“Gün gelecek bu hastalıklara organ üzerinden isim vermeyeceğimizi, bunlara genetik değişikliklerin üzerinden isim vereceğimizi söylüyorduk ve o gün geldi” diyen Prof. Dr. Turhal, yeni tedavi yöntemlerinin ipuçları hakkında şunları söylüyor:
“Gen üzerinden ilk defa Amerikan İlaç Dairesi bir ilacı onayladı. Bu yeni ve önemli bir gelişme. Hedefe yönelik bu tedaviyle, pek çok farklı organdan kaynaklanan tümörde kontrolsüz tümör büyümesine yol açan sinyaller bloke edildi. Hatta ilerlemiş kanser evrelerinde de etkili oldu. Hem erişkin hem çocuk hastalardaki tümörlerde, meme, kalın bağırsak, akciğer, safra yolu, pankreas, bağ dokusu, tiroit kanserlerinde bu ilaç uygun genetik özellik varsa kullanılabiliyor. Bilimsel verileri de paylaşacak olursak, 17 farklı kansere sahip 50 hastanın katıldığı bir çalışmanın verilerine göre, hastaların yüzde 38’i bu tedaviye yanıt verdi ve tümörü küçüldü. Ayrıca tedavinin 12’inci ayında, hastaların yüzde 79’unda bu olumlu yanıt devam etti. Yan etkisi, kemoterapiye kıyasla çok hafif.”
Kısaltması TRK olan ‘Tirozin Reseptör Kinaz’ adı verilen füzyon geninin önemine vurgu yapan Prof. Dr. Turhal, “TRK neden bu kadar önemli? Çünkü, bazı kanser hücrelerinde TRK geni başka genlerle birleşip kanser hücrelerine sürekli büyüme ve çoğalma sinyali gönderiyordu. Yani kanserin yayılma hızı bir anda artıyordu. Çünkü artık bu artış durdurulabiliyor. 2013 yılında Colorado ve Harvard üniversitelerinden iki araştırmacının saptadığı TRK füzyon genine yönelik bir ilaç geliştirildi. Hedefe yönelik bu tedavi Amerikan İlaç Dairesi tarafından ilk defa bir kanserin başladığı organa değil de tümörün var olan genetik özelliğine göre onaylanan bir ilaç oldu” diyor.
En sık görülen 5 kanser türü
– Akciğer
– Prostat
– Kalın bağırsak ve rektum
– Mesane
– Mide
Kadınlarda en sık 5 kanser
– Meme
– Tiroit
– Kalın bağırsak ve rektum
– Akciğer
– Rahim
Maliyeti yılda 1 trilyon dolar
– Kanserin dünyaya maliyeti yılda 1 trilyon dolar.
– Türkiye’ye yıllık maliyet ise 2.3 milyar euro. Bu rakam Avrupa’daki altıncı büyük bütçe.
– Sağlık Bakanlığı bütçesinin beşte biri kansere ayrılıyor. İç Anadolu toprakları yapısı gereği dünya ortalamasının bin katı asbest içeriyor. Akciğer kanserini tetikleyen faktörler arasında yer alıyor. Doğu Anadolu’da Van ve Erzurum’da mide kanseri çok fazla görülüyor.
– Son beş yıl içinde dünyada kanser tanısı konan 32.5 milyon kişi var. Dünyada yılda yaklaşık 8.2 milyon kişi kansere bağlı olarak hayatını kaybediyor.
– 20 yılda yaklaşık 1 katrilyon doların kanser araştırmalarına harcandığı tahmin ediliyor.
– Türkiye’de yıllık yeni kanser olgusu 160 ile 200 bin civarında. Erkelerdeki oran 97 ile 125 bin, kadınlardaki oranın ise 62 ile 75 bin arasında olduğu öngörülüyor.
l Meme kanseri kadınlarda çok yaygın bir şekilde görülüyor. Türkiye’de yılda 14 bin 000 yeni tanı konuyor. Bunların yüzde 50’si erken evre. Rahim ağzı kanserine yılda 1500 yeni tanı konuyor.
l Erkeklerde en fazla akciğer kanseri görülüyor ve yılda yaklaşık 24 bin yeni olgu görülüyor.
l Türkiye’de kolo-rektal kanserleri kadın ve erkeklerde aynı düzeyde. Her iki cinste de yılda 25 bin yeni olguya rastlanıyor.
Mert İNAN
