Murat Akyüz ile paylaşım:
İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı
W- Sayın Murat Bey sizi ve İKMİB’i kısaca tanıyabilir miyiz?
M.A.- İKMİB (İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği), Türk kimya sektörünün yurtdışı pazarlarda güçlü bir konuma gelmesi ve ihracatını artırması için çalışmalar yapıyor. İMMİB (İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri) çatısı altında faaliyet gösteren birliğimiz, kimya sektöründeki ihracatçı firmalara rehberlik ediyor ve sektörün sorunlarının çözümü için çalışıyor.
Birlik olarak organize ettiğimiz Uluslararası Fuarlar ve Sektörel Ticaret Heyetleri, Türk ihracatçısının yeni pazarlara ulaşmasında önemli rol oynuyor. Yeni pazar faaliyetlerinin yanı sıra mevcut pazarlarda paylarını korumak adına firmaları bilgilendiriyoruz. Kimya sektörünün diğer sektörlerle rekabet gücünü artıracak yeni projelerin üretilmesine de destek veriyoruz.
Uluslararası mevzuatı yakından takip ediyoruz. REACH, KYOTO ve daha birçok düzenlemeleri kamu birimleriyle takip ediyor, firmaları yönlendiriyoruz.
Kimya ihracatçısının yüksek katma değerli ürünler üretmesi ve ihracatın artırılması için Ar-Ge’nin önemine inanıyoruz. AKMİB (Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçı Birlikleri) ile ortaklaşa, “Ar-Ge Proje Pazarları” etkinliğini organize ediyoruz. Geleneksel hale getirdiğimiz etkinliğimiz aynı zamanda üniversite ve sanayi işbirliğinin sağlamasında önemli bir adım niteliğinde.
Kimya sektörünün, 2023 yılı hedefi olan 50 milyar dolarlık ihracata ulaşmak için çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor.
2006 yılından bu yana İKMİB’in Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürütüyorum.
W- Kimya sektörünün alt alanları nelerdir? Bir önem sıralaması var mıdır?
M.A.- Türkiye ekonomisi açısından büyük önem taşıyan ve pek çok sektöre girdi ve ara malı sağlayan kimya; mineral yağlar ve yakıtlar, plastik mamüller, boya, kozmetik, ilaç ve eczacılık ürünleri, medikal ürünler gibi alt sektörleri de bünyesinde barındırıyor. Her sektörün farklı bir dinamiği ve gelişim çizgisi, hedefleri var. Plastik, kozmetik, eczacılık ürünleri sektör ortalamasının üzerinde bir ihracat artışı var. Boya ve kauçuk sektörlerimiz de ihracatta iyi bir performans sürdürüyor.
W- “Otomotivin ardından Türkiye’nin en fazla ihracat yapan sektörü kimya” başlıklı paylaşımınız basında ses buldu. Kimya sektörü bugüne nasıl geldi ve paydaşları kimlerdir?
M.A.- Ülkemizde kimya sanayinin ortaya çıkması ve gelişmesi 1950’li yıllardan sonra gerçekleşti. Buna rağmen özellikle son 15-20 yılda hızlı bir büyüme gösterdi. Kimya sektörü, son 10 yıldır çift haneli büyüme rakamlarına ulaşıyor, Türkiye büyümesinin üzerinde büyüyor. Kimyanın Türkiye ihracatında ilk üç sırasında yer alması da bu büyümeyi ortaya koyuyor.
W- Kimya sektörünün alış-veriş yaptığı başlıca ülkeler hangileridir ve bu alanda almamız gereken yol nedir?
M.A.- Geçtiğimiz yıl en fazla ihracatı Mısır, Irak ve Almanya’nın ardından Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Rusya, İspanya, İtalya, Malta ve Azerbaycan’a gerçekleştirdik. Diğer yandan Afrika’ya ihracatını artırmaya devam eden kimyanın geride bıraktığımız yılda Nijer, Kenya, Somali, Uganda gibi ülkelere olan ihracatı da dikkat çekici boyutlarda oldu. 2014 yılının ilk çeyreğinde ise Irak, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri en fazla ihracat yapılan ülkeler olarak sıralandı; Malta, Almanya, İtalya, Rusya, İran, ABD ve Ürdün ise üst sıralarda yer alan diğer ülkeler oldu.
W- 2023 hedefinizin 50 milyar usd olduğunu ifade etmişsiniz, bunun ülkemiz dış ticareti ve dünya kimya sektörü için anlamı nedir?
M.A.- Kimya sektörü gerek dinamizmi ve gerekse yeni pazarlara ulaşma başarısı ile Türkiye ihracatını sırtlayan bir konuma ulaştı. Bu başarıyı önümüzdeki dönemde sürdürmeyi hedefliyoruz. Ortadoğu ve komşu ülkelerdeki gerilimin azalması da ihracatımıza olumlu yansıyacaktır. Birkaç yıl öncesine kadar düşünülmesi bile hayal olan hızlı artış gelecek için hepimizi umutlandırıyor ve 50 milyar dolarlık 2023 yılı kimya sektörü ihracat hedefine ulaşacağımıza dair ciddi ipuçları veriyor. Bu açıdan önümüzdeki 10 yıllık süreç bizler için oldukça önemli… 50 milyar dolarlık hedefimize ulaşabilmek adına çalışmalarımızı hızlandırdık.
