W– Stratejik öneme sahip bir alanda konunun uzmanı ile söyleşi yapacağız, Sayın Ali Fatih Türeli sizi tanıyabilir miyiz ?
A.F.T –Mezun olduğum 1974 yılından sonra çok kısa süre askerlik ve eczane eczacılığı çalışmasından sonra 1977 yılından itibaren önce Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü İlaç Kontrol şubesinde 1985 yılına kadar görev yaptım. Görevime ek olarak Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulundaki Müfettişlerle birlikte ilaç sanayini denetleyen gurup içinde görev aldım. !985 yılından bugüne kadar Türk İlaç Endüstrisinde değişik pozisyonlarda görev yaptım. Bu süreçte; kalite kontrol, kalite güvence, üretim ve ar-ge departmanlarında yönetici olarak görev yaptım.
W- Çok dolu tecrübeleriniz ışığında Ar-Ge’nin ilaç sanayisi için önemini değerlendirebilir misiniz?
A.F.T – Ar-Ge sadece İlaç Sanayisinin değil bence tüm sanayi sektörlerinin olmazsa olmazıdır. Ar-Ge faaliyeti sayesinde hem jenerik ürün geliştirerek hem de orijinal ürün geliştirerek pazarda öncü pozisyonunuzu korur , işinizi büyütme şansı elde edebilirsiniz. Bu amaca ulaşmak içinde güçlü ve kalıcı kadroları kurmanız ve buluş yapma isteklerini teşvik edecek sistemleri hayata geçirmeniz gerekir.
W – Ülkemiz özelinde ilaç sanayisinde Ar-Ge’nin güncel durumu hakkında görüşlerinizi alabilir miyiz?
A.F.T – Ülkemizde her gün artan Sayıda kurulan üretim şirketleri aynı zamanda kendi Ar-Ge departmanlarını kurarak piyasada rekabet üstünlüğü elde edebilmek için çaba sarf etmektedirler. Ne yazık ki benim sanayinin içinde görev başladığım günden beri jenerik ürün geliştirme dışında araştırmaya dayalı orijinal bir ürün piyasaya verilememiştir. Buna rağmen firmalarımızın benzer ürün geliştirmede oldukça güçlüdür ve bu konuda iyi yetişmiş ekipleri mevcuttur. Bu kadrolarda içinde bulunduğumuz şartlarda değişik nedenlerden yeterince etkin proje üretebildiklerinden emin değilim. Çünkü sürekli değişen Pazar koşulları ve resmi uygulamalar (geri ödeme, SGK uygulamaları gibi) nedeniyle başlarken umut vaat eden çalışmalar sıklıkla sona yaklaşıldığında ya durdurulmakta ya da ötelenmektedir.
W- Ne yapılmalı , neler önerirsiniz ?
A.F.T – Artık Dünyada olduğu gibi bizde de buluş niteliği olan çalışmaları yapabilecek araştırma şirketlerinin kurulup burada oluşacak güçlü kadroların yaratacağı motivasyonla orijinal projeler tasarlanmalı ve İlaç Sanayicileri bu projelere ortak olmalıdır. Herkesin kendi Ar-Ge departmanını kurarak uzun soluklu Ar- Ge projelerini sürdürme, finanse etme ve zamanında bitirme olasılığı oldukça zordur.
W- Güncel Çalışmalarınız hakkında bilgi alabilir miyiz? Firmalarımıza hangi alanlarda katkı sunuyorsunuz , faaliyetleriniz nelerdir?
A.F.T – Yaklaşık son 10 yıldır aşağıdaki başlıklar altında topladığım faaliyetlerimle ilaç sanayine hizmetimi sürdürüyorum son dönemde DigiPharma ile birlikte ( www.digi-pharma.com ) ilaç firmalarımıza
- Ürün geliştirme
- Üretim problemlerinin çözümü
- Eğitim.
Katkılar sunuyorum.
W– Sayın A.Fatih Türeli değerli çalışmalarınız ve paylaşımlarınız için teşekkür eder faaliyetlerinizde başarılar dileriz.