yönelik hedefleriniz var mı? Ülkemizde faaliyet gösteren yabancı kuruluş var mı?
A.S.- Eczacıbaşı Topluluğunun yurtiçi kuruluşlarında yaptığımız İSG uygulamaları yurtdışı kuruluşlar için de referans olmaktadır. Yurtdışı kuruluşları zaten bulundukları ülkenin mevzuatları gereği İSG uygulamalarını yapmaktadırlar, biz iç denetim konularında destek sağlamaktayız. Ülkemizde faaliyet gösteren yabancı bir OSGB kuruluşu bulunmamaktadır.
W- 2016 yılında mevzuat neler getirecek?
A.S.- 30 Nisan 2015 ve 18 Aralık 2014 tarihlerinde yayınlanan yönetmelik değişiklikleri ile ilgili mevzuat gereği ‘İşyeri Hekimi’, ‘İş Güvenliği Uzmanları’ ve ‘Diğer Sağlık Personeli’nin tam gün çalışma şartları ve çalışan başına minimum çalışma süreleri yeniden düzenlenmiş olup 01 Ocak 2016 tarihinde yürürlüğe girecek.
Çalışma sürelerinin uzamasının yanı sıra 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan kuruluşların iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli çalıştırma zorunluluğu 1 Temmuz 2016 tarihinde yürürlüğe girmesini beklemekteyiz.
W- Rekabet durumu hakkında bilgi alabilir miyiz?
A.S.- Denetimlerin artması ve çalışanların bilinçlenmesiyle birlikte iş sağlığı ve güvenliği hizmetinin etik çalışan, nitelikli hizmet sunan, bünyesindeki hekimlere, sağlık personeli ve iş güvenliği uzmanlarına emeğinin karşılığını veren, işverenlere doğru bilgi aktaran OSGB’ler tarafından sürdürüleceğini bu çizgilerin dışında kalanların ise eleneceğini düşünüyoruz.
W- Ülkemizde OSGB’lerin sınıflandırması ve uzmanlıkları var mıdır? Size göre nasıl olmalıdır?
A.S.- OSGB’lerin şu an resmi bir sınıflandırılması bulunmuyor. Bununla beraber ülke çapında, bölgesel veya bulunduğu şehire göre hizmet veren OSGB’lerle ayrıca hizmet, üretim, finans gibi sektörel olarak ta hizmet veren OSGB’ler olup, müşterilerin taleplerine göre sınıflandırmalar kendiliğinden oluşmaktadır.
W- Kamunun sağlık sistemi içinde kullandığı ile benzer-uyumlu yazılımınız var mı? Yazılımınız Sağlık Net ve Medula ile senkron olarak mı çalışmaktadır?
A.S.- Kamuda iş sağlığı ve güvenliğine yönelik mevcutta kullanılan bir yazılım sistemi bulunmamaktadır. Eczacıbaşı Topluluğu olarak 2008 yılından itibaren geliştirilmiş ve hali hazırda kullanmaya devam ettiğimiz İSG yazılım sistemimiz bulunmaktadır. OSGB olarak hem İSG yazılım sistemini hem de personel ve hizmet denetimini yapabildiğimiz M-Files yazılımı kuruluşlarımızda kullanılmaktadır.
W- Kamu, Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) ve aile hekimleri ile bu alanda hizmet vermek istiyor bu konudaki yorumunuzu alabilir miyiz?
A.S.- Kamu, TSM ve aile hekimleri İSG’nin sadece iş sağlığı kısmında özellikle on kişi ve altında çalışanı olan kuruluşların gereksinimlere cevap verebilmektedir.
W- Part-time çalışan hekim veya iş güvenliği uzmanınız var mıdır? Periferde hizmet alımı veya farklı iş modelleriniz olmakta mıdır?
A.S.- Kısmi zamanlı hizmet verdiğimiz birkaç özel projede işyeri hekimlerimiz ve iş güvenliği uzmanlarımız mevcuttur. OSGB hizmet modelinde yürürlükteki mevzuatın öngördüğü şartlar, belirli illerde şubelerin açılması ve coğrafi komşuluk kapsamında diğer illerde de hizmet verebilmek şeklindedir. Buna bağlı olarak merkez İstanbul olmak üzere tüm Türkiye’de toplam 19 şube ile müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda aynı kalitede hizmet sağlıyoruz.
W- OSGB’lerin bir platformu, derneği var mı? Kamu ile işbirliği çalışmaları nasıl yapılmaktadır?
A.S.- İSG 2012 yılında hayatımıza girdiği ve çok yeni bir kavram olduğu için OSGB’ler henüz Türkiye’de birçok köklü sivil toplum kuruluşu gibi bir resmi platform çerçevesinde toplanmış bulunmamaktalar. Dernekleşmeler söz konusu, olmakla birlikte kamu ile bütün ilişkileri ve bu iş kolunu temsil edecek seviyede henüz bu dernekler büyümemiştir. Biz dernek oluşumlarına olumlu bakmaktayız.
W- İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ülkemizin yol haritası konusunda görüş-önerileriniz alabilir miyiz?
A.S.-İSG konusu ülkemizde halen bir harcama kalemi olarak görülüyor. Çalışanlar, kuruluşlar, dolayısıyla toplum için öneminin ve faydasının anlatılması, farkındalığın ön plana çıkarılması gerekiyor. Devlet bu konuda önemli adımlar atmış bulunmaktadır. Bilinçlendirme kampanyaları ve denetimler ile bu konu toplumun öncelikli ve vazgeçilmezi olacaktır.
W- Sn. Anıl Bey, hedeflerinizi bizimle paylaşır mısınız?
A.S.- Türkiye’nin her yerinde bu hizmeti kendi ekiplerimiz ile bir ortalık yapısı olmadan aynı kalitede sunabilmeyi ve OSGB sektörünün bir düzen içinde olması için hem kamu hem de diğer özel kuruluşlar ile ortak hareket edebilmeyi hedefliyoruz.
W- Değerli Sedat Bey ve Sayın Anıl Bey görüşlerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ederiz.