İlk 2016’da tanıtılan beyin implantı Stentrode sayesinde, motor nöron hastası iki Avustralyalı erkek hastanın akıl gücüyle bilgisayar klavyesi ve faresini kontrol etmesi sağlandı. Böylece hastalar sadece zihin gücüyle günlük işlerini online olarak yapabiliyor; mail atabiliyor, internette gezinebiliyor. Stentrode için boyna küçük bir anahtar deliği kesiği atılarak, kibrit büyüklüğündeki cihaz röntgenle motor korteksin üzerinde bir bölgeye yerleştiriliyor.
Oğuz Sezgin-Gerçek Bilim
Beynin bu bölgesi gönüllü hareketleri planlama ve yürütmeyi sağlıyor. Bu sayede beyinden elektrik sinyallerini görüntülenebilir ve beyinde kas hareketlerinden sorumlu beyin bölgeleri stimüle edilebiliyor . Bu deneyler klinik öncesi deneylerde ilk olarak koyunlarda denendi.
İlk olarak Stentrode Ağustos 2019’da bir hastaya implante edildi, sonra da 2020 Nisan’da bir başka sübjeye nakledildi. Bu iki Avustralyalı adam MND(motor nöron hastalığı) hastalığından muzdaripti. Ayrıca ikisi de, günlük aktivitelerinin bir parçası olarak evde aktif olarak teknoloji kullanılıyordu.
İkinci hasta, hastalığının ilerlediği son 6 ayda kollarının gücünü ve esnekliğini kaybetmişti. Çünkü motor -nöron hastalığında beyindeki nöronlar yavaşça ölerek sonunda felce neden olur. İşte sübje, motor nöron hastalığından dolayı, klavyeyi kullanamıyordu ama artık Stentrode cihazı sayesinde beyin sinyallerini kullanarak klavyeyi kontrol edebiliyor.
Bu implant beyin aktivitesini kaydederek, göğüste takılan kablosuz bir alıcıya iletiliyor. Sonra bilgisayar beyinden gelen bu sinyalleri, ekrandaki komutlara dönüştürüyor. Yapılan denemelerde iki sübje de; klavyede tıklama ve zumlama hareketlerini % 90 doğrulukla yapmayı başardı. Ayrıca sübjeler dakikada 20 karaktere kadar klavye yazabiliyor. “Her şey beyninizi farklı yönlerden eğitmeye benziyor. Her şey konsantrasyondan ibaret ve sonra sanki bisiklet sürme gibi bir alışkanlığa dönüşüyor,” diyor O’Keefe.
O’Keefe artık bu implantı kullanarak, internette gezinebiliyor, e-mail atabiliyor, veri girme gibi yarı zamanlı bir iş yapabiliyor ve banka hesabını online kontrol edebiliyor. Tabi yine de implantın oldukça ilginç bir kullanımı var. Mesela O’Keefe sol ayak bileğini hareket ettirdiğini düşündüğünde, fareyi tıklatılabiliyor. Stentrode cihazının geliştirilmesinde asıl motivasyon, felç hastalarının robotik dış iskeletlerini kullanmasını sağlamaktan geçiyor. Araştırmacılar şimdilik temel bilgisayar fonksiyonlarını kullanmak için kullansa da, uzun dönemde çok daha gelişmiş teknolojilere el ayak olacak. Ekip 5 yıl içinde FDA onayı almayı planlıyor.
Araştırma Journal of NeuroInterventional Surgery dergisinde yayınlandı.
/www.gercekbilim.com/ilk-insanli-beyin-implanti-deneyi-zihin-gucuyle-bilgisayar-klavye-akil/ .
