Akraba ziyaretlerine gidebilir mi?
Pandemi günlerinde kendilerini en çok sakınanlar kuşkusuz hamileler oldu. Ankara Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Uzmanı Prof. Dr. Murat Sönmezer gebelerin COVİD 19 hastalığı açısından daha duyarlı bir grup olmadığının altını çizerek Kurban Bayramı tatilinde seyahate çıkabileceklerini belirtti.
Prof. Murat Sönmezer olmazsa olmaz sosyal mesafe, maske ve hijyen kurallarını hatırlattı; kalabalık ortam ve kapalı mekanlarda uzun süreli kalmamaları için de hamileleri uyardı. Murat Sönmezer aşırı kilo alan, ek hastalığı olan veya ileri yaştaki gebelerin ise kendilerine daha çok dikkat etmesi gerektiğinin altını çizdi. İşte hamilelerin tatil ve sosyal mesafeli hayatla ilgili en çok merak ettiği sorulara uzmanından yanıtlar:
Hamileler COVİD 19 hastalığı için riskli grupta mıdır? Bu hastalığa yakalanma olasılıkları nedir?
Gebeler COVID 19 hastalığına yakalanma açısından diğer hastalardan daha duyarlı bir grup değildir ve gebelerin büyük bir çoğunluğu hiçbir belirti vermeden ya da hafif-orta şiddetli olarak hastalığı geçirmektedirler. ABD’de yapılan bir küçük çaplı bir çalışmada tüm gebelerin %86’sında hafif, %9’unda orta şiddette, %5’inde ise kritik düzeyde hastalık saptanmıştır.
Hastalık hamilelerde nasıl seyrediyor?
Hamilelerde hastalıkla ilgili yaygın belirtiler arasında öksürük, ateş, baş ağrısı, koku veya tat alma duyusunda bozukluk veya nefes darlığı gelebiliyor. Zatürre gibi daha şiddetli belirtiler ise ileri yaşta, bağışıklık sisteminde herhangi bir problem olan veya şeker hastalığı gibi ek bir hastalığı olanlarda gözlenmektedir. Ciddi enfeksiyon belirtileri gebe hastalarda gebe olmayanlardan daha farklı değildir.
Hamileler Kurban Bayramı tatilinde gönül rahatlığıyla tatile gidebilir mi, seyahate çıkabilir mi?
Yüksek risk grubunda yer almayan gebelerin önlemlerini alarak tatile gitmelerinde herhangi bir sakınca yoktur.
Hamileler tatilde nelere dikkat etmelidir? Uzun maske kullanımının zararı var mı?
Burada dikkat edilmesi gerekenler sosyal mesafe kurallarına uyulması, maske kullanımı ve hijyene dikkat edilmesidir. Özellikle riskli yüzeylerle temastan kaçınılmalı, kapalı ortamlarda uzun süreli kalmaktan kaçınılmalıdır. Esas olarak solunum yolu ile bulaşan bu virüsten korunmak için gebelerin diğer toplum bireylerinde olduğu gibi sosyal mesafe kurallarına uymaları çok önemlidir. Aşırı kilolu, ek bir hastalığı olan ve ileri yaşta gebe kalanların ise kendilerine daha fazla dikkat etmeleri gerekir. Standart olarak kullanılan cerrahi maskelerin uzun süre takılmasıyla ilgili olumsuz bir veri bulunmamaktadır.
Maske takarak uçağa, toplu taşımaya binebilirler mi?
Maske takmak çok büyük oranda virüs bulaşını önlemektedir. Ancak gebelerin özellikle uzun süreli kapalı ortamlarda bulunmaması gerekir; bu durumda maske takılması riski hiçbir zaman sıfırlamaz.
Rutin muayeneye giderken nelere dikkat edilmeli?
Aynı şekilde maske takılması ve sosyal mesafe kurallarına uyulması önemlidir. Ek bir hastalığı olmayan, sağlıklı olan ve riskli gebelik olarak tanımlanmayan hastaların hekimleri ile iletişim halinde muayene aralıklarını uzatmalarında bir sakınca yoktur.
Kurban Bayramı tatilinde hamileler eş dost ve akrabalarıyla bir araya gelebilir mi, ev akraba ziyaretlerinde bulunabilir mi? Sosyal mesafede artı dikkat edilmesi gereken noktalar var mı?
Artan vaka sayılarını değerlendirdiğimizde riskin tam olarak ortadan kalktığını söylemek için daha erken olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden bilim kurulunun önerileri çerçevesinde virüsün bulaşma riskini azaltan uygulamalara sıkı bir şekilde uyarak toplumsal yaşamımıza devam etmemiz son derece önemlidir. Hamileler de bu süreçte herkes gibi alınması gereken önlemleri mutlaka takip etmeli ve almalı. Hızlı bir şekilde çoğalan ve hızlı mutasyon geçirme olasılığı olan SARS CoV 2 virüsüne yönelik etkin bir aşı ya da ilaç henüz çıkarılmış değildir, bu açıdan özellikle yaşlıların ve ek hastalık taşıyanların daha dikkatli olmaları gerekmektedir.
Enfekte olan hamilelerde bebek açısından bir risk oluşuyor mu? Bu konuyla ilgili araştırma veya vakalar var mı?
Enfekte olan gebelerde düşük riskinin arttığına yönelik herhangi bir veri bulunmamaktadır. Benzer şekilde daha önceki SARS ve MERS hastalıklarına yol açan Coronovirüs enfeksiyonlarından elde edilen veriler değerlendirildiğinde artmış düşük riski olmadığı söylenebilir. Virüsün anne karnında bebeğe geçişi ile ilgili bir takım küçük vaka sayıları içeren yayınlar olmak ile birlikte bu konu henüz netlik kazanmamıştır. Emzirme sırasında anneden bebeğe geçiş riski söz konusu olduğundan COVID pozitif annelerin emzirme sırasında maske takmaları önerilir.
Korona süreci doğuma nasıl yansıyor? Doğuma girecek olanların özel bir önlem alması gerekiyor mu?
Doğum için başvuran bütün gebelere Coronavirüs PCR testi mutlaka yapılmalı, test pozitif olan tüm gebeler için ayrı bir doğum odası ve mümkün ise sadece bu gebeler ile ilgilenen ayrı bir ekip olmalıdır.
Pandemi dönemi hamilelikte kaygıya veya başka etkilere neden oluyor mu? Ruh sağlığını nasıl korumalı hamileler?
Hepimizin ilk kez tecrübe ettiği bu sıra dışı sürecin, hamileler açısından tedavi eden hekimi ile iyi bir iletişimle yürütülmesi ve aile desteği bu koşullarda son derece önemlidir.
