Birleşmiş Milletler bünyesinde çalışmalarını sürdüren Dünya Sağlık Örgütü’nün Genel Direktörü Tedros Ghebreyesus, Davos’da yeni bir salgın hastalık konusunda uyarıda bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, ülkeleri olası tehdide karşı hazırlıklı olmaları konusunda uyardı. Ghebreyesus, “Olabileceği bilinmeyen şeyler var ve olup olmayacağı değil, ne zaman olacağı önemli; dolayısıyla bilmediğimiz hastalıklar için bir yer tutucuya ihtiyacımız var”
HASTALIK X NEDİR?
Hastalık X spesifik bir hastalık olmayıp, potansiyel yeni bir bulaşıcı ajana verilen addır. Şu anda bilinmeyen ancak gelecekte insanlar için ciddi bir mikrobiyal tehdit oluşturabilecek bir hastalığı temsil ediyor.
Prioritizing diseases for research and development in emergency contexts
Dünya çapında potansiyel patojenlerin sayısı çok fazlayken hastalık araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) kaynakları sınırlıdır. DSÖ’nün Ar-Ge Planı kapsamındaki çabaların odaklanmış ve üretken olmasını sağlamak amacıyla, halk sağlığı acil durum bağlamlarında Ar-Ge için bir hastalık ve patojenler listesine öncelik verilmektedir.
Bir DSÖ aracı, salgın potansiyelleri ve/veya karşı tedbirlerin bulunmaması veya yetersiz olması nedeniyle hangi hastalıkların en büyük halk sağlığı riskini oluşturduğunu ayırt eder.
Şu anda öncelikli hastalıklar şunlardır:
- COVID-19
- Kırım-Kongo kanamalı ateşi
- Ebola virüsü hastalığı ve Marburg virüsü hastalığı
- Lassa ateşi
- Orta Doğu solunum sendromu koronavirüsü (MERS-CoV) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS)
- Nipah ve henipaviral hastalıklar
- Rift Vadisi ateşi
- Zika
- “Hastalık X” *
Bu kapsamlı bir liste olmadığı gibi bir sonraki salgının en olası nedenlerini de göstermez. DSÖ, ihtiyaçlar ortaya çıktıkça ve metodolojiler değiştikçe bu listeyi gözden geçirip günceller. Öncelikli hastalıklara dayanarak DSÖ, her biri için Ar-Ge yol haritaları geliştirmeye çalışır.
* Hastalık X, ciddi bir uluslararası salgının, insanlarda hastalığa neden olduğu henüz bilinmeyen bir patojenden kaynaklanabileceği bilgisini temsil eder. Ar-Ge Planı, aynı zamanda bilinmeyen bir “X Hastalığı” ile de ilgili olan, erkenden kesişen Ar-Ge hazırlığını mümkün kılmayı amaçlamaktadır.
