Her alanda olduğu gibi sağlık alanında da hızlı ve radikal değişimler yaşanıyor ve yaşanan bu değişimler yeni çözüm arayışlarını da beraberinde getiriyor. Sağlık alanı, bir gelecek perspektifiyle düşünüldüğünde ise “birinci basamak sağlık hizmetleri” ve “herkes için sağlık” vurgusu ön plana çıkıyor. 2018 yılında Astana’da, Temel Sağlık Hizmetleri Küresel Konferansı gerçekleştirildi ve burada Astana Deklarasyonu yayınlandı. Söz konusu deklarasyon ile birinci basamak sağlık hizmetlerinin, sağlık alanındaki problemlerin çözümündeki önemine atıfta bulunuldu ve bu hizmetlerin daha da genişletilmesinin sağlık alanında gelecekteki problemlerin giderilmesindeki gerekliliği vurgulandı. Dünya genelinde Astana Deklarasyonu doğrultusunda birinci basamak sağlık hizmetlerinde eczacıların rolleri pekiştirilmeye başlandı. Sağlık Bakanlığımız da geçtiğimiz Mayıs ayında yayınladığı Genelge ile eczaneleri birinci basamak sağlık kuruluşları olarak belirlediklerini açıkladı.
Uluslararası Eczacılık Federasyonu (FIP) da Astana Deklarasyonu’nu imzaladı ve o tarih itibariyle bu amaç doğrultusunda “Bölgesel Konferanslar” düzenlemeye başladı. FIP tarihindeki ilk Avrupa Bölgesel Konferansı’nı ise Türk Eczacıları Birliği ev sahipliğinde Türkiye’de gerçekleştirdi. Konferans; tüm dünyadan bine yakın katılımcıyı bir araya getirdi ve 90’dan fazla konuşmacının katılımıyla 15 bilimsel oturum gerçekleştirildi. “Birinci Basamak Sağlık Hizmeti Sunumu: Eczacılıkta Geleceğe Doğru Hamle” temasıyla Ankara’da gerçekleştirilen Konferans’ın sonunda, Uluslararası Eczacılık Federasyonu Başkanı Ecz. Dominique Jordan ve Türk Eczacıları Birliği Başkanı Ecz. Erdoğan Çolak tarafından “Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri Ankara Taahhüdü” imzalandı. Konferans sonucunda imzalanan 13 maddelik taahhüt ile birinci basamak sağlık hizmetlerinde eczacının rolünün tanımlanması yönünde önemli bir irade ortaya konmuş oldu.
Tarihi bir Konferans’a ev sahipliği yapmaktan dolayı gurur duyduklarını ifade eden Çolak, konuya ilişkin: “Eczacılar herkes için sağlığın sağlanmasında çok önemli bir rol oynuyorlar. Çünkü sağlık sisteminin giriş ve çıkış kapısı eczaneler. Geçtiğimiz yıl, tam 25 Ekim 2018’de yayımlanan Astana Bildirgesi’nin bir sonucu olarak eczacılar bu hedefin gerçekleşmesi için daha da canla başla çalışmaya hazır. Kendisini yenilemeye, eğitim almaya ve vermeye, iş gücünü etkili ve verimli kullanmaya, teknolojiden faydalanmaya, koruyucu sağlığın daha güçlü bir parçası olmaya hazır. Konferans’ın bu hazırlık sürecini pekiştirdiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Çolak, imzalanan Taahhüt ile ilgili olarak ise: “İmzalanan taahhüt, birinci basamak sağlık hizmetlerinde eczacının rolünü tanımlamak ve pekiştirmek adına çok önemli. Bununla birlikte uluslararası deneyim paylaşımı sağlamak, eczacılar için meslek hakkını da içeren bir eylem planı hazırlamak adına önemli bir adım atılmış oldu. Ve elbette halk sağlığını daha etkin korumak ve herkes için sağlık hedefine bir adım daha yaklaşabilmek adına tüm Avrupa ülkelerinden eczacılar ile birlikte tarihe not düşmek adına bir irade ortaya konmuş oldu” ifadelerini kullandı.
