Güntay Şimşek
Türkiye’de 2 eşdeğer ilaç üretiliyor olması halinde Sağlık Bakanlığı’nın bu ilaçların ithalatına izin vermemesinin de ciddi yansımaları olmuş. Bu ilaçların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) listesine girebilmesi için Türkiye’de üretilmesinin şart koşulmasıyla da ülkemizdeki ilaç fabrikalarında birçok yabancı ilaç ürettirilmeye başlanmış. Bazı yabancı firmalar ise kendi ilaçlarını üretmek için yatırım yapmış. Tek başına iki düzenleme bile sektörde olumlu gelişmelere sebep olmuş.
İlaç sektöründeki son durumu öğrenmek üzere İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut, Başkan Yardımcısı Ali Arpacıoğlu ve Genel Sekreter Turgut Tokgöz ile bir araya geldiğimde, gelişmelerden mutlu olduklarına şahit oldum. Zira iki isim aynı zamanda ilaç endüstrisinin en önemli şirketlerine yön veriyor: Abdiİbrahim İlaç San. ve Tic. AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut ve Adeka İlaç Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı Ali Arpacıoğlu’nun, yaklaşım ve tespitleri bu sebeple son derece önemli. Sektördeki son durum ise şöyle:
***********
25 MİLYARLIK İLAÇ PAZARI
Türkiye ilaç pazarının büyüklüğü 2017 rakamıyla 24.26 milyar TL. Sektör, 2010’daki 13 milyar TL büyüklükten buraya gelmiş. Türkiye, ilaç pazarı büyüklüğü açısından, 2016 değerlendirmesiyle dünyada 16. sırada yer almış. Ancak son iki senede ilaç fiyatlandırma ve geri ödeme politikalarındaki iyileşmelerin de etkisi ve Sağlık Bakanlığı’nın son düzenlemeleriyle 2017 rakamlarıyla dünya sıralamasında 1-2 basamak atlayarak çok daha iyi noktaya gelmesi bekleniyor.
Türkiye’de referans veya orijinal ilaç pazarı 2017’de 16.7 milyar TL, eşdeğer ilaçlar ise 7.55 milyar TL büyüklüğe ulaşmış. Rakamlar, yerli ilaç endüstrisinin gideceği daha çok yol olduğunu gösteriyor. Yeter ki kamu akıllı politikalarla desteğini esirgemesin. Ülkemizde üretilen eşdeğer ilaçlar, referans ilaçlarla aynı özelliklere sahip, hasta üzerinde aynı tedaviyi sağlıyor, ancak referans ilaçların koruma süreleri bittikten sonra eşdeğerleri satışa sunulabiliyor.
***********
NE KADAR İLAÇ İTHAL EDİYORUZ?
Türkiye geçen yıl 13.6 milyar TL’lik ilaç ithal etmiş. Buna karşılık Türkiye’de üretilen ilaçların rakamsal değeri de 10.6 milyar TL olmuş. Yerli ilaç endüstrimiz 150’den fazla ülkeye geçen yıl 890 milyon dolarlık ilaç ihracatı gerçekleştirmiş. 2017’deki ilaç ithalatı ise 4 milyar 790 milyon dolar olmuş. Halihazırda Türkiye’de faaliyet gösteren 482 firma bulunuyor. Yerli ilaç şirketi sayısı 364, yabancı firma sayısı ise 118.
***********
MİLLİ İLACA NE KADAR YAKINIZ?
Kendi molekülümüzü geliştirebilmemiz için bu alana daha fazla yatırım yapılması, endüstrinin özkaynaklarını artırması gerektiği gibi devletin de yapıcı ve destekleyici politikalar üretmesine, farklı teşvik mekanizmaları kurgulamasına ihtiyaç var. Yüksek düzeyli koordinasyonla, kamu-özel sektör-üniversite işbirliği gerekli. İmkânlar sağlandığı takdirde gerekli Ar- Ge iklimi oluşacak, atılımlarla da kendi molekülünü geliştiren ülke seviyesine yükselmiş olacağız. Hasılı milli ilaca ulaşmak için çok yönlü gayret lazım.
