Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1987 yılından beri her yıl 31 Mayıs tarihinde “Tütünsüz Bir Dünya Günü” adıyla bir tema belirleyerek, tütün ürünlerinin zararlarına dikkat çekmek, toplumlarda bu konuda farkındalık yaratmak amacıyla etkinlikler düzenlenmektedir. Bu yılın teması ‘Tütün Ürünü Kullanımını Bırak’ olarak belirlenmiştir.
Tütün ürünü (sigara, nargile, elektronik sigara, sarmalık tütün, maraş otu, pipo, puro vb.) kullanımı nedeniyle dünya genelinde her yıl 8 milyon insan yaşamını yitirmektedir. Yaşamını kaybedenlerin yaklaşık 65.000’ini masum çocuklar oluşturmaktadır.
Aralarında derneğimiz üyesi bilim insanlarının da bulunduğu ve dünyada yapılmış tütün kullanımı ile Covid-19 ilişkisini ortaya koyan makaleleri inceleyen derlemelerde, sigara içen kişilerin Covid-19 hastalığına yakalandığında hastalığı 2 – 2.5 kat daha ağır geçirdiğini, ağır Covid geçirmekle tütün kullanımının birebir ilişkili olduğu ortaya konulmuştur. Aynı yazıda, pandeminin başında sigara ve tütün ürünlerinin Covid-19 ‘a iyi gelebileceğini söyleyen yazıların hemen hemen tamamının tütün endüstrisi sponsorluğunda olduğu tespit edilmiştir. Bu durum tütün endüstrisinin dünyayı kasıp kavuran, dünyada 168 milyon insanın hastalanmasına ve 3,5 milyon insanın ölümüne neden olan bir pandemiden bile kar etme peşinde olduğunu göstermektedir.
Pandemi döneminde yaşanan kapanmalarla, dünyada olduğu gibi ülkemizde de daha önceki yıllarla karşılaştırıldığında sigara bırakma polikliniklerine başvuruların azaldığı, sigara bırakma müdahalelerinde aksamalar olduğu gözlenmiştir. Tüm sağlık kuruluşlarında sigara bırakma polikliniklerine yeniden öncelik verilmesi ve nikotin bağımlılarının etkin bırakma yöntemine ulaşımın arttırılması gerekmektedir.
Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri de aslında birer tütün ürünüdür. Bu yeni nesil ürünleri pazarlayan tütün endüstrisinin ana hedef kitlesini oluşturan gençlerde elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri kullanımındaki artış endişe vericidir. Tütün kullanımı ile akciğer hastalıkları arasındaki ilişki bilimsel verilerle net olarak ortaya konmuşken, tütün endüstrisi tarafından zarar azalttığı iddia edilen elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerinin de geleneksel tütün ürünlerine benzer sağlık risklerini taşıdığı her geçen gün daha iyi anlaşılmaktadır. Ülkemiz tarafından 2004 yılında imzalanan Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi gereğince sözleşmeye taraf ülkeler sadece tütünle değil nikotin bağımlılığı ile bütünüyle mücadele etmelidir. Bu bağlamda tütün ürünlerine ilişkin yasal düzenlemeler yapılırken, toplum sağlığını tehdit eden sigara ve diğer tütün mamülleri kategorisine girmeyen yeni nesil nikotin ürünlerinin (ısıtılarak kullanılan nikotin ürünleri, elektronik sigara, vb.) üretimine, ithalatına ve satışına geçit vermeyen kararlılığın sürdürüleceğine inancımız tamdır.
Tütün ürünü kullanan herkese pandeminin olumsuz etkilerinden korunmak için ‘bugün tütün ürünlerini bıraktığınızı kendinize ve çevrenize ilan edin!’ diyor ve bu konuyla ilgili sağlık kuruluşlarından destek almalarını öneriyoruz.
Sağlıklı bir toplum, sağlıklı bir gelecek için tütünsüz ve nikotinsiz bir Türkiye dileğiyle.
Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu
