Imperial College London tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, daha önce kanser hastalığı atlatmış kişilerin Alzheimer’a yakalanma riskleri, kanser atlatmayan kişilere oranla daha düşük.
Kanser tedavisi sonrası bu olağanüstü etkinin en son kanıtı, kanser ve demans arasındaki ilişkiye bakmak için şimdiye kadarki en büyük çalışmanın sonuçlarına bakalım;
Imperial College London’dan uzmanlar da dahil olmak üzere uluslararası bir araştırma ekibi, şu anda kayıtlı 18 milyon hasta da dahil olmak üzere 60 milyondan fazla insanı kapsayan 30 yılı aşkın sağlık verilerinin bir kaydı olan Birleşik Krallık Klinik Uygulama Araştırma Veri Bağlantısı’ndan gelen verileri analiz etti.
60 yaş üstü kanserden kurtulanlarda demans tanı oranlarını hiç tümörü olmayan insanlarla karşılaştırdılar. Kanserden kurtulanlar, tanı konulduktan sonra ortalama sekiz yıl boyunca takip edildi.
Alzheimer Hastalığının Önlenmesi Dergisi’nde yayınlanan sonuçlar, kanserden kurtulanların hastalığa yakalanma olasılığının yaklaşık yüzde 25 daha az olduğunu ve bu da İngiltere’de yılda yaklaşık 74.000 kişinin ölümüne neden olduğunu gösterdi.
Ve bu şaşırtıcı fayda, başlıca kanser türlerinin çoğunda ortaya çıkıyor gibi görünüyor.
Meme kanseri için, hayatta kalanların, hastalığı olmayan kadınlara göre daha sonra demans geliştirme olasılığı yüzde 20’ye kadar daha azdı.
Ve prostat kanseri olan erkeklerde, koruyucu etki daha da büyüktü – ciddi bilişsel gerileme yaşama olasılıkları yüzde 32 daha azdı.
Akciğer, bağırsak ve malign melanom gibi diğer büyük kanserlerle benzer bir sonuçtur: her durumda demans riski yüzde 20 ila 30 daha düşüktür.
Bu bulgular, Çin’deki Fudan Üniversitesi tarafından 2022 yılında yapılan bir araştırmanın sonuçlarını yansıtıyor.
Araştırmacılar, yarım milyon hastanın ayrıntılarını içeren başka bir İngiliz veritabanı olan UK Biobank’tan gelen verileri kullanarak, demans oranlarını izlediler ve kanserden kurtulanların ortalama olarak yüzde 11 daha az risk altında olduğunu buldular, Alzheimer’s Research and Therapy dergisine bildirdiler.
Diğer çalışmalar, koruyucu etkinin daha da büyük olabileceğini ve herhangi bir kanser türüne sahip olanlarda demans riskinin yüzde 40’a kadar azaldığını bulmuştur.
Kanser hücreleri tarafından salgılanan ve tümörün daha fazla gelişmesine neden olan PIN1 adlı bir protein de, demans riskini azaltabiliyor. Bu protein, beyinde demansla bağlantılı olan amiloid plakların zararlı birikintilerini önlemeye yardımcı oluyor. PIN1 proteini, kanser oluşumunda ne kadar aktifse, beynin bilişsel gücünü de o kadar koruyor.
Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların da hafızayı geliştirebildiği belirtilirken; Profesör Patrick Kehoe, bu konuda araştırmaların hala devam ettiğini bildirdi.
ileri okuma:
Lower Incidence of Dementia Following Cancer Diagnoses: Evidence from a Large Cohort and Mendelian Randomization Study
