Halk arasında pıhtı atması olarak da bilinen, kan pıhtıları çok tehlikeli olabilir. Ayrıca sert pıhtılarda kan sulandırıcılar da her zaman işe yaramayabilir. North Carolina State Üniversitesi’nden bilim insanları nano damlacık kullanan ultrasonik matkapla, pıhtıların parçalanarak yok edilebileceğini gösterdi.
Yeni araştırmada kullanılan teknoloji, araştırma ekibi tarafından birkaç yıl önce geliştirildi. NC State Üniversitesi araştırmacıları tarafından 2017’de yeni bir trombolitik ajan(damar tıkayan pıhtıları yok eden ilaçlara verilen isim) tanımlandı. Damara ultrason transdüser yerleştirilerek, pıhtıya doğrudan düşük frekanslı ultrason verilebiliyor. Bu tekniğin en büyük avantajı, bu ultrason atımlarının çevredeki kan damarlarına zarar vermemesidir.
İşte şimdi araştırmacılar bu tekniğe sıvı perflorokarbonlarla(PFCs) dolu nano damlacıklar da ekledi. Bu damlacıklar yoğun kan pıhtılarını bile delip geçecek kadar küçükler. Böylece pıhtıyı içten, dışa doğru parçalıyor. Nano damlacıklardaki PFC çok düşük kaynama noktasına sahip olduğundan, ultrason verildiğinde, sıvı gaz formuna geçerek, mikroskobik kabarcıklar oluşturuyor.
Ultrasonik atımlar devam ettikçe, mikro kabarcıklar daha hızlı salınım yapmaya başlayarak, pıhtıyı küçük çekiçler gibi sararak parçalıyor. Bu teknoloji sadece pıhtıyı parçalamakla kalıyor, ayrıca pıhtı engelleyici ilaçların daha derine giderek, iş görmesine yardımcı oluyor.
Araştırmacılar laboratuvar modelleri üzerinde, ilaçlar,mikro kabarcıklar ve ultrason veya nano-damlacık-ultrason gibi bazı tedavi kombinasyonları denedi. Her test 30 dakika kadar sürdü. “Nano-damlacık, ultrason ve ilaç kombinasyonunun pıhtı boyutunu % 40±9 kadar küçülterek, en etkili yöntemimiz olduğunu bulduk. Sadece nano-damlacık ve ultrason kullanıldığında kütle % 30±8 kadar küçülüyor. İlaç,mikro kabarcık ve ultrason ise pıhtıyı % 17 ±9 kadar küçültebiliyor,” diyor araştırmanın yazarlarından Xiaoning Jiang.
Araştırma ekibi, tekniğin belki de retrakte kan pıhtılarında en iyi yöntem olabileceğini belirtiyor. Bu tipte kan pıhtıları uzun sürede oluştuğundan, daha yoğun ve sert yapıları nedeniyle ilaçla çözünmeleri oldukça zordur.
Araştırmacılar sonraki aşamada hayvanlar üzerinde yeni deneyler yaparak, derin damar trombozlarında güvenlik ve etkinliği inceleyecek.
Araştırma Microsystems & Nanoengineering dergisinde yayınlandı.
Kaynak: North Carolina State University