W- Ülkemiz kimya sektörü içinde ilaç, medikal ürünler ve kozmetik alanının yeri nedir?
M.A.- Kimya sanayinin içinde medikal, ilaç ve kozmetik en fazla gelişim gösteren sektörler arasında yer alıyor. Özellikle son yıllarda bu alanlarda çok önemli ihracat atakları söz konusu. Bu sektörler ciddi potansiyel barındırıyor. Kozmetik ve medikal ürünler sektörlerine yönelik yurtdışı pazarlama takımlarımız ile de ihracatımızı artıracak yeni pazar arayışlarımızı sürdürüyoruz.
W- İlaç sektöründe cari açık olduğu bilinmekte bu konuda İKMİB’in çalışmaları var mıdır?
M.A.- İlaç sektörü en fazla Ar-Ge yatırımı yapılan alanlardan biri. Rekabet gücü kazanmasında ileri teknolojili ürünlerin üretimi büyük önem taşıyor. Ülkemiz doğal kaynaklarının zenginliği ve hızla büyüyen pazarı göz önüne alındığında yeni yatırımlar için ciddi bir potansiyel taşıyor. Bu alanda atılacak adımların sektörün gelişimine ve ihracatına büyük katkı sağlayacağını düşünüyoruz ve bu çalışmaları destekliyoruz.
W- Kimya, ilaç, medikal ürünler ve kozmetik alanında devletin katkısı ne düzeydedir? Bu konuda devletten talepleriniz neler paylaşır mısınız?
M.A.- UR-GE (Ekonomi Bakanlığı tarafından kurulan ihracatçının çeşitli pazarlarda yapacağı pazar araştırması, satışı ve eğitimini bir araya getiren bir sistem) kapsamında yürüttüğümüz çalışmalarımız var. Ekonomi Bakanlığı’mızın UR-GE teşvikleri kapsamında hayata geçirilen Yurtdışı Pazarlama Takımlarımız ile ihracatçılarımız için potansiyeli yüksek olan bölgeleri araştırıyor ve onları yepyeni pazarlara buluşturuyoruz. Güney Amerika ve Afrika sektör ihracatında öne çıkan rotalarımız arasında yer alıyor.
W- Ar-Ge konusunda durumumuz nedir ve bu önemli konuda teşvikler yeterli midir? Ar-Ge konusunda stratejik bir yol haritamız var mı?
M.A.- Kimya birçok sektöre ara girdi sağlamasıyla Ar-Ge çalışmalarına ve gelişime en açık sektörlerin başında geliyor. Sürdürülebilir ihracatta üniversite sanayi işbirliği öneminin farkındayız. Bu nedenle üç yıldır kimya sektöründe Ar-Ge Proje Pazarı etkinliğini düzenliyoruz. İhracatımızın katma değerini yükseltecek çalışmaları desteklemeye önümüzdeki dönemde de devam edeceğiz. Bu tür girişimlerle ülkemizin yenilik ve teknoloji ithal eden ülke olmaktan çıkıp, yenilik üreten ve ürettiğini küresel pazarlara ihraç eden öncü bir ülke konumuna yerleşeceğine inanıyoruz.
W- Kimya denince akla hemen çevre gelmekte, çevre konusundaki hassasiyetiniz ve bu konuda yaptığınız çalışmaları paylaşır mısınız?
M.A.- Sektör olarak en çok önem verdiğimiz konulardan biri çevre. Bu konuda elimizden geldiğince yapılan çalışmalara destek oluyoruz. Kimya firmalarının üretim süreçleri ve ürün yaşam döngüleri analiz edilerek, uluslararası rekabet seviyesine taşıyacak yöntem ve politikalar geliştirilmesini sağlayan İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle hayata geçirdiğimiz “Yeşil Üretim Temiz Gelecek”, Sabancı Üniversitesi ile yürüttüğümüz Karbon Saydamlık Projesi (CDP) ve çevre duyarlılığını artırmak üzerine yeterli olanağa sahip olmayan ilköğretim öğrencileri ile ev hanımlarına çevre konusunda verdiğimiz eğitimler bu çalışmalarımızdan bazılarını oluşturuyor.
W- Son olarak İKMİB’in gelecek vizyonunu aktarır mısınız?
M.A.- Türkiye ihracatını sırtlayan kimya sektörü, 2023 yılı hedefi olan 50 milyar dolarlık ihracata ulaşmak için emin adımlarla ilerliyor. Ekonomimizin büyümesinde ve bu noktaya ulaşmasında, ihracatçılarımızın önemli bir payı var. Kimya ihracatçımız, dünyanın dört bir yanına ürünlerini satmak için olağanüstü bir çaba harcıyor.
İKMİB olarak, 2023 yılı 50 milyar dolarlık ihracat hedefimize odaklandık. Sektörümüz adına yenilikçi ve yüksek teknolojili ürünler yaratarak, dünya pazarlarındaki konumumuzu güçlendirmeyi amaçlıyoruz.
W-Paylaşımınız için çok teşekkür ederim.
M.A.- İlginiz için ben teşekkür ederim.
