Multiple Skleroz (MS) dünyada yaklaşık 3,5 milyon, Türkiye’de ise yaklaşık 80 bin kişiyi etkiliyor. MS hastalarının Covid-19 pandemisi döneminde ve sonrasında yaşam kalitelerini devamlı kılmak ve tedavilerini aksatmamak amacıyla, Karadeniz MS Derneği tarafından “MS Hastalarına Online Rehabilitasyon Projesi” hayata geçirildi.
Türkiye’deki MS hastalarının hastaneye gitmeden elektronik platformda nörorehabilitasyon uygulamalarından yararlanabilmelerini amaçlayan, ‘Multipl Skleroz Hastalarına Yönelik Nörorehabilitasyon Uygulamaları’ başlıklı bu programa http://www.msnrhb.com/ adresinden ulaşılabiliyor.
Egzersiz videoları ve egzersiz dokümanları, hasta yaşam hikayeleri ve hastaların sorularına yanıt verilebilen bir platform ile geniş bir yelpazede hazırlanan program sayesinde hastalar hem kendilerine uygun nörorehabilitasyon uygulamalarını seçebiliyor, hem de kendi kişisel gelişimlerini alanında uzman akademisyenlerin desteğiyle takip edebiliyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı ve Karadeniz MS Derneği Başkanı Prof. Dr. Murat Terzi, projeyle ilgili yaptığı açıklamada; “Multipl skleroz santral sinir sisteminin inflamatuvar demiyelinizan hastalığı olup özellikle genç erişkin yaş grubunda görülen nörolojik bir hastalıktır. Görme kaybı, yorgunluk, dengesizlik, güçsüzlük, idrar problemi ve bilişsel fonksiyonlarda etkilenme görülebilir ve bu tablolar hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir” dedi. Terzi, hastaların hastalıklarıyla olan yolculuklarında yaşam kalitesini artırmaya yönelik farklı uygulamalar bulunduğunu belirterek, “Her hastanın hastalık seyri kendine özgü olup uygulanacak tedaviler de o hastaya göre belirlenmektedir. Hastaların fiziksel ve bilişsel fonksiyonlarının bozulmaması ve eğer etkilenme var ise rehabilite edilmesi hasta yaşam kalitesi açısından oldukça önemlidir” diye konuştu.
Hastaların var olan problemlerine uygun fizyoterapi programları ve bilişsel rehabilitasyon çalışmalarının kliniklerde uygulandığı ifade eden Terzi, “Hastane ve kliniklerde hastaların geçirdikleri sürenin kısıtlı olması ve pandemi, ulaşım problemi, engellilik gibi nedenlerle hastaneye ulaşmakta yaşanan zorluklar tedavinin önemli bir kısmı olan nörorehabilitasyon uygulamalarını güçleştiriyor. Bu durum hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyerek nörorehabilitasyon uygulamalarının verimliliğini azaltabiliyor. ‘Multipl Skleroz Hastalarına Yönelik Nörorehabilitasyon Uygulamaları’ başlıklı bu programımız sayesinde hastaların hastaneye gelmeden elektronik platformda nörorehabilitasyon uygulamalarından yararlanabilmesini amaçladık. Bu amaçla kurulan ‘msnrhb’ web sayfamızda bu uygulamaları hastalarımızla buluşturduk. Hastalarımız kendilerine uygun nörorehabilitasyon uygulamalarına bu programda ulaşabilirler ve kendi kişisel gelişimlerini alanında uzman akademisyenlerimizin desteğiyle izleyebilirler. Hastaların yaşam kalitesine olumlu etki yapacağını umduğumuz bu uygulamanın MS yolculuğunda tüm hasta ve hasta yakınlarına faydalı bir rehber olacağından eminiz” dedi.
Projenin teknik altyapısını gerçekleştiren Adapha Yapay Zeka ARGE ve Yazılım Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Görevlisi Sema Gül Türk ise MS hastalığında en sık görülen bulgularının güçsüzlük, alt üriner sistem disfonksiyonları ve yorgunluk olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
“Hastaların bireysel olarak fizyoterapi bakış açısıyla değerlendirilmesi ve bu değerlendirmelere uygun egzersiz planının oluşturulması, hastanın yaşam kalitesini optimize etmek için etkin tedavi modaliteleridir. Düzenli egzersizin aynı zamanda bağışıklık sistemini olumlu yönde etkilediği kanıtlanmıştır. Bu projeyle MS hastalarının evlerinde ekran karşısına geçerek, kendilerine uygun egzersizi düzenli bir şekilde yapmasını sağlamayı hedefliyoruz.
Hem teknoloji hem sağlık alanında uzman ekiplerle interdisipliner bir şekilde çalışarak MS hastalarının evlerinden; fiziksel aktivite düzeyini artırmaya yönelik, MS Nörorehabilitasyon egzersiz videolarını geliştirdik. Bu program sayesinde kronik hastaları evden takip edebiliyor ve hastalara gerekli yönlendirmeleri yapabiliyoruz. Hastalarımıza fayda sağlayacağına inanıyoruz.”
5 Şubat 2021 tarihinde dijital olarak düzenlenen basın toplantısında Türkiye’de benzeri olmayan bu projenin detayları ve MS hastalığı hakkında merak edilen tüm sorular yanıt buldu. Projenin, MS hastalarının yaşam kalitesine olumlu etki yaparak, MS yolculuğunda tüm hasta ve hasta yakınlarına faydalı bir rehber olması hedefleniyor.