2021 yılında sıtmadan 619 bin kişi öldü
Ölümlerin tahminen yüzde 95’i Afrika bölgesinden
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü “Dünya Sıtma Günü” nedenile bilgi paylaşımında bulundu. Paylaşımda, 2021 yılında yaklaşık 247 milyon yeni sıtma vakası görüldüğününü, bu enfeksiyon nedeniyle 619.000 kişinin öldügünü ve ölümlerin ise tahminen %95’i Afrika bölgesinde görüldügünü belirtti.
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü bilgi paylaşımı:
Sıtma, enfekte dişi nofel sivrisineklerinin ısırıkları yoluyla insanlara yayılan Plasmodium parazitlerinin neden olduğu akut ateşli bir hastalıktır. Önlenebilir ve tedavi edilebilir olan bu hastalık, düşük ve orta gelirli ülkelerde özellikle Sahra altı Afrika’da ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir.
2021 yılında yaklaşık 247 milyon yeni sıtma vakası görülmüş, bu enfeksiyon nedeniyle 619.000 ölüm meydana gelmiştir. Tüm sıtma vakalarının ve buna bağlı ölümlerin tahminen %95’i Afrika bölgesinde görülmektedir.
Sıtma gribe benzer belirtilere yol açan ateşli, akut bir hastalıktır. Belirtiler, hastalık taşıyan sivrisinek ısırığından 7 ila 15 gün sonra ortaya çıkmakla beraber bulguların daha uzun sürede ortaya çıkması da mümkündür.
İlk belirtileri ateş, baş ağrısı, üşüme ve kusmadır. Hastalığın, sıtma olarak tanımlanabilmesi zor olabilir. Özellikle P.falciparum türü sıtma 24 saat içinde tedavi edilmezse, hastalığın şiddetlenmesine ve hatta ölüme neden olabilir.
Sıtmanın erken teşhis edilmesi ve tedavisi ölümlerin önüne geçer. Bazı hastalarda sıtma daha ağır seyredebilir. Bebekler ve 5 yaş altındaki çocuklar, hamile kadınlar ve HIV/AIDS’li hastalar özellikle risk altındadır. Risk altındaki diğer gruplar ise, Burkina Faso, Kamerun, Gana ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi sıtmanın sık görüldüğü Afrika ülkelerine, iş veya gezme amaçlı gidenler ve koruyucu tedavi almayan kişilerdir.
Dünya Sağlık Örgütü sıtmanın yaygın olduğu bölgelere seyahat etmeden önce koruyucu ilaç tedavisi alınmasını, bu bölgelerde uyurken cibinlik ve akşam karanlığından sonra sivrisinek kovucu kullanılmasını, kol ve bacakları örtecek şekilde uzun koruyucu kıyafetler giyilmesini ve pencerelere sineklik takılmasını önermektedir.
Bakanlığımız tarafından yürütülen başarılı çalışmalar sonucunda Türkiye’de yerli sıtma vakası görülmemektedir. Fakat iklim değişikliği, vektör yaşam alanlarındaki değişiklikler, büyük nüfus hareketleri, düzensiz göçmenler, sıtmanın endemik olduğu ülkelere seyahat edenlerin ve buralardan gelenlerin sayısının artması nedeniyle ülkemizde yurtdışı kaynaklı sıtma vakaları görülmektedir.
Türkiye, anofel cinsi sivrisineklerin bulunması ve subtropikal iklim bölgesinde yer alması nedeniyle sıtma açısından risk altındadır. Bu nedenle Sıtma Eliminasyon Programı çerçevesinde Bakanlığımız faaliyetleri devam etmektedir. Sıtma sürveyansı kapsamında vaka takipleri yapılmakta, en kısa sürede tanı koyulması ve tedavilerin uygulanması sağlanmaktadır.
Sıtma tedavisinde kullanılan ilaçlar Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilerek hastalara ücretsiz olarak verilmektedir. Ülkemizde korunma amaçlı sıtma ilaçları Bakanlığımızın Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’ne bağlı Seyahat Sağlığı Merkezlerinden ücretsiz olarak temin edilebilmektedir. 444 77 34 danışma hattı aranarak ve https://www.seyahatsagligi.gov.tr/site/sitma# adresi ziyaret edilerek sıtma görülen ülkeler ile bu ülkelere seyahat öncesinde yapılacaklar konusunda bilgi alınabilir.
