TÜTÜN KULLANIMI TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİ ARTTIRIYOR
Dünyada %71’i düşük ve orta ekonomik düzeyli ülkelerde olmak üzere 200 milyon kadın sigara içmektedir. Her yıl 2,15 milyon kadın sigara kullandığı, 600 bin kadın kendi kullanmadığı halde sigara dumanına maruz kaldığı için yaşamını kaybetmektedir. İkinci el sigara dumanından yaşamını yitirenlerin %64’ünün kadınlar olduğu belirlenmiştir.
Türkiye’de 20,8 milyon sigara kullanıcısının 6,2 milyonun kadın olduğu tahmin edilmektedir. Kadınların sigara kullanım sıklığı yıllar içinde artmıştır. 2016 araştırmasına göre Türkiye’deki 15 yaş üzeri kadın nüfusunun %19,2’si sigara içmektedir.
TÜTÜN KULLANIMININ KADIN SAĞLIĞINA FARKLI ETKİLERİ VAR
Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, “Tütün kullanımı, kadınlarda kalp, damar, akciğer hastalıkları, kanserlerin artışı yanısıra, üreme organları bozukluklarına da yol açmaktadır. Sigara içen kadınların hamile kalma süreleri gecikmekte, erken doğum, ölü doğum riski artmaktadır. Yine tütün kullanan annelerin yenidoğan bebeklerinin ölüm riskleri daha yüksek olmaktadır. Rahim başı kanserine yakalanma oranı da sigara kullanımı ile artmaktadır” dedi.
TÜTÜN KADINI YOKSULLAŞTIRIYOR
Prof. Dr. Dağlı ayrıca, “Tütün kullanımı aile bütçesinden gıda, eğitim, konut, giyim, eğlence kalemlerindeki harcamaların kısılmasına neden oluyor. Bütçenin kısıtlı olması halinde, harcama kararı konusunda cinsiyet eşitsizliği yaşanmaktadır. Düşük gelirli ülkelerde tarım iş gücünün yarısını kadınlardan oluşturmaktadır. Tütün endüstrisi, kayıt dışı ve organize olmayan bu çalışma düzenininde kadın emeğini ve sağlığını hiçe sayarak kar etmektedir. Endüstri, tütün tarımında çok ağır şartlarda çalışan milyonlarca kadın kurbanın haklarını vermekten kaçınmıştır. Tütün endüstri için kadın hakları, firma temsilcisi gösterişli hanımları basin önünde ödüllendirmenin ötesine geçememiştir. Sağlığa Evet Derneği olarak, 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyor, kadınların daha fazla tütün endüstrisinin hedefi olmasına izin verilmemesini talep ediyoruz” diye sözlerine devam etti.
TÜTÜN ENDÜSTRISI KADINI HEDEF ALIYOR
Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Füsun Yıldız, “Erkeklerden daha az sigara içen kadınlar, endüstri gözünde hep ‘ele geçirilmesi gereken potansiyel müşteri grubu’ olmuşlardır. Pazarlamalarında güzellik, zayıflık, prestij, cinsellik, romantizm temalarını kullanmışlar, kadının özgür ve güçlü olabilmesini sigara içme ile ilişkilendirmişlerdir. Öldürücü bir ürünü kadın özgürlüğünün simgesi olarak sunarak yanıltıcı reklamlar yapmışlardır. Günümüzde de sosyal medya etkileyicileri aracılığıyla aynı stratejileri kullanmaktadırlar. 2021 yılında ulusötesi bir tütün firmasının kullanıcısının %60’ı kadın olan sosyal medya platformuna yeni nesil tütün ve nikotin ürünü promosyonu için bir milyar İngiliz Sterlini yatırım yaptığı bilinmektedir. Başka bir ulusötesi tütün firması ise bir vakıf aracılığıyla sosyal sorumluluk kapsamında dört ülkede kadın girişimlerini destekleyerek ismini aklamaya çalışmaktadır” dedi.
Tütün endüstrisi tarafından, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin cinsiyet eşitliğine ilişkin maddelerini ihlal edilmektedir.
Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Osman Elbek ise, “Her ne kadar tütün endüstrisi bugün kadına önem veriyormuş gibi kendisini göstermeye çalışsa da bir yandan da sigara içiminin bir erkeklik imgesi ve gücü olduğunu vurgulayarak eril bir cinsiyetçilik sergilemektedir” diyerek, endüstrinin Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini nasıl ihlal ettiğine ait aşağıdaki örnekleri verdi:
– Yılda 2 milyon kadının ölümüne yola açan, kadın sağlığını bozan bir ürün bilerek pazarlanmaktadır.
– Tütün ürünlerinin cinsiyet ilişkili sağlık etkileri önlenmemekte, telafi edilmemektedir.
– Tütün tarımında çalışan kadın işçilerin ve ikinci el tütün dumanına maruz kalan kadınların hakları, tütün firmalarının şirket içi kadın etkinlikleri ile örtülmektedir.
– Marka ismini değerlendirmek üzere kadın güçlendirme programlarına destek vererek, kadını tütünün etkilerinden koruyacak politikaların önü kesilmektedir.
– Önde gelen kadın kuruluşlarıyla biraraya gelerek kendilerini güvenilir kadın uzmanlarla aynı hizaya sokmaya çalışmaktadırlar.
– Kadın gruplarına fon sağlıyarak ölümcül ürünlerini olumlamaya çalışmaktadırlar.
– Kadın eylemlerine destek veren kendi sosyal sorumluluk projelerini görünür kılarak, tütün endüstrisi için sosyal sorumluluk yasağı getirmiş olan 63 ülkenin yasağını etkisizleştirmektedirler.