Birinci Basamak Sağlık Hizmet Sunumu Hakkında
Ankara Taahhüdü
Eczacılar olarak:
- Herkes için her yerde kaliteli, güvenli, geniş kapsamlı, bütüncül, erişilebilir ve uygun maliyetli sağlık hizmeti sunumu aracılığıyla evrensel sağlık sigortası hedefine ulaşabilmek için birinci basamak sağlık hizmeti hakkında yayımlanan Astana Deklarasyonu’nu desteklemeyi;
- Eczacılık uygulamaları ve bilimini güçlendirerek ve eczacılık işgücünde gerekli dönüşümü sağlayarak birinci basamak sağlık hizmeti sunumunu iyileştirmeyi;
- Birinci basamak sağlık hizmeti sunumunda eğitimin kalitesini ve amaca uygunluğunu temin edebilmek ve işgücü gelişimi ile bilimsel ve mesleki gelişmelere kurumsal altyapı sağlayabilmek amacıyla eczacılık eğitiminde gerekli dönüşümü sağlayarak eğitim düzeyini artırmayı;
- Bulaşıcı olmayan hastalığı bulunan insanlarda sağlığın yaygınlaştırılması, önleme, tarama, sevk, hastalık yönetimi ve tedavi optimizasyonu hizmetlerinin sunumuyla mesleğimizi güçlendirerek her geçen gün daha da ağırlaşan bulaşıcı olmayan hastalık yükü ile mücadele etmeyi sürdürmeyi;
- Birinci basamak sağlık hizmetinde işbirliğine dayalı hizmet modeli çerçevesinde bütün diğer sağlık çalışanları ile birlikte çalışmayı ve birçok mesleğin içinde olduğu güçlü sağlık hizmeti ekipleri inşa etmeyi;
- Birinci basamak sağlık hizmeti sunumunu yenilikçi yaklaşımlar benimseyerek ve işgücümüzü gelişen sağlık teknolojilerine paralel olarak yenileyerek şekillendirmeyi;
- Daha sağlıklı ve bilgilendirilmiş seçimler yapmaları hususunda halkı ve hastaları destekleyerek kolay erişilebilir ve güvenilir bir tıbbi bilgi kaynağı olmayı;
- Aşılar hakkında insanların zihinlerindeki yanlış düşünceleri ortadan kaldırarak, aşılama konusunda kanıta dayalı bilimsel bilgiler sunarak, ulusal aşılama kampanyalarını destekleyerek ve toplumdaki aşılanma oranını artırarak kamu sağlığının korunması ve geliştirilmesinde üzerimize düşen görevi yerine getirmeyi;
- Kaliteli ilaç tedarik etmek, tedaviye bağlılığı ve hasta güvenliğini geliştirmek, akılcı ilaç kullanımını temin etmek ve antimikrobiyel direnç yönetimi stratejilerini ülke çapında yaygınlaştırarak antimikrobiyel dirençle mücadele etmek yoluyla eczacılık işgücümüzü etkili birinci basamak sağlık hizmeti sunucuları olmaya yönlendirmeyi;
- Birinci basamak sağlık hizmetinde mesleki hizmetlerin sürdürülebilirliğini, sağlık sonuçlarının iyileştirilmesinde eczacıların etkisi üzerine veri oluşturmayı ve bu hizmetlere geniş erişim sağlanmasını temin etmeyi;
- Birinci basamak sağlık hizmeti sunumunda gerekli yetkinliklerin sağlanabilmesi ve eczacılık uygulamaları ve eğitimi arasındaki boşluğun giderilmesi için bugünün ve geleceğin eczacılık işgücünü desteklemeye devam etmeyi;
- Ulusal ve bölgesel sağlık liderlerini güçlendirmek ve birinci basamak sağlık hizmetini geliştirmek için ilaç politikalarını destekleyerek ülkeleri, toplumları ve örgütleri bir araya getirmek amacıyla paydaşlarımız ve ortaklarımızla birlikte çalışmaya devam etmeyi;
- Gerekli hasta bakımının sunulması ve etkili, kaliteli ve uygun maliyetli ilaç ve aşıların herkesin erişimine açılması için Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne giden yolda bölgemizdeki sağlık temsilcileri olmayı
Taahhüt ediyoruz!
Evrensel sağlık sigortasına ve kimseyi geride bırakmadan herkes için sağlık ve esenlik hedefine eczacılar olarak birlikte ulaşacağız.
