İnsan metapnömovirüsü veya HMPV adı verilen yaygın bir solunum yolu virüsü, Çin, Hindistan, Malezya ve Kazakistan dahil olmak üzere Asya’daki bazı ülkelerde yayılıyor.
Covid-19’a yol açan koronavirüsün Çin’den dünyaya yayılmasının beşinci yılında gerçekleşti. Küresel pandemiye yol açan o virüs nedeniyle en az 7 milyon kişi hayatını kaybetmişti. Çinli yetkililer HMPV enfeksiyonunun özellikle 14 yaş altında yayıldığını söylerken hastanelerin hasta sayısıyla başa çıkmakta zorlandığı iddialarını yalanladı.
HMPV
ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre bu virüs ilk olarak 2001’de tespit edilse de, ondan önce de on yıllardır aramızda olduğu tahmin ediliyor.
HMPV’nin belirtileri grip veya soğuk algınlığına benziyor. Semptomlar arasında öksürük, ateş, burun tıkanıklığı ve nefes darlığı yer alıyor. Bazı kişiler hastalığı diğerlerinden çok daha ağır geçirebiliyor.
CDC’ye göre virüs her yaş grubundan insanda zatürre ve bronşit gibi üst ve alt solunum yolları hastalıklarına yol açabiliyor.
CDC / About Human Metapneumovirus
Fakat bunlar en çok çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde görülüyor.
Virüsün kuluçka süresinin 3-6 gün arası olduğu, hastalığın ortalama süresinin ise diğer solunum yolları hastalıklarınınkine benzer olduğu, hastalığın şiddetine göre değişebildiği düşünülüyor.
CDC’ye göre HMPV vakaları ılıman iklimlerde en çok kış sonu ve bahar başı artıyor.
Bulaşma
HMPV’nin en yaygın bulaşma şeklinin, öksürme ve hapşırma gibi sırasında ciğerdeki salgıların havaya karışması yoluyla olduğu düşünülüyor.
Dokunmak ve el sıkışmak gibi yakın temaslar da virüsü yayabiliyor.
HMPV’den korunma
Halihazırda herhangi bir HMPV aşısı bulunmuyor. Ayrıca virüse özel olarak geliştirilmiş bir tedavi yöntemi de yok. Covid-19 da olduğu gibi hijyen önlemlerine özen gösterilmeli.
Test ve tanı
HMPV yakın zamanda tanınan bir solunum yolu virüsü olduğundan, sağlık uzmanları rutin olarak HMPV’yi düşünmeyebilir veya test etmeyebilir. Ancak, sağlık uzmanları özellikle HMPV’nin yaygın olarak dolaştığı kış ve ilkbahar aylarında HMPV testi yapmayı düşünmelidir.
HMPV enfeksiyonu genellikle şu şekilde doğrulanabilir:
- nükleik asit amplifikasyon testi (NAAT) ile viral genomun doğrudan tespiti ve
- İmmünofloresan veya enzim immünoassay kullanılarak solunum salgılarında viral antijenlerin doğrudan tespiti.
Tedavi
Şu anda HMPV’yi tedavi etmek için spesifik bir antiviral tedavi ve HMPV’yi önlemek için bir aşı bulunmamaktadır. Tıbbi bakım destekleyicidir.