Veri sorumluları, öncelikle işledikleri verilerle ilgili bilgilerin tanımlandığı veri envanteri oluşturur. Ayrıca, veri işlemelerinde kişisel verisini işlediği ilgili kişileri aydınlatma yükümlüğü altındadır. Bu yükümlülük, veri sorumlularının, kişisel verilerini işlediği kişilere 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 10’uncu maddesinde sayılan hususlar hakkında bilgi vermelerini gerektirir. Bu bilgilendirme yükümlülüğü; uygulamada, veri sorumluları tarafından hazırlanan aydınlatma metinleri ile yerine getirilmektedir.
Diğer veri sorumluları gibi dişhekimleri de kendi muayenehanelerinde gerçekleşen kişisel veri işleme faaliyetleri ile ilgili olarak kişisel verilerini işledikleri kişilere (örneğin; hastalar, çalışanlar, ziyaretçiler vb.) karşı aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmelidirler.
Bu Aydınlatma Metinleri, kişisel veri işleme faaliyetlerinin özelliğine İlgili Kişi Grubu (örneğin; hastalar, çalışanlar, ziyaretçiler) özelinde hazırlanabileceği gibi ilgili süreç özelinde de hazırlanabilmektedir. Aydınlatma Yükümlülüğü, sözlü, yazılı, ses kaydı, çağrı merkezi gibi fiziksel veya elektronik ortamlar kullanılmak suretiyle yerine getirilebilmektedir. Aydınlatma Yükümlülüğünün yerine getirilmesinde hangi yöntemin kullanılacağına Veri Sorumlusu tarafından, ilgili kişisel veri işleme faaliyetinin niteliği ve İlgili Kişinin nasıl daha kolay bilgilendirilebileceği hususları dikkate alınarak karar vermelidir. Ancak ilgili yöntem belirlenirken Aydınlatma Yükümlülüğünün yerine getirildiğinin ispatının Veri Sorumlusuna ait olacağı unutulmamalıdır.
Aydınlatma yükümlülüğü, en geç verilerin elde edilmesi sırasında yerine getirilmelidir.
Diğer yandan, ilgililerin rızası ile veri işlenebilmesi için açık rızalarının alınması gereklidir. Hatırlatmak gerekir ki, Kanunun 6/2. Maddesine uygun olarak sağlık verilerinin sağlık hizmetleri için işlenmesinde ilgililerin rızası aranmadığından bu verilerin işlenmesi için açık rıza alınması söz konusu değildir. Bir başka anlatımla, veri işlenmesi için rıza aranmayan hallerde açık rızanın temin edilmesi gereği de söz konusu değildir. Ancak, sağlık verilerinin Kanunun 6/2 maddesinde belirlenen amaçlar dışında işlenebilmesi veya başka kişisel verilerin işlenmesinin söz konusu olması halinde ilgililerin açık rızalarının alınması gereklidir.
Meslektaşlarımızın, kişisel veri işlenmesinde uyulması gereken kuralların yerine getirilmesi bağlamında yararlanabilmeleri için ilgili belgelerden bazıları için örnekler Birliğimiz Hukuk Bürosu tarafından hazırlanmıştır. Veri sorumluları, muayenehane ve diğer sağlık kuruluşlarının işlediği verileri dikkate alarak ekli belgeleri düzenleyip kullanabilirler.
Türk Dişhekimleri Birliği