Bilim insanları, protein kalite kontrol sistemlerindeki yaşa bağlı sorunları hafifletme potansiyeli nedeniyle IU1 adlı bir ilacı araştırdılar.
Yaşlanma, genellikle birden fazla sağlık durumuyla ilişkilendirilen kaçınılmaz bir süreçtir. Sonuç olarak, yaşlanmanın etkileri üzerine yapılan araştırmalar giderek daha önemli hale geldi ve bilim insanları yaşlanmayı yavaşlatmanın ve insan vücudu üzerindeki zararlı etkilerini azaltmanın yollarını araştırıyor.
Pharmacological inhibition of USP14 delays proteostasis-associated aging in a proteasome-dependent but foxo-independent manner
Kore’den bir araştırma ekibi, iki temel protein kalite kontrol sistemi olan proteazomlar ve otofaji arasındaki ilişkiyi araştırmaya koyuldu.
Kore Chung-Ang Üniversitesi’nden Profesör Seogang Hyun liderliğindeki araştırmacılar, bu sistemlerin performansını koruyabilen ve ilginç yaşlanma karşıtı etkiler gösteren bir ilaç belirlediler.
Proteazomlar, hatalı proteinleri daha küçük peptitlere parçalayan protein kompleksleridir. Öte yandan, otofaji, hücrelerin özel veziküller oluşturarak protein agregatları da dahil olmak üzere daha büyük yapıları parçalayıp geri dönüştürdüğü bir süreçtir. Her iki sistem de proteostazisi korumak için birlikte çalışır, ancak yaşlanmanın etkilerini azaltmak için sinerjik aktivasyonlarının mekanizması iyi anlaşılmamıştır.
Araştırmacılar yaşlanma sürecini incelemek için bir hayvan modeli kullandılar: Drosophila cinsinden meyve sinekleri. Meyve sineklerinin ömrü kısa olduğundan ve yaşa bağlı kas bozulmaları insanlardakine oldukça benzediğinden, Drosophila yaşlanmayı incelemek için değerli bir model oluşturmaktadır. Sinekleri IU1 ilacıyla tedavi ettiler ve çeşitli davranışsal ve proteostazla ilgili parametreleri ölçtüler.
Hayvan ve İnsan Modellerinden Umut Verici Sonuçlar
Prof. Hyun’un belirttiği gibi sonuçlar oldukça umut vericiydi: “Proteazom kompleksinin bir bileşeni olan ubiquitin spesifik peptidaz 14’ün (USP14) aktivitesini IU1 ile inhibe etmek, yalnızca proteazom aktivitesini değil aynı zamanda otofaji aktivitesini de aynı anda artırdı. Bu sinerjik mekanizmanın meyve sineklerinde yaşa bağlı kas zayıflığını iyileştirebileceğini ve yaşam sürelerini uzatabileceğini gösterdik.” Benzer sonuçların insan hücrelerinde de elde edildiğini belirtmekte fayda var.
Prof. Hyun “bulguların, özellikle yaşlanma karşıtı tedavideki ilerlemeler açısından önemli sonuçları vardır. “Azaltılmış protein homeostazı, Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi dejeneratif hastalıkların önemli bir özelliğidir. Çalışmamızın sonuçları yaşa bağlı çeşitli hastalıklar için tedavilerin geliştirilmesinin temelini oluşturabilir,”
Bu yeni keşfedilen içgörülerin yaşam kalitesini iyileştiren ve yaşam sürelerini uzatan tedavilerin önünü açmasını umuyoruz.