Stellenbosch Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, iç mekan şöminelerinin kullanılmasının havaya zararlı parçacıklar saldığını, WHO tarafından önerilen sınırları aştığını ve ciddi sağlık riskleri oluşturduğunu ortaya koyuyor.
Bu parçacıklar, özellikle açık şömineli evlerde, şömine kullanıldıktan uzun süre sonra bile havada yüksekte kalabilir. Araştırma, daha fazla farkındalığa ve iç mekan hava kalitesini iyileştirebilecek müdahaleleri keşfetmek için gelecekte çalışmalara ihtiyaç olduğunu öne sürüyor.
Lifting the unseen smokescreen on indoor air quality due to amenity indoor fireplaces in South African homes
İç Mekan Şöminelerinin Sağlık Riskleri
Soğuk kış aylarında, ekstra sıcaklık için veya ara sıra ‘braai’ (Güney Afrika’da barbekü için kullanılan terim) yapmak için iç mekan şöminesini yakmak güzeldir. Olumsuz tarafı, sağlığınıza zararlı olabilecek küçük katı veya sıvı maddeleri soluyabilirsiniz.
Araştırmacılar, kapalı bir şömine kullanmanın havaya dağılabilen ve solunduğunda sağlık sorunlarına yol açabilen zararlı parçacıkların salınmasına neden olabileceğini buldu. Bazı parçacıklar akciğerlere yerleşebilirken, diğerleri kan dolaşımına bile girebilir.
Araştırmacılar, çeşitli çalışmaların, ısıtma için gerekli bir önlem olarak içeride ateş yakılan gayri resmi yerleşim yerlerinde düşük iç hava kalitesi konusunda endişe yarattığını belirtiyor. Ancak, şöminelerin ve kapalı barbekülerin genellikle birer aktivite olarak kullanıldığı resmi konutlardaki etkisi araştırılmamıştır.
Kötü Hava Kalitesinin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Rita van der Walt “Sonuçlarımız, kapalı şömine kullanımı sırasında salınan zararlı madde seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) önerdiği yönergeleri ve standartları aştığını gösteriyor. DSÖ, bu küçük parçacıklara yılda üç günden fazla maruz kalmamanızı öneriyor”
Çalışmayı kendi bölümündeki ve Endüstri Mühendisliği Bölümü’ndeki amirleri ve meslektaşlarıyla birlikte yürüten Dr. Rita van der Walt “Daha ince maddelere uzun süre maruz kalmanın (aylarca veya yıllarca) özellikle kronik kalp veya akciğer rahatsızlıkları olan kişilerde erken ölümlerle ve çocuklarda akciğer fonksiyonlarının bodurlaşmasıyla ilişkili olduğu”
Araştırma Metodolojisi ve Veri Toplama
Kışın açık ve kapalı iç mekan şömineleri kullanan birkaç evdeki hava kalitesine baktılar araştırmacılar, hava kalitesi verilerini toplamak için, havadaki küçük parçacıkların konsantrasyonunu her 11 dakikada bir ölçmek ve kaydetmek için günde toplam 130 kez algılama cihazları kullandılar. Cihazlar şöminenin yakınındaki tezgahlara veya masalara yerleştirildi.
Sonuçlar, küçük parçacıkların 24 saatlik ortalama konsantrasyonunun WHO’nun metreküp başına 15 mikrogram olarak önerdiği sınırı aştığını gösteriyor. On beş mikrogram çok küçük ve hafiftir. Bir sofra tuzu tanesini dört eşit parçaya bölerseniz, bir parça 15 mikrogram ağırlığında olur.
Araştırmacılar, daha fazla hane üzerinde çalışma planlıyor.