ADLİ BİLİMLER AÇISINDAN KALABALIK YÖNETİMİ ve HALLOWEN FACİASI
G.Kore de Hallowen Faciası sonucu 150 den fazla kişi öldü.
Metrekareye 4-5 kişiden fazla insan düştüğünde, istemsizce birbirlerine temas etmekte ve kendi iradeleri ile hareket edememektedirler.
İnsan kitlesindeki hareketlenme dalgalar halinde iletilmektedir, insan kitlesi artık bir akışkan gibi davranmaktadır
Bu durumlarda ezilerek havasızlıktan ölümler olasıdır.
Göğüs ve karna baskı solunum hareketlerini azaltmakta ve travmatik asfiksiyle (oksijen eksikliği/yokluğu) ölümler oluşmaktadır.
Travmatik Asfiksi :
Göğüs ve/veya karnın iki sert cisim arasında sıkışması ya da göğüs, karın üzerine ağır bir cismin baskısıyla solunum hareketlerinin durmasıyla meydana gelen asfiktik ölümdür.
Büyüklerde genellikle kazadır. Trafik kazalarında araba içinde ya da manevra yapan vagonlar arasında sıkışma, enkaz altında kalma, kalabalıkta sıkışma şeklinde ortaya çıkar.
Göğüs ve karnın ani sıkışması göğüs içi basıncı arttırarak kanın büyük toplardamarlardan, baş ve boyun toplardamarları içine doğru yer değiştirmesine sebep olabilir. Bunun sonucu uçlardaki toplardamarcıklar ve kılcal damarlar yırtılır.
Ayrıca dış basıya bağlı olarak meydana gelen ekimozlar, sıyrıklar, kaburgalarda kırıklar, dalak ve karaciğerde yırtılmalar bulunabilir.
Günümüzdeki teknolojik gelişmelerin etkisi ile “kalabalık” kavramı da değişime uğramıştır. Eski tanımı ile “birbirlerinden habersiz, belli bir amacı, bir plan ve programları liderleri ve etkileşimleri olmayan insanların tesadüfen geçici bir süre bir araya gelmeleriyle oluşan insan yığınlarına” kalabalık denir iken, günümüzde, “sanal yada gerçek dünyadaki insan ve toplum etkileşiminin, sanal ya da gerçek ortamlarda birlikte dışa vurumu amacıyla biraraya gelen insan toplulukları” şeklinde yeni bir tanım benimsenmesi gereklidir.
“Kalabalık” kavramının günümüzde aldığı yeni anlamlar, metaverse gibi teknolojik gelişmeler, bireyci ancak toplu hareket edebilen yeni sosyal tutumlar, vb. konular, Adli Bilimler açısından yakın ilgiyi hak etmektedir. Bu anlamda geçtiğimiz günlerde Güney Kore ve Hindistan’da yaşanan elim faciaların “kalabalık yönetimi” açısından yakından analiz edilmesi gereklidir. Özellikle pandemi sonrası süreçteki sosyolojik gelişmeler, güncel asimetrik savaş rüzgarları vb. toplumsal gelişmelerin eşgüdümlü değerlendirilmesi halinde, “kalabalık yönetimi” kavramının önümüzdeki günlerde daha fazla önem kazanacağı aşikardır. Önümüzdeki dönemde, kamu güvenliği açısından kalabalıkların güvenliği ve dolayısı ile toplum güvenliğinin sağlanması amacıyla, ilgili tüm tarafların çabası ile disiplinlerarası bir çalışma yapılarak, yeni yaklaşımların geliştirilmesi yararlı olabilecektir.
Prof.Dr. İ. Hamit HANCI, Adli Bilimler Derneği Başkanı
Av. Dr. Alp ASLAN, ADBİD Adli Yöneylem Komisyonu Bşk.
KALABALIK YÖNETİMİNİN TEMEL ESASLARI
PLANLAMA (%90) | UYGULAMA (%10) |
Önlemlerin seçimi Lojistik planlama Kalabalığı profilleme Kalabalık büyüklüğünü tahmin etme Tatbikat yapma Öngörme Riskleri değerleme
| Planı gözetme Kalabalığı gözleme Kalabalığı anlama Muhtemel gelişmeleri tahmin etme İletişim-İletişim-İletişim |
Hindistan “Dwali festivali” kutlamasında kalabalıktan çöken köprü 130 ölü – 30 Ekim 2022
| Güney Kore’de “Cadılar Bayramı” etkinliğinde yaşanan izdiham 153 ölü – 30 Ekim 2022
